BMW, 1929 yılında savaş badirelerini atlatarak üretime geçmiş bir firmadır. Bisiklet üretimi ile başlayarak, uçak motorları ile devam eden BMW, birleşen şirketlerin gücü ile otomobil üretmeye de başlamıştır. Farklı dallarda üretimde olduğu iş kolları neticesinde, otomobil sektörüne geçiş yapması zorlayıcı bir unsur olmamış. Tarihinde ilk olarak çıkardığı Dixi DA4 modelinden sonra yıllar ilerledikçe segmentler oluşturmuş ve Alman devler liginde adından söz ettiren bir firma haline gelmiş. Ancak BMW’nin bir serisi var ki firma gözünde değeri hiç kaybolmayan ve şirketin omurgası olmuş bir model serisidir. Bu seri BMW’nin orta sınıfı temsil eden 3 Serisidir. 3 Serisi, 2002 kod adlı kasanın bitirilip yerine çıkartılan versiyonudur.
Bazı kaynaklara göre ilk 3 Serileri 1975 yılında çıkış yaptığı, bazı kaynaklara göre de 1977 yılında çıkış yaptığı yönündedir. Biz yine de BMW’nin kendi dediği 1975 yılını ele alıyoruz. Bu içeriğimizde sizler için hazırladığımız, BMW 3 Serisinin ilk çıkış yaptığı E21 1. jenerasyonundan günümüze kadar gelmiş versiyonları sizler için derledik. Bakalım BMW 3 serisi üretimi nasıl olmuş ve nasıl şekil değiştirmiş.
BMW 3 Serisi ilk olarak E21 kod adıyla 1975 yılında üretilmiştir.
1
BMW 3 Serisi 2002 serilerinin yerine düşünülmüş.
2
BMW fabrikasında ilk E21’lerin üretim sırasında çekilmiş resmini görüyoruz.
3
BMW M3 Modelinin 30. Yılına Özel Versiyonu için Tıklayın.
E21 Serileri ilk önce üç kapılı olarak yollara çıkarılmış.
4
E21 1. jenerasyon 3 Serilerinin tasarımları, BMW E12 5 Serileri ile oldukça benzerlik göstermiş. Bu benzerlik büyük ihtimal, BMW’nin ticari simgesi böbrek tipi ızgarasından kaynaklı olabilir!
5
E21’lerin arka tasarımı çıkış yıllarında tepki almış, sonradan arka stop far grubu arasına siyah plastik parça eklenmiş. Böylelikle, BMW’nin en ünlü tasarımcısı Hofmeister Kink anılmış.
6
İlerleyen yıllarda E21’lere krom ızgara ve değişik jant grupları ilave edilmiş.
7
Resimde, 1976 yılında BMW 3 Serisinin tanıtımı için yapılan galadan bir kare görüyoruz.
8
E21 Serisinin konfor detaylarınada önem veren BMW, 3 Serinde MacPherson dikme süspansiyon ile arka kısımda bulunan kol tipi bağımsız süspansiyon bir araya getirilmiş.
9
1. jenerasyon BMW 3’ler ilk çıkışları 3 farklı model ile yapılmış. Serilerin başlangıcı 316 olup, sırasıyla 318 ve 320 olarak üretime alınmış. Yalnız, BMW tasarımcıları bu versiyonlar arası ayrımın daha rahat yapılabilmesi için 316 ve 318 tek farlı, 320’i çift farlı üretilmiş.
10
E21’lerin iç mekanında kokpit yapısı üretildiği yıla göre sportif yapılmış. Merkez orta konsol sürücü tarafına açı verilerek konumlandırılmış.
11
Araba oyunu yapan firmalar da E21’lerin ne kadar popüler olduğunu anlamış olacak ki seçeneklerine eklemeyi ihmal etmemişler.
12
BMW, giriş seviye versiyonu 315 olarak düşünülse de, bu ara versiyonu fazla üretilmemiş.
13
3 serisi 1. nesillerin tamponları daha çıkıntılı ve büyük olan tipleri Amerike pazarı için özel hazırlanmış.
14
2018 BMW X2 Concept Modeli için Tıklayın.
Tek kapıdan sonra zengin kesimin seveceği cabrio modellerde showroom’larda yerini almış.
15
Resimde, BMW’nin 323 Serisi için 1976 Alman gazetesine verdiği tanıtım ilanını görüyoruz.
16
BMW E21 3 Serisi 1983 yılına kadar üretilmiş ve Alman firmanın 02 Serilerinden sonra dünyada oluşturduğu 3 Serisi hastalığı, bitmemek üzere devam ettirilmiş.
