Paratic Haber: Ekonomi, Finans RSS Interactive

Forex ve Borsada Başarı için Psikoloji Nasıl Olmalı?

Birçok kişi göz ardı etse de yatırımcı psikolojisi, başarının en önemli bileşenlerindendir. İşte yatırımcı psikolojisi nasıl olmalı sorusunun yanıtları:
Forex ve Borsada Başarı için Psikoloji Nasıl Olmalı?
YAYINLANMA ZAMANI
SON GÜNCELLEME
Yorum

Finans piyasalarında başarının sırları arasında öne çıkan psikolojik etkenler yatırımcıların işlemlerinde fazlasıyla etkilidir. Bu nedenle piyasaya giriş yapmadan önce kendinizi tanımanız ve psikolojinizi hazırlamanız kritiktir.

Çoğu kişi kendini tanıdığını düşünür ya da tanır ancak konu yatırım yapmaya geldiği zaman iş farklılaşır. Çünkü alım yaptığınız bir aracın değeri düştüğü zaman zarar eder, hatta belki de tüm paranızı kaybetme riskiyle karşı karşıya kalırsınız.

Söz konusu anlarda, pek çok kişi doğru karar veremediği için başarısız olur. Psikolojisini yatırımlarına göre ayarlamayı bilenler ise panik satışları gibi tuzaklara düşmez.

Dolayısıyla her türlü yatırımda psikoloji, başarı için pasta grafiğinde büyük paya sahiptir. Peki, ülkemizde en çok tercih edilen piyasalardan olan borsa ve forex pazarında başarı için psikoloji nasıl olmalıdır?

İşte hedeflerinize ulaşmanıza büyük katkı sağlayacak maddeler:

Güven Problemi

Yatırım yaparken ne çok yüksek güvene sahip olmalı ne de güvensiz bir tavır sergilemelisiniz. Çünkü her ikisi de yatırımlarınızda aleyhinize işler. Kendine güveniniz çok yüksekse, gereksiz yere risk alabilir, stratejinizden emin olduğunuz için rotanızdan ayrılmazsınız.

Yani gerekli durumlarda esnek davranmak yerine fazla güvenin verdiği cesaretle yanlış yöne ilerleyebilirsiniz. Veya kaldıraç nedir, nasıl kullanılır bilmeden yüksek kaldıraçlı işlemlere girip pozisyonu kapatmamakta ısrar ederek tüm sermayenizi yitirebilirsiniz.

Kendine aşırı güvenen yatırımcılar aşırı trading yapma eğilimindedir ve bu da daha yüksek işlem maliyetleriyle düşük performansa neden olur. Yatırım dünyasında fazla güvenin yol açabileceği başarısızlıklara daha sayısız örnek verilebilir.

Aynı şekilde kendine güvensizlik de başarınızın önünde olası engeldir. Çünkü başaracağınıza inanmadığınız ya da olumsuz düşündüğünüz için doğru adımları atamazsınız. Yatırımda özgüvensizliğin en büyük nedeni ise piyasayı yeterinde tanımamaktır.

Yani forex nedir, borsa nedir nasıl işler gibi soruların yanıtlarından emin değilseniz, bilmediğiniz bir oyun alanındaymış gibi hissederseniz.

Bu da nasıl pozisyon alacağınıza, hangi zamanlarda alım hangi zamanlarda satım yapacağınıza doğru karar verememeye ve benzeri hatalara yol açar.

Yapmanız gereken hem piyasa hem enstrüman hakkında yeterli bilgiyi edinmektir. Bilginin yanı sıra tecrübe de kendinize güvenmeniz açısından aynı önem derecesine sahiptir. Bunun için internetin sunduğu sonsuz olanaklardan faydalanabilir, ücretli ya da ücretsiz eğitimler, sanal hesaplar ya da borsa oyunları gibi unsurlarla kendinizi geliştirebilirsiniz.

Sonuçta yatırım dünyasında kendinize güvenme olayında dengeyi her zaman korumalısınız. Aksi takdirde ya eksikliğinden ya da fazlalığından dolayı yanlış hamleler yaparsınız.

