Paratic Haber: Ekonomi, Finans RSS Interactive

Borsada Portföy Nedir? Nasıl Hazırlanır?

Borsada portföy nedir, nasıl hazırlanır, hisse senedi portföyü ne demek, portfolyo nasıl oluşturulur sorularının merak edilen yanıtları bu yazıda!
Borsada Portföy Nedir? Nasıl Hazırlanır?
YAYINLANMA ZAMANI
SON GÜNCELLEME
Yorum

Borsada yatırım yaparak güzel miktarda getiri elde etmek için iyi bir portföy hazırlaması şarttır. Doğru hazırlanan portföy, beklediğiniz kazancı sağlama fırsatı sunar. Bunun için elbette önceliğiniz borsa nedir, nasıl oynanır hususunda bilgi sahibi olmalıdır. Buna göre piyasada işlem gören araçlar arasından kâr getirecekleri seçerek birikimlerinizi değerlendirebilirsiniz.

Portföy nedir sorusunun yanıtları arasında sanattan finansa çeşitli tanımlar yer alırken biz bu yazıda borsada portföy konusunu ele alacağız. Emtialar, hisse senetleri, dövizler ve borsa endeksleri portföyde yer alabilecek, piyasada işlem gören araçlardır. Bu araçlara yatırım yaparak elinizdeki paraları değerlendirebilirsiniz.

Borsada portföy nedir, nasıl hazırlanır, nelere dikkat edilir gibi soruların yanıtlarına detaylarıyla bakalım:

Borsada Portföy Nedir?

Borsada Portföy Nedir?Portföy, bir yatırımcının aynı veya farklı özelliklere sahip birden fazla yatırım aracına yatırım yapmak suretiyle oluşturduğu toplam değerdir. Bu yatırım araçları; nakit, emtia, döviz, vadeli mevduat, tahvil, hisse senedi ve hazine bonosu gibi mali mevduatlardan oluşabilir.

Portföy için borsa yatırım fonları (ETF’ler) dahil hisse senetleri, bonolar, tahviller, emtialar, nakit benzeri bir finansal yatırım koleksiyonu da denilebilir.

Portföy oluşumunda genel kanı, hisse senetleri, tahviller ve nakit birleşiminin portföyün çekirdeğini oluşturduğu yönündedir. Genellikle böyle olsa da kati olması gerekmez. Çünkü bir portföy pekala; emlak, sanat ve özel yatırımlar dahil çok çeşitli varlıkları içerebilir.

Zaten çeşitlendirme, başarılı bir portföyde olmazsa olmazlardandır. Bir borsa portföyü, kâr elde etme umuduyla yatırım yaptığınız bir hisse senedi koleksiyonudur. Çeşitli sektörleri kapsayan çeşitli bir portföyü bir araya getirerek daha dayanıklı bir sepet oluşturabilirsiniz. Böylece bir sektör darbe alırsa, diğer sektörlerde yaptığınız yatırımlar ayakta durabilir.

Anlayacağınız üzere borsada portföy, yatırımcının parasını değerlendirmek için alım – satım yaptığı varlıkları kapsamaktadır. Biliyorsunuz ki borsada bireysel veya kurumsal olarak yatırım yapılabilmektedir.

Portföyün oluşması için bir veya birden fazla araca yatırım yapmanız gerekir. Önemli olan portföyünüzü ya da portfolyonuzu beklentinize göre hazırlamanızdır. Kâr elde etmek amacıyla borsada satın almayı seçtiğiniz bireysel hisse senetleri koleksiyonunu ifade eden portföy, ne kadar doğru hazırlanırsa getirisi de o kadar yüksek olur.

Elbette herkesin amacı para kazanmaktır. Fakat bu anlamda getirilerin ve alınan risklerin oranı farklıdır. Kimi yüksek kazanç elde etmek için yüksek riski kabul ederken, kimi de düşük risk alarak parasını az ama güvenli şekilde değerlendirmek ister.

Bu nedenle portföyünüzü ne amaçla hazırladığınıza karar vermelisiniz. Beklentilerinizi ve riskleri göz önüne almalısınız. Borsada beklentileri adına bir portföy oluştururken başlıca 4 nokta vardır. Bu konular; güvence, likidite, değer artışı, gelir ve randımandır.