17
BMW, daha çok 3 Serilerinin yarışçı kimliği olan CSL serilerinin startını vermiş.
18
1979 yılında ufak makyaj ve iyileştirmeden sonra E21’lerin koltuklarında daha modern kumaşlar kullanılmış ve iç aksamda bir takım unsurlar revize edilmiş.
19
İnsanların aşk derecesi ile bağlandıkları E21’lerden daha fazla güç almak için devreye, Alpine modifiye firması girmiş.
20
E21 Serilerine ilk başta 1.5, 1.6, 1.8, 2.0 ve 2.3 litrelik üniteler düşünülmüş. 1.5 litre 75 Hp, 1.6 litre 90 Hp, 1.8 litre 98-105 Hp, 2.0 litre 109-125 Hp ve 2.3 litre 143 Hp güç üretmiş.
21
İlk 3 Serisi E21’lerin tasarımı resimde gördüğümüz Paul Bracq’ya aittir.
22
BMW’nin 1975 yılında E21 Serisi için hazırladığı reklam filmine buradan bakabilirsiniz.
23
Paratic BMW, 1982 yılında 2. jenerasyonu E30’ları tanıtmış, E21 Serisi gibi tek kapılı olarak çıkartılmış.
24
E30 2. jenerasyonlar 1983 yılına gelindiğinde, dört kapılı sedan versiyonuna kavuşmuş.
25
Elvis Presley’in BMW 570 S Modeli için Tıklayın.
1983 yıllarının sonlarınıda doğru E30’ların convertible versiyonları çıkış yapmış.
26
2. jenerasyonların karoser yapısı biraz daha büyüyerek, grafikleri daha modern hale getirilmiş.
27
Resimde, E30 Serilerinin BMW fabrikasında üretim bantlarındayken çekilmiş halini görüyoruz.
28
E30’un çıkış yılından yaklaşık 6 sene sonra ilk wagon modeli üretilmiş. BMW, sedan model dışında daha hacimli aile arabası isteyenlere hitaben E30 Touring wagon’ları yollara çıkarmıştır.
29
Şimdi gördüğümüz, BMW’nin 1972 yılında Münih şehrinde açtığı ve ilk üretim 3 Serilerini gösterdiği müzesidir. Müzede sadece 3 serisi değil, diğer modellerinde ilk üretimleri sergilenmektedir.
30
E30’ların en iyi orjinal modifiyeleri Alpina firması tarafından yapılmış.
31
Bildiğimiz gibi BMW’nin E30 Serisi, adına şarkılar yapılmış bir jenerasyondur.
32
Paratic 1989 yılında kasa güncellemesi yapılarak, alüminyumdan yapılmış tampon ve bazı parçalar, gövde rengi plastik parçalara dönüştürülmüş.
33
Yeni jenerasyon ile birlikte deri koltukların yanı sıra, konfor öğeleri çoğaltılmış.
34
BMW’nin resmi rakamlarına göre, 2.5 milyon adet E30 Serisi üretimi yapılmış.
35
2017 BMW M8 Concept Modeli için Tıklayın.
Caddeler, 2. jenerasyon E30 M3’lerin sesleri ile yankılanmaya başlamış.
36
İnsanların E30 kasalara olan tutkusundan dolayı, belki de modifiye uygulamasına maruz kalan en çok otomobillerden biri diyebiliriz.
37
E30’ların çıtasını yükselttiği en güçlü versiyonlar, M3 Evo adı altında üretilmeye devam ettirildi. 2.3 litre hacimli üniteye sahip olan M3’ler, 200 ile 238 beygir arasında güç ürettiler. Oluşan bu güçler ile arkadan itişin tadı doyumsuz bir hal almış.
38
2. jenerasyon E30 motorları, 1.6L ile 3.2L arasında seçeneklerle satışı yapılmış. Beygir güçleri de 90 Hp ile 210 Hp arasında değişmektedir.
39
Resimde, drift ustalarının gözdesi, hızın temsili E30 kasasının mimarı, Claus Luthe’yi görüyoruz.
40
BMW, 1991 yılında E30’ların üretimini bitirmiş ve yeni nesil için fabrikasını hazırlamış. 3 Serilerinin yeni ismi artık E36 olmuş.
41
E30’un yerinin doldurulmasının zor olacağını bilen BMW, E36 serisine oldukça fazla mesai harcamış. Alman firmanın amacı bu seriyi de vazgeçilmez yapmakmış.
42
E36, bir önceki nesline göre modern, geniş, uzun ve daha güçlü çıkmıştır.