Duygusal Güdüler

Yatırımcılar birikimlerini değerlendirmek için genellikle ya herkesin yöneldiği araçlara ya da geçmişte yüksek miktarda kazanç getirmiş enstrümanlara yönelirler. Söz konusu güdülenmiş hareketler, başarılı yatırımcıların düşmediği hatalardandır.

Eğer forex ve borsada başarı için psikolojinizi hazırlamak istiyorsanız, güdüsel davranışlardan uzak durmalısınız. Sürü psikolojisi, kendi iradeniz dışında alım satım yapmanıza yol açar. Mesela birçok kişi, talebin yüksek olduğu zamanlarda alım yapmaya yönelir ve bu, büyük bir hatadır.

Borsanın sürekli gündemde olduğu, rekor üzerine rekor kırdığı zamanlarda piyasaya giriş yapanları düşünün. Fiyatlar zirvede ya da zirveye yakın olduğundan dolayı, umdukları kazancı elde edemezler.

Bitcoin’in şahlandığı dönemlerde tüm parasını kripto paralara yatıranlar da aynı hataya düşenlerdir. Bir enstrüman ya da piyasada aralıksız yükseliş varsa ve odak oradaysa, alım fırsatı muhtemelen kaçmıştır.

Ancak yeterince tecrübe ya da bilgiye sahip olmayan çoğu kişi, pastadan pay alabilmek umuduyla o alana yönelir. Sonuç, genellikle hüsran olur. Kısacası güdüsel davranışlardan uzak durup, kendi doğrularınız ve araştırmalarınızla hareket etmeyi öğrenmelisiniz.

Ünlü yatırımcı Warren Buffrett’in konuyla ilgili manidar sözünü aklınızın bir kenarına yazabilirsiniz:

Warren Buffett Risk YönetimPiyasaları analiz edebilir, kriz zamanlarında servet edinebilirsiniz. Örneğin milyarder yatırımcı George Soros! Kara Çarşamba krizini öngörebilmesi, Soros’a 1 günde 1 milyar dolar kazandırmıştır.

Profesyonel yatırım dünyasında duygularınıza göre değil, realist bir yaklaşıma göre hareket etmelisiniz.

Kayıptan Kaçınma

Yatırımcıların piyasa kazançlarından elde edilen zevkten ziyade kayıp kaygısına ağırlık vermeleri durumunda ortaya çıkan yaygın bir psikolojik hatadır. Kayıplar, yatırımcılarda eşdeğer miktarda kazancın etkisinden daha fazla duygusal tepkiye neden olur.

Başka bir deyişle, yatırım kazancından ziyade kayıplardan kaçınmaya öncelik verme olasılığı çok daha yüksektir. Yatırımcının 20 dolar kazanmaktansa 20 dolar kaybetmemeyi seçmesi, kayıptan kaçınma olgusuna örnek olarak verilebilir.

Bir bireyin karşı karşıya kalacağı en önemli kararların çoğu, potansiyel kazanç umuduyla kayıplara uğramayı gerektirecektir. Risklerden kaçınmak birçok durumda yararlı olsa da kaybetme korkusunun çok yoğun olduğu durumlarda fırsatlar kaçırılabilir.

Kayıptan kaçınma, insanların başarısızlıktan kaçınmak için mümkün olan en iyi kararları vermesini engeller. Gerçekte asıl başarısızlık, kişinin genel refahını
iyileştirebilecek yeni bir yatırım yapmak gibi fırsatları, geçici bir kayıp pahasına bile kaçırıyor olmasıdır.

Sabit Düşünce

Yatırımda başarı için psikoloji nasıl olmalı sorusuna bir diğer yanıt sabit düşüncelerden kaçınmaktır. Yani finansal bir kararın mutlak bir referans noktasına bağlanması anlamına gelir.

Yatırımcılar, karar verme süreçlerinde referans noktası veya dayanak olarak bir menkul kıymetin satın alma fiyatı gibi tek noktaya bakabilirler.