Bu amaçla hangi aracın hangi grupta yer aldığını bilmeniz gerekir. Enstrümanlar getirilerine ve risk oranlarına göre farklı gruplarda yer alır. Bu yüzden beklentinizi karşılayacak olan aracın fiyatlarında yaşanan dalgalanmalar hakkında fikir sahibi olmalısınız. Bu dalgalanmalar hangi etkenlerden dolayı yaşanıyor, borsa takibi yaparak öğrenebilirsiniz.

Her enstrüman aynı olaydan aynı etkilenmez. Yani meydana gelen x olayı hisse senedi grubuna olumlu yönde etki ederken, emtia grubunda bulunan araçların fiyatlarını olumsuz etkileyebilmektedir. Piyasadaki gelişmeleri doğru olarak yorumlayabilirseniz, portföyünüzü de beklentiniz doğrultusunda hazırlayabilirsiniz.

Farklı amaçla hazırlanan portföy tipleri hakkında bilgiler şu şekildedir:

  • Portföyünü değer artışı beklentisi ile hazırlayan bir kişi hisse senetlerine yönelir. Biliyorsunuz ki hisse senetleri ile oluşturulmuş portföyün uzun vadede bekletilmesi gerekir. Bunun nedeni hisselerin değerinin zaman içinde yükselmesidir. Bu yüzden göze alacağınız riski belirlemelisiniz. Çünkü şirketin farklı faaliyet kollarına yönelmesi veya spekülatif haberlere dayanamayarak iflas bayrağını çekmesi gibi olumsuz durumlar zarar edilmesine neden olur. Uzun vadede yatırım yapsanız bile sürekli gözünüz gelişmelerde, portföyünüzün üzerinde olmalıdır. Bu konuda belirli bir borsa deneyimine ve psikolojisine sahip olmalısınız. Böylelikle değer artışı beklentisi içinde olarak hazırladığınız portföyden istekleriniz doğrultusunda maksimum getirilere ulaşabilirsiniz.
  • Likidite amaçlı oluşturulan portföyler, doğrudan nakde çevrilebilen yatırım araçlarını kapsamaktadır. Bu amaçla işlem yapanlar genellikle profesyonel anlamda borsa deneyimine sahip olan kişilerdir. Likidite arayışındaki bir yatırımcı, gelir ve değer artışından vazgeçer. Örneğin, yoğun alım – satımı yapılan hisse senetlerinin likidite oranı yüksektir. Talep yüksek olduğu için paraya çevirirken zorlanmazsınız.
  • Güvence arayışı içerisinde alım – satım yapmak isteyen biri düşük risk almaktadır. Daha çok sabit getirili menkul kıymetlere yönelmektedir. Tahvil ve bono, bu kapsamda örnek olarak gösterilebilir. Birikimlerinizi 1 yıldan uzun sürede değerlendirmek istiyorsanız tahvillere, daha kısa vadede değerlendirmek istiyorsanız da bonoya yönelebilirsiniz. İlk adımı tahvil nedir, bono nedir, yatırımlarını nasıl yapılır ve nelere dikkat edilir gibi konuları öğrenerek atabilirsiniz. Bunun dışında emtialar da güvence arayışı içinde olan yatırımcıların tercihidir. Bunun nedeni emtiaların güvenilir liman özelliği taşımasıdır ve ilerideki fiyat hareketlerinin kolaylıkla tahmin edilebilmesidir. Düşük risk olsa da borsa hakkında bilinmesi gerekenler hususunda bilgi sahibi değilseniz, güvence amaçlı oluşturulan portföyden dahi zarar edebilirsiniz. Bu yüzden borsa nasıl oynanır sorusunun cevabını çok iyi bilmelisiniz.
  • Gelir ve randıman amaçlı hazırlanan portföyde yatırımcılar birikimlerini hem güvenilir hem de kazandıran araçlar üzerinde yoğunlaştırmıştır. Portföyde dengeyi bulmak bu yüzden önemlidir. Çünkü güvenilir yatırım yapmak isteyen bir kişi daha çok risk altında olmayan ürünleri tercih eder. Kazandıran araçlara yatırım yapanlar da değer artışı beklentisi içindedir. Bu ikisi ile hazırlanan portföy olduğu için dengenin kurulması gerekir. Kişinin beklentisine ve göze aldığı riske göre denge belirlenir.

