Dünyaca ünlü dev firmaların arkasında, çok fazla bilinmeyen gizli bir tarih saklıdır. Concorde de öyle bir kuruluş. 1956 yıllında, İngiltere’de bir görüş ortaya atıldı; sesten daha hızlı bir uçak! Heyecan uyandıran bu fikir, çoğu kişi tarafından imkansız olarak düşünülse de 1969 yılında, İngiltere-Fransa ortaklığıyla hayal gerçeğe dönüştü. Böylece de modelin başarılı serüveni başlamış oldu. Uçak dünyasında Concorde ismi yüksek hızla eşdeğer hale geldi.
Başarılı modelin ülkemizle olan geçmişi de oldukça ilginç. Air-France şirketi, 1977 yılında ülkemize Concorde modeliyle bir uçuş gerçekleştirmek istedi. Fakat netice odur ki ülkemizdeki mevcut havaalanlarının teknik yapısı, bu uçak modeli için uygun değildi. Neticede, ülkemizin bu uçak modeliyle olan karşılaşması bir başka bahara ertelendi.
Çoğu kişinin mühendislik harikası olarak işaret ettiği Concorde, başarılı tarihine oldukça hayret verici hikayeleri de sığdırmıştır. Model, dünya gündeminde sadece olağanüstü rekorlarıyla yer almadı. Yaptığı kazalar, başarısızlıkla sonuçlanan bazı projeler vs. Concorde’nin yüzleşmek zorunda kaldığı sınavlardı. Evet, bugün sizlerle efsane uçak markasının gizli tarihine bir yolculuk yapıyoruz. Dilerseniz kemerlerinizi sıkıca bağlayın ve yolculuğumuza başlayalım.
İşte karşınızda Concorde’nin geçirdiği ilginç serüven:
Sesten hızlı tasarlanmış Concorde’ler!
Uçağın ses hızına olan oranı Mach 2.04’tür. Yani bu uçaklar, New York’tan Londra’ya 3 saatten kısa bir sürede ulaşabiliyordu.
Concorde pilotlarının yaşadığı güçlük!
Concorde uçaklarında kullanılan Rolls-Royce motorları o kadar güçlüydü ki uçağın rule yapması epey zor oluyordu.
Concorde yolcularının yaşadığı ayrıcalıklardan bir tanesi
Concorde yolcuları, bir yandan şampanyalarını yudumlarken bir yandan da yer yuvarlağının inanılmaz görüntülerine şahitlik edebiliyorlardı. Nitekim Concorde’lerin seyir yüksekliği 60.000 fiti buluyordu.
Concorde’lerde bulunan özel monitörler
Concorde’lerde bulunan özel monitörler sayesinde, kaç fitte ve Mach’da seyrettiğinizi görebiliyordunuz.
Concorde’lerin en gelişmiş savaş uçaklarından bile pahalı olduğunu biliyor muydunuz?
Evet, Concorde’lerin fiyatını günümüze uyarlarsak, bu uçakların şu anki değerinin yaklaşık 200 milyon doları bulduğunu görüyoruz. Bu da bir F22 Raptor’un fiyatından bile fazladır.
Concorde kontrollü uçuş avioniği olan ilk hava aracıydı.
Bu sistem, Concorde’lerin çok daha yumuşak uçuşlar yapmasını sağlamıştır.
Concorde uçaklarının başarısı!
Concorde’ler o kadar sevilen uçaklar oldular ki ismin başındaki “The” eki zamanla kullanılmamaya başlandı. Neticede bir Concorde’yi, kimse The Concorde olarak tanımlamıyor, değil mi?
Concorde taraftarı olmayanlar kimlerdi?
Concorde uçaklarının kullanımının, birçok ülke tarafından yasaklandığını da belirtelim. Nitekim Amerika’nın da içinde bulunduğu bu ülkeler sesten hızlı bir uçağın ülkelerine girmesini istemediklerini açıkça belirtmişlerdir.
Concorde karşıtlığı!
Concorde’ye karşı olan grup o kadar güçlüydü ki Yargıtay duruma el atmak zorunda kaldı. New York-New Jersey Liman İşletmesi’nin çıkarmış olduğu Concorde’nin şehre giriş yasağı, 2 sene sonra Yargıtay tarafından iptal edildi.