Bu nedenle, hedeflerini orijinal satın alma fiyatlarına sabitledikleri için değer kaybetmiş yatırımları ellerinde tutabilirler.

Bu tür yatırımcılar, gelecekteki beklentileri veya görünümleri dikkate almadan menkul kıymetin satın alma fiyatına dönmesi umuduyla varlığı ellerinde tutabilirler. Bu sabit düşünce, fiyatın daha da düşmesine, zararın artmasına ve sonunda başarısız bir yatırıma yol açar.

Hatalarınızı Kabul Edin

Dünyanın en başarılı yatırımcılarının bile hata yapabileceğini göz önünde bulundurun. Zarar etmenize yol açacak bir işlem yaptıysanız, kendinizi dövmek ya da panik yapmak yerine hatanızdan ders çıkartın. Bu, hiç hata yapmamaktan çok daha kazançlı çıkmanızı sağlayabilir.

Sütten ağzı yananın yoğurdu üfleyerek yemesi gibi sonraki benzer adımlarınızda çok daha temkinli davranabilirsiniz.

Hatalı trading yaptığınızı veya kötü kararlar verdiğinizi fark edebilmek oldukça önemlidir. Bu konuda farkındalığınız ne kadar artarsa, yanlış yola girmek üzere olduğunuzu fark etmeniz o kadar kolay ve hızlı olur.

Böylece hemen pozisyon alır, geçmişteki benzer hataları yapmaktan kaçınabilirsiniz.

Korku ve Açgözlülük

Korku ve Açgözlülük EndeksiKorku ve açgözlülük hem borsada hem de forexte başarının önünde duran en büyük psikolojik engeldir. Ancak bu duygulara yenik düşmek yatırımcı portföyünün dışında piyasa istikrarına ve hatta genel olarak ekonomiye de ciddi zararlar verebilir.

Kaldı ki bu duyguları ölçen bir endeks dahi vardır. Korku endeksi olarak da bilinen VIX endeksi nedir öğrenerek duyarlılığın piyasadaki etkilerini görebilirsiniz.

Duyguların yatırım davranışını yönetmesine izin vermek çoğu zaman mantıksız karar almaya yol açar ve bu da yatırımcıya pahalıya mal olabilir.
Mevcut trendi göz ardı etmek ve sağlam temellere dayanan uzun vadeli bir plana bağlı kalmak genellikle en iyisidir.

Riske ne kadar duyarlı olduğunuzu anlamak ve korku ve açgözlülük piyasayı etkisi altına aldığında varlık tahsislerinizi buna göre ayarlamak da kritik öneme sahiptir. Ne korku ne de açgözlülük rüzgarına kapılmadan sağlam adımlarla ilerlemelisiniz.

Kim kısa yoldan zengin olmak ya da fiyatlar düşerken parasını kaybetmemek için her yolu kullanmaz ki? Başarılı yatırımcı olmak istiyorsanız, bu noktada kendinizi yönetebilmelisiniz.

Zaten tarih, korku ve açgözlülüğün nasıl yıkımlarla sonuçlandığını göstermektedir. Teknoloji balonunu düşünün! 1990’ların sonundaki internet patlamasında, yatırımcılar fırsatı değerlendirdiler. Birçoğu henüz yeni kurulmuş olan internetle ilgili hisseler için talep sıçradı.

Yatırımcılar giderek daha açgözlü oldu ve alım-satımlarla fiyatlarda aşırılıklar kaydedildi. Tarihteki diğer birçok varlık balonu gibi, sonunda patladı ve 2000’den 2002’ye kadar hisse senedi fiyatlarının düşmesine neden oldu.

Piyasa açgözlülükte boğulabileceği gibi korkuya da yenik düşebilir. Hisse senetleri uzun bir süre boyunca büyük kayıplara maruz kaldığında, yatırımcılar kolektif olarak daha fazla kayıp korkusuyla satış dalgası başlatabilir. Yapılması gereken korku ve açgözlülük tufanına kapılmamaktadır.