43
1991 3. jenerasyon E36’larda ABS, çift hava yastığı ve 16 inç alaşım jantlar standart olarak sunuldu.
44
Birbirinden Çekici 18 BMW Modeli için Tıklayın.
Bence, verilen msj gayet net bir şekilde anlaşılıyor!
45
BMW, E36’da çıtayı yükselmiş ve cabrio versiyonu, rakiplerini kıskandıracak kadar güzel grafiklerden oluşmuş.
46
Resimde, E36’nın üretime geçiş aşamasında belirli nokta kontrollerinin yapıldığını görüyoruz.
47
1996 yılında 3. jenerasyon 3 Serisinin 323 versiyonu çıkmasıyla, 325 ve 328’in yerleri hedef alınmış. Amaç, Vanos teknolojisinin verdiği avantajlar ile 323’ün, kendinden daha üstün motorların performansını elde ederek geçmekmiş.
48
E30’da başlatılan eğimli orta konsol dizaynı, E36’da genişlemiş ama aynı tarzda kalmış. Bu serilerde artık iklim kontrollü klima standart hale getirilmiş.
49
BMW 1993 yılında E36’lara Compact adında bir üye daha eklemiş. Bu seriside spor tarzın daha çok hatchback tarafı benimsenmiş. Ayrıca ilk defa E36 Compact’da, komple açılır tavan özelliği getirilmiş.
50
E36’da en düşük versiyon 316i 1.6L 100 Hp, orta seviye motoru 318i 1.8L 115-140 Hp, 320i 2.0L 150 Hp, 323i 2.3L 170 Hp, 325i 2.5L 192 Hp, 328i 2.8L 193 Hp, 318tds 1.8L dizel 90 Hp ve 325tds 2.5L 143 Hp güç üretmektedir.
51
E36 kasanın M3 versiyonu motorları, 3.0 litre hacminde yapılmış. Bu ünite 1992-1995 yıllar arasında 286 Hp üretirken, 1995-1998 yılları arasında 321 Hp’ye çıkartılmış.
52
BMW İ3 Modeli için Tıklayın.
İşte karşınızda uzay kasa BMW M3!
53
Resimde, E36 “uzay kasa”nın tasarımcısı ve hayata geçiren kişi Pinky Lai’yi görüyoruz.
54
Pinky Lai’nin kağıt üzerinde ilk E36 çizimini görüyoruz.
55
BMW’nin 1991 yılında E36 için hazırladığı reklam filmini buradan izleyebilirsiniz.
56
Paratic BONUS: BMW Z3’de bir E36 ürünüdür.
57
1998 yılının ortalarına doğru BMW yeni seri 3’lerini tanıtmış ve kod adını E46 koymuştur.
58
BMW, E30 ve E36’nın yokluğunu aratamayacak, göz zevkini fazlasıyla karşılayan yeni bir seri üretmiş.
59
BMW, E46 serileri için tasarım ekibinin bir çoğunu görevlendirmiş ve 4. jenerasyonun çizimlerine 1996 yılında başlamışlar. Amaçları ise E36’nın stilini modernize ederek insanları 3 serilerine daha çok benimsetmek olmuş.
60
BMW mühendisleri E46’yı, alüminyum ağırlıklı yapıldığı, E36 serisinden daha sağlam ve vücut kütle oranları daha çok eşitlendiği iddiasında bulunmuşlar.
61
Range Rover Tüm Jenerasyonu Fotoğrafları için Tıklayın.
E46 kasalar, üretiminden 3 yıl sonra 2001 yılında makyaj operasyonu geçirmiştir.
62
Makyajın ardından 2002 yılında BMW, dünya çapında 561.249 E46 satışı gerçekleştirmiş.
63
4. jenerasyon 3 Serisi ile birlikte ülkeler arası değişkenlik gösteren performans paketleri eklendi. ABD pazarı için ZHP, Kanada pazarı için ZAM adı altında ekstra uygulamalar yapılmıştır.
64
E46’da önceki nesillere göre iç mekan yapısı bir üste taşınmış, bağlantı ekipmanları ile elektronik aksamların geliştirilmiş versiyonları entegre edilmiş.
65
Yeni E46, bünyesine daha fazla teknoloji alarak navigasyon, TV ve dahili telefon özellikleri gelmiş.
66
E46 Touring modelleri ile birlikte süspansiyon geliştirilmiş, daha büyük anti-roll çubuklar koyulmuş, ön takım bilyaları dahil herşeyin kalite seviyeleri yükseltilmiş.