Borsada Portföy Nasıl Hazırlanır?

Portföy nedir kısmını hallettikten sonra sıra borsada portföy nasıl oluşturulur konusuna geldi. Borsada çoğu yatırımcı az önce bahsettiğimiz amaçlar doğrultusunda portföyünü hazırlamaktadır. Belli bir süreden sonra da yatırımcılar kendi stratejilerini belirleyerek portföyünü kolaylıkla oluşturabilmektedir.

Tabi borsa portföyü nasıl oluşturulur noktasında hem piyasa hem de işlem gören araçlar hakkında bilgi sahibi olmak kritiktir. Buna göre beklentinizi karşılamanız için hangi araca ne kadar teminat miktarı ile yatırım yapmanız gerektiğini belirleyebilirsiniz.

Portföy yönetimindeki anahtar kavramlardan biri çeşitlendirme bilgeliğidir. Bu, tüm yumurtalarınızı tek bir sepete koymamak anlamına gelir. Çeşitlendirme, yatırımları çeşitli finansal araçlar, sektörler ve diğer kategoriler arasında dağıtarak riski azaltmayı amaçlar. Her biri aynı olaya farklı tepki verecek farklı alanlara yatırım yaparak getirileri en üst düzeye çıkarmaya yardım eder. Çeşitlendirmenin birçok yolu var.

Borsa yatırımı yaparken dikkat etmeniz gereken en önemli hususlardan biri de portföyünüze yatıracağınız paranın, yatırım için ayrılmış olması gerektiğidir. Bu nedenle borç parayla veya kredi çekip borsaya girmemeniz önerilir.

Çünkü sağlam bir portföy oluşturmuşken ve uzun vadede sonucundan beklediğiniz miktarda getiri sağlayabilecekken, geri ödenmesi gereken paranın vade süresi dolduğunda açık pozisyonlarınızı kapatmak zorunda kalabilirsiniz. Borsada portföyü nasıl oluşturmayı seçeceğiniz size bağlıdır. Geleceğe yönelik hedefleriniz, risk iştahınız ve kişiliğiniz, portföyünüzü nasıl oluşturacağınıza karar vermede faktörlerdir.

X kişisi için portföyde kaç hisse olmalı sorusunun yanıtıyla y kişisi için olan durumun değişmesi muhtemeldir. Portföyünüzün toplam değeri ve varlık karışımı ne olursa olsun, tüm portföyler bir dereceye kadar çeşitlendirme içermelidir. Aynı zamanda yatırımcının risk toleransını, getiri hedeflerini, zaman ufkunu, likidite ihtiyaçlarını, yasal durumları ve ilgili diğer ilgili kısıtlamaları yansıtmalıdır.

Bir yatırım portföyünü, her biri farklı bir varlık sınıfını temsil eden, çeşitli büyüklükteki parçalara bölünmüş bir pasta olarak düşünebilirsiniz. Yatırımcılar, risk tolerans seviyelerine uygun bir risk-getiri portföy dağılımı elde etmek için iyi çeşitlendirilmiş bir portföy oluşturmayı amaçlar.

Hisse senetleri, tahviller ve nakit genellikle bir portföyün temel yapı taşları olarak görülür.

Söz konusu örnek portföy tahsisi, risk toleransı düşük olan bir yatırımcı içindir. Genel olarak, muhafazakar bir strateji, düşük riskli menkul kıymetlere yatırım yaparak bir portföyün değerini korumaya çalışır. Örneğin sermayenin yüzde 50’si yüksek kaliteli şirketleri içerebilecek tahvillere tahsis edilebilir.

Yüzde 20’lik pay, Borsa İstanbul’da işlem gören en yüksek piyasa değerine sahip 30 hissenin göstergesi BİST 30 Endeksi’nde yer alanlara ayrılabilir. Yüzde 30’u nakit ve yüksek getirili tasarruf hesapları gibi kısa vadeli yatırımları içerebilir.

