Ticari faaliyetlere girişimde bulunmak isteyenler, belli bir kaynağa ihtiyaç duyarlar. Ellerinde yeterli kaynak olmadığında da destek almaları şarttır. Bu destekler içinse genelde ilk durak bankalar olur. Banka çeşitleri arasında olan yatırım bankacılığı, farklı sektörlere hizmet etmek için kurulmuştur. Adından da anlaşılacağı gibi yatırım yapacak kişi ve kuruluşlara fon sağlamak ilk amaçlarıdır. Bu durum da ticari faaliyetlerde bulunacak ve yatırım yapacak kişilerin çalışacağı bir banka türü olduğunu gösterir. Sunduğu avantajlar, kredi özellikleri ve destekleme projeleri ile birçok ticari kuruluşun gözdesidir. Üstelik sadece ilk kuruluş aşamasında değil, ticari faaliyetlerin sürdürüldüğü sürece de bu desteklerine devam ederler. Bu durumda yatırım bankacılığını biraz daha incelemekte fayda vardır.
Yatırım Bankacılığı Nedir?
Yatırım bankacılığı; özel ve kamu sektör şirketlerine uzun vadeli kredi sağlayarak, ticari faaliyetlerinin devamını sağlar. Bunu ise menkul kıymet ihraç ederek gerçekleştirir. Yani kendilerine uzun vadeli kaynak sağlamak isteyen işletmeler için tasarruflarını menkul kıymetlerle değerlendirmek isteyen yatırımcılar arasında alışveriş yapılmasını sağlar. Buradan yatırım bankacılığının aracılık görevi üstlendiğini rahatlıkla anlayabiliriz. Bu tür bankalar ilk olarak ABD’de kurulmuştur. Ülke ekonomisine bulunan katkılarından dolayı tüm dünyaya yayılmış ve hemen hemen her ülkede yatırım bankaları kurulmaya başlanmıştır.
Yatırım bankalarının kurulabilmesi için gerekli olanlar ise sermaye piyasasının oluşturularak işletilmesidir. Çünkü tasarruf sahiplerinin bankaya yatırdığı kaynakların işletmelerinin kullanabileceği düzeye gelmesi için sermaye piyasasının kurulmuş olması gereklidir. Bu işleyiş genelde şu şekildedir; kendilerine kaynak sağlamak amacıyla tahvil çıkartan şirketlerin bu araçları, yatırım bankaları tarafından satın alınır. Daha sonra paralarını değerlendirmek ve yatırım yapmak isteyen kişilere satılarak hizmetlerini gerçekleştirirler. Buradan anlayacağımız ise yatırım bankalarının finansal piyasalarda işlemlerin yapılması için bulunan aracı kurumlar gibi hizmet vermesidir. İşlemleri gerçekleştirirken de kendilerine, arada bulunan komisyon ve ücretlendirme gibi tutarlarla kazanç sağlarlar.
Yatırım Bankacılığı Görevleri Nelerdir?
Yatırım bankalarının gerçekleştirdiği en büyük faaliyet aracılık hizmetidir. Bunları yaparken de şirketlere uzun vadeli fon sağlarlar. Bunu ise sermaye piyasasının kanalıyla birlikte çeşitli kredi türleri ile gerçekleştirirler. Aynı zamanda özelleştirme, şirket satın alma, birleştirme işlemlerini de gerçekleştirirler. Ticari şirketler, özellikle ithalat ve ihracat yapan kurumlar için mal kabulü, kontrgaranti, vesaik, akreditif gibi hizmetler de sunarlar. Böylelikle uluslararası ticaretin yapılmasında kolaylığın yanında ekonomik gelişmeye de katkı sağlarlar.
Ayrıca yurt içi ticaretin gelişmesine ise teminat mektubu, referans mektubu, doğrudan borçlandırma sistemi, toplu ödeme sistemleri, çeşitli sigortalar, gayri nakdi krediler ile yardımcı olurlar. Bu tür hizmetler ticari sürekliliğin sağlanması için oldukça önemlidir. Durum böyle olunca ticari faaliyette bulunan bütün şirketlerin yatırım bankalarında hesapları bulunur ve onların hizmet için sunduğu birçok faaliyetten yararlanırlar.
Yatırım Bankacılığı Fonksiyonları Nelerdir?
Yatırım bankalarının ilk fonksiyonları arasında, verdiği hizmetleri ve sürdüğü faaliyetleri dürüst bir şekilde yapması gelir. Dürüstlüklerinin yanında ekonomik anlamda da en iyi değerlendirme ve yürütülmeyi sağlamak zorundadırlar. İşlemlerini bu şekilde sürdürürken sermaye piyasalarına katkı sağlarlar ve müşterilerine güven içinde hizmet verirler. Daha sonra faaliyetlerini doğru bir şekilde gerçekleştirebilmek için aracılık hizmeti görevini de üstlenirler. Aynı şekilde danışmanlık görevleri de mevcuttur. Önemli fonksiyonlarından biri de menkul kıymetlerin çeşitli birimlere ulaşmasını sağlamaları, servet dağılımında etkin rol almalarıdır.
Yatırım bankaları güvenilir oldukları için müşterilerinin çıkarlarını korumak, gerekli faiz ödemelerinin ve anaparaların geri ödenmesini garanti altına almak şeklinde fonksiyonlara da sahiptir. İşte bu yüzden sermaye piyasasının kurulmuş olması gerekiyor. Böylelikle bu konuda müşterilerine güven ve garanti verirler. Fonksiyonları toparlamak gerekirse, yatırım bankalarının çeşitli görev ve fonksiyonları sayesinde ekonomik anlamda düzen sağlamasının önü açılmıştır. Bu nedenle Merkez Bankası için önemli banka türlerinden biridir.