Concorde’nin süpersonik rakibi!
Rusya tarafından üretilmiş olan Tupolev Tu-144, Concorde’den daha önce üretilmiş süpersonik bir uçaktı. Ancak havada birçok kez parçalanan Tupolev Tu-144, Concorde kadar başarılı olamadı. İlaveten, bu uçağın 1973 yılında yapılan Paris Air Show sırasında katılımcıların gözü önünde parçalanarak, 14 kişinin ölümüne neden olduğunu da ayrıca belirtmek isteriz.
Concorde kanatlarının şekli!
Concorde kanatlarının, bir Ortaçağ mimari tarzının adını taşıdığını biliyor muydunuz? “The Ogree Arch” olarak bilinen ve ucu sivriltilmiş kubbe şeklinde olan bu mimari, 12. ve 13. yüzyılda hem Fransa’da hem de İngiltere’de popüler olmuş bir tarzdı.
Concorde’nin maksimum hızı!
Concorde’nin maksimum hızı aracın gücü ile değil, sıcaklığı ile ilgilidir. Nitekim Concorde’nin alüminyum yüzeyi, aracın Mach 2.0 hızındayken havayla sürtünmesinden dolayı ısınmaktadır.
Concorde’ler neden maviye boyandı?
Mavi renkli 2 Concorde uçağının Pepsi reklamlarında kullanılmak üzere boyandığını belirtmek isteriz. Bu Concorde’ler, Mach 2.0 hızına güvenlik önlemleri göz önünde bulundurularak, kısa sürelerle çıkarılmıştır.
Concorde’nin burun konisinin özellikleri nelerdir?
Süpersonik uçağın burnunun uzun ve ince tasarlanmasındaki amaç, pilotun rule yaptığı ve yere indiği sıralarda önünü daha iyi görebilmesidir.
Concorde’nin iniş takımları!
Concorde’nin iniş takımları o kadar dik bir açıya sahipti ki uçağın kuyruk kısmına da özel bir tekerlek yerleştirilmişti. Bununla birlikte Concorde’lerde bu tampon tekerlekler olmasaydı, motor nozulları yere değebilir ve neticede ortaya kötü sonuçlar çıkabilirdi.
Karbon frenleri biliyor musunuz?
Dunlop’un Concorde’ler için özel olarak tasarlamış olduğu karbon frenler, süpersonik hava araçlarında kullanılmıştı. Sonuçta saatte yaklaşık 275 kilometre hızla iniş yapan büyük bir uçağı yavaşlatmak, hiç de kolay olmamalı, değil mi?
Concorde siyasi bir pazarlık kozuydu.
İlk başta, anonim bir proje olarak öne sürülen Concorde, daha sonra İngiltere ve Fransa arasında yapılmış bir ittifaka dönüştü. Dolayısıyla da bu proje, anlaşma anlamına gelen Concorde kelimesi ile adlandırıldı.
Concorde’nin ilk Amerika uçuşu!
Concorde’nin Amerika’ya yaptığı ilk yolcuğundaki varış istikameti Dallas olarak bilinmektedir. İlaveten; Amerika’nın rutin Concorde hizmeti veren tek şehri yine Dallas’tır.
Büyük Concorde kazası!
Dev yolcu uçağının havalandıktan kısa bir süre sonra yaptığı kaza, 25 Temmuz 2000 tarihinde meydana gelmiştir. Concorde’nin bu kazadan sonraki ilk uçuş tarihi Eylül 2001 olmuştur.
2000 yılındaki büyük kazadan birkaç sene sonra Concorde uçuşları durduruldu.
Hem British Airways hem de Airfrance, yolcu sayısının düşmesi ve Concorde’lerin bakım masrafının artması nedenleri ile uçuşlara son verdiklerini açıklamışlardır.
Üretilen 20 Concorde’ye ne olduğunu merak ediyor musunuz?
20 Concorde’den bir tanesinin parçalanmış olduğunu yukarıda öğrendik. Bir tanesi de demonte edilen Concorde’lerden geriye 18 tane kalıyor. Neyse ki bu efsanevi uçakların, hala çeşitli müzelerde ve havaalanlarında sergilendiğini biliyoruz.