67
E46’nın zarifliğine spor tarzı eklenmiş hali olan M3 Serisi de, drift severlerin çıtasını yükseltmiş.
68
BMW 3 Serisi ilk EuroNcap testlerinde kötü bir puan alarak 3 yıldız alabilmiş. En büyük puan kaybının arka 3. sıra emniyet kemerinin takılmamasıymış.
69
E46 ile birlikte eski ünitelerin hacmi aynı kalırken, güçleri artırılmış ve seriye daha ivmeli dizel üniteler getirilmiş. En güçlü versiyonu M3’ün beygir gücü 343 Hp’ye çıkartılmış.
70
BMW Hakkında Duymadığınız 21 Gerçek için Tıklayın.
BMW E46 serisine gelen en büyük özellik, 18 yıl aradan sonra 4×4 sisteminin tekrar kullanılması olmuş.
71
Resimde, E46 Serisinin tasarımcısı Erik Goplen’i görüyoruz.
72
2005 yılında BMW, 5. jenerasyon E90 serisini tanıtmıştır.
73
E90 Serisi, E46’ya göre biraz daha yuvarlak hatlı ve toparlanmış olarak çıkış yapmış. Ancak bu serinin arka stop grupları biraz eleştireye maruz kalmış.
74
5. jenerasyonun wagon kasa tipi E91 olarak adlandırılmış.
75
BMW, E90 ile donanım paketlerinide artırmış. Konfor özelliklerinde değişim olarak otomatik klima, cam tavan, dakota deri, artan koltuk fonksiyonları standart hale getirilmiş.
76
5. nesilde cabrio versiyonu E93 olarak adlandırılmış. Yenilenen sistemler ile birlikte tavan açılıp kapanma süreleri kısaltılmış.
77
BMW, sade iç mekan yapısını çoğunluklu tüm modellerinde kullanmıştır. Daha havalı iç mekan bekleyenlere E90 serisinde de değişen fazla bir şey olmamış.
78
Coupe versiyonda E92 ismini alarak, 3 Serisinin en kışkırtıcı ve güzel serisine adım atılmış.
79
E90 Serisi, 2009 yılında daha çok arka far grubunda belli olacak şekilde makyaj operasyonu geçirmiş.
80
BMW, FIA World Touring Car Championship için 2005 yılında E90 Serisinin WTCC versiyonu çıkartmıştır.
81
0-100 Performansı En İyi 10 BMW Modeli için Tıklayın.
E90 ile birlikte performans serisi M3’ler yeni nesil motorlarına kavuşmuş. 3.0-3.2 litrelik E46 M Power’lar yerini 4.0 litre 420 beygirlik V8’e bırakmış.
82
2012 yılında E ile başlayan kod isimler bitmiş ve yerini F serileri almış. Bu seriler F30-31-32-33 olarak dört kısımda üretilmiş.
83
6. nesilde kasa yapısı komple değiştirilip, spor hatlar tekrar ortaya çıkartılmış. Ön kısım parlak böbrek ızgara ile öne çıkarken, arka kısımda 5 serisinden alıntılar yapılmış.
84
F30 serisi zarif, lüks ve krom detayların çok kullanıldığı bir seri olmuş.
85
F30’a yerleştirilen motorlar güncellenerek özellikle dizel ünitelerde güç artımı ile birlikte düşürülen yakıt değerleri dikkat çekmiş. 2016 yılında bu ilk olarak 3 Serilerinde plug-in hibrid motor kullanılmıştır.
86
BMW F Serisi ile sadeliği bir kenara atıp daha modern ve havalı bir iç mekan tasarımına gitmiş. Dokunmatik ekran getirilerek serinin daha üst segmentlerde gözükmesi de sağlanmış desek yanlış olmaz.
87
BMW Alpina B7 Xdrive Modeli için Tıklayın.
Serinin en güçlü versiyonu M3, rakiplerine yine umursamaz tavırlar sergilemiş. İlk defa bu seriye özel farklı isimlendirilmiş ve F80 denilmiş. F30, M serisinin platformu çelikten olup, alüminyum maddesinden kaporta öğeleri oluşturulmuş.
88
Yeni M3, eski kuşaklara göre gelişim göstermiş. Vites 7 ileri hızlı E-DCT ile değiştirilip, beygir gücü 450 Hp’ye çıkartılmış. Ayrıca, silindir sayısı 6 olarak belirlenmiş.
89
BONUS: BMW M3’ün F30 serisinin M Coupe tarafını artık, M4 serisi temsil ediyor.
90
Resimde, son seri BMW 3-F30 serisinin tasarımcısı Christopher Weil’i görüyoruz.
91