Kuru Gürültüden Uzak Durun

Yatırım dünyasında çok fazla haber ve söylenti vardır. Piyasadaki spekülasyon ya da manipülasyonlardan kaçınmayı öğrenmelisiniz. Öngörüler ya da mevcut gelişmelere ilişkin her bilgiyi dikkate almak yerine güvenilir kaynaklar belirleyin.

Haddinden fazla kaynaktan tavsiye almak ya da rapor takip etmek, işinize yaramayacak aksine kafanızı karıştıracaktır. Detaylı bir araştırma yapıp gerçekten güvenilir olduğunu düşündüğünüz haber sitelerini, uzmanları, kuruluşları radarınıza alın.

Filtrelemeyi doğru yaptığınızda, stratejinizi doğru belirlemek çok daha kolay olacaktır.

Kayıpların Peşinden Koşmayın

Kaybedilen parayı geri kazanma umuduyla hareket eden yatırımcılar, bazen riskli pozisyonları ikiye katlar veya zarardaki işlemleri gereğinden uzun süre elde tutarlar.

Kayıpların peşinde koşmak, daha büyük kayıp olasılığını artırır ve çoğu zaman yatırımcıların risk yönetimini tamamen göz ardı etmelerine neden olur. Bu nedenle kayıplarınızın peşinde koşmayın. Neden kaybettiğinizi anlayın ve daha sonra arkanıza bakmayın.

Aksi takdirde olası kazancınızın yanında çerez parası kalacak kayıplara üzülürken dev fırsatları kaçırabilirsiniz.

Risk Yönetimi

Başarılı bir yatırım için gerekli psikolojide, risk yönetimi de oldukça önemlidir. Çünkü riski düzgün yönetemezseniz, yanlış portföy oluşturur, beklenmedik kayıplarla karşılaşır, panik satışları gibi hatalara çok daha kolay düşersiniz.

Yatırımın kritik bir yönü olan risk yönetimi, olası kayıpları en aza indirirken finansal hedeflere ulaşmak için potansiyel risklerin tanımlanmasını, değerlendirilmesini ve azaltılmasını içerir.

Finansal piyasaların doğasında olan belirsizlik ve değişkenlik, etkili bir şekilde yönetilmediği takdirde istenmeyen sonuçlara yol açabileceğinden, başarılı yatırımın temel taşıdır.

Yatırım dünyasında risk, getiriden ayrılamaz. Etkili risk yönetimi için varlık tahsisi, çeşitlendirme, volatilite, olumsuz risk azaltma gibi pek çok nokta dikkate alınmalıdır.

Bakın, Warren Buffett risk yönetimine ilişkin nasıl salık veriyor:

“Nehrin derinliğini iki ayağınızla birlikte ölçmeye kalkmayın.”

Neticede borsa ve forexte başarı için doğru psikolojiye sahip olmak, bilgi-deneyim ikilisi kadar önemlidir. Birikimlerinizi finans piyasalarında değerlendirmek istiyorsanız, yukarıdaki maddeleri dikkate almalısınız.

Ticaret psikolojisinde ustalaşmak, finansal piyasalarda tutarlı başarıya ulaşmanın çok önemli bir bileşenidir.

Yatırımcılar, duyguları anlayıp yöneterek, yaygın tuzaklardan kaçınarak, güçlü ve zayıf yönlerini benimseyerek karar verme süreçlerini geliştirebilirler. Disiplin, kişisel farkındalık ve duygusal zeka sayesinde potansiyelinizi ortaya çıkarabilir ve sağlıklı bir yatırımcı zihniyeti geliştirebilirsiniz.

Size daha iyi hizmet verebilmek için Yasal Mevzuat çerçevesinde, veri politikalarımızda belirtilen amaçlarla sınırlı olmak üzere çerezler (cookies) kullanıyoruz. Detaylı bilgi ve izin iptali ile ilgili olarak Gizlilik Politikamızı inceleyebilirsiniz.

Ayrıntılar
Sponsorlu | 2023/4Ç Kar/Zarar %36.13/63.87%
Hesabınızı şimdi oluşturun!
Kolay kayıt, hızlı işlem ve uzman analizlerle başarıya giden yolda lider adımı atın.