Sözleşme Kodları Ne Anlama Gelir?
Piyasada işlem görecek sözleşmelerin her biri için sistemde sözleşme kodu tanımlanır. Söz konusu sözleşme kodları sözleşme grubu, dayanak varlık kodu ve vade tarihi bilgilerini içerir.
Aynı zamanda sözleşmelerin niteliğine göre kodlarda ilave bilgiler yer alabilir.
Sözleşme kodlarının nasıl okunduğunu öğrendiğinizde işlerin çok daha kolay göründüğünü anlayacaksınız.
Öncelikle vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinin kodlarında bazı farklılıklar olduğunu belirterek başlayalım.
Vadeli işlem sözleşmelerinde sözleşme kodu; sözleşme grubu, dayanak varlık kodu, mini sözleşme bilgisi kodu ve vade tarihi bilgilerini içerir.
Örnek olarak F_USDTRY0821 kodunu inceleyelim.
İlk olarak F harfi futures yani vadeli işlem sözleşmesi demektir.
Ardından gelen USDTRY kısmı hangi enstrümana ait bir sözleşme olduğunu ifade eder.
08 rakamı, vade ayı olan Ağustos ayıdır.
Sondaki 24 rakamı da vade yılını, yani 2024’ü gösterir.
Bu kez döviz değil kıymetli maden vadeli işlem sözleşmelerinden bir örnek ele alalım.
F_XAUTRY1024 kodunu açalım:
F_ vadeli işlem sözleşmesi anlamına gelir.
Ardından gelen XAUTRY, sözleşmenin dayanak varlığının altın olduğunu gösterir.
10 ile 24 ise sırasıyla vadeli işlem sözleşmesinin vadesinin ay ile yılını gösterir. Yani sözleşme, Ekim 2024 vadelidir. Bu arada koddaki ay, ilgili ayın son günü ve son işlem saatine kadar olan süreyi ifade eder.
Yani standart bir vadeli işlem sözleşmesinde F_ ürünün vadeli işlem sözleşmesi olduğunu, ikinci kısım dayanak varlığı, son kısım da sözleşmenin vadesini ifade eder.
Dayanak varlıklarda söz konusu ürün ne ise ikinci kısımda onun kodu yer alır. Mesele Türk Hava Yolları dayanak varlığımızsa F_ ardından THYAO gelir. BIST 30 Endeksi’ne dayalı bir vadeli işlem üzerine pozisyon açıyorsak kod XU030D, platine dayalı bir vadeli işlem üzerine pozisyon açıyorsak da XPDUSD olur.
Vadeli işlemleri aktardığımıza göre opsiyonlara geçelim.
Opsiyon sözleşmelerinde sözleşme kodu; sözleşme grubu, dayanak varlık kodu, opsiyon tipi, vade tarihi, opsiyon sınıfı ve kullanım fiyatı bilgilerini içerir.
Örnek olarak O_XU030E0224P10000.00 sözleşmesini inceleyelim.
O_ opsiyon anlamına gelir.
XU030 dayanak varlığın BIST 30 endeksi olduğunu gösterir.
E opsiyonun Avrupa tipi olduğunu, 0224 vadenin Şubat 2024 olduğunu, p de satım opsiyonu olduğunu gösterir.
En sondaki 10000.00 ise opsiyonun kullanım fiyatıdır.
10000.00 kullanım fiyatlı Şubat 2024 vadeli standart satım (put) opsiyonunu gösterir. Sözleşme Avrupa tipidir.
Özsermaye hali uyarlamasına tabi olan ve böylelikle unsurları standart sözleşme unsurlarından farklılaşan pay vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinde sözleşme kodlarının sonuna özsermaye hali uyarlamasına bağlı olarak ilgili sözleşmenin standart olmayan sözleşme olduğunu belirten bilgi (N kodu) ile sıra numarası (1, 2, 3 vb.) ayrıca eklenir.