Çoğu yatırım uzmanı, çeşitlendirmenin riski en aza indirirken uzun vadeli finansal hedeflere ulaşmak için kilit bir bileşen olduğunda hemfikirdir. Zamanla öğrenilen borsa bilgisi ve artan piyasa tecrübesi ile paranızı kontrollü bir şekilde yönetebilir ve beklentilerinize kavuşabilirsiniz. Bunun için portföyünüzü hazırlarken dikkat etmeniz gereken hususlar vardır. Şimdi bu hususları ele alalım.

Borsada Portföy Hazırlarken Nelere Dikkat Etmeli?

Borsada Portföy Hazırlarken Nelere Dikkat Etmeli?Borsada portföy hazırlarken dikkat etmeniz gereken öncelikli noktaları deneme hesapları sayesinde uygulamalı olarak kolayca öğrenebilirsiniz. Portföyünüze ekleyeceğiniz araçlara göre dikkat etmeniz gereken hususlar değişir.

Örneğin, hisse senedi yatırımı yapacağınızda şirket ve sektör seçimi, emtia ticaretinde ise daha çok gündemdeki haberler fiyatlara etki eder. Dövizlerse ekonomik veriler, politik olaylar ve mali politikalar gibi faktörlerle yönlendirilir.

Hisse senedi portföyü nasıl oluşturulur, portföy hazırlarken nelere dikkat etmeli sorusuna farklı yanıtlar olsa da bazı noktalar değişmezdir. Tutarlı getiri sağlayan bir yatırım portföyü oluşturmak için üç faktöre odaklanmalısınız. Bunlar; hedefleriniz, varlık tahsisi, çeşitlendirmedir.

Hedeflerinizi belirlemek, bir borsa portföyü oluşturmanın ilk adımıdır. Borsada portföy hazırlamaya başlamadan önce nihai hedefinizin ne olduğunu bilmek önemlidir. Bu sayede yatırımlarınızın sizi hedeflerinize yaklaştıracak yönde çalışmasını sağlayabilirsiniz. Örneğin önümüzdeki 10 yıl içinde bir ev gibi büyük bir satın alma planlayan genç bir bireyseniz, büyüme hisselerinden oluşan bir portföy oluşturmak doğru yol olabilir.

Hedeflerinizin ne olduğunu belirledikten sonraki adım, varlıkları buna göre tahsis etmektir. Bu adım için, risk profilinizi ve toleransınızı da değerlendirmeniz gerekir. Bu, daha bilinçli kararlar vermenizi sağlayacaktır.

Bundan 20 yıl sonra emekliliğinizi planladığınızı varsayalım. Ayrıca, orta derecede risk toleransına sahip ılımlı bir yatırımcısınız. Bu durumda, temettü hisse senetleri ve büyüme hisse senetleri arasında bölünmüş 80:20’lik bir varlık tahsis oranına sahip olmanız makul görünür.

Son olarak, daha önce de bahsettiğimiz çeşitlendirme adımı var. Çeşitlendirilmemiş bir portföy, iyi bir yatırım portföyü değildir. Çeşitlendirilmiş bir portföy, yatırım riskinizi birden çok varlık sınıfına veya alt sınıfa yaymanıza olanak tanır.

Örneğin, temel olarak temettü hisse senetleri ve büyüme hisse senetleri lehine 80:20’lik bir varlık tahsisi yaptınız. Daha da çeşitlendirebilirsiniz. 80:20 yatırımınızı temettü ve büyüme hisselerine birden çok sektöre ve piyasa değerine bölebilirsiniz.

Neticede doğru portföy hazırlama, yatırımlarınıza yön vermede en önemli aşamadır. Doğru portföy hazırlanmadığı takdirde, yatırımlarınızdan zararlı çıkmanız olasıdır. Bu anlamda borsa eğitimlerinden ve sanal hesaplardan faydalanarak kendinizi geliştirebilir, geleceğiniz için sağlam adım atarak başarıya ulaşabilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

  • Toplam portföy değeri nedir?

    Tahvil, hazine bonosu, hisse senedi, emtia ve mevduat gibi yatırım enstümanlarının toplam değeridir.

  • Portföyde kaç hisse olmalı?

    Portföyde kaç hisse olmalı sorusuna yanıt değişkenlik gösterse de pek çok uzman, ideal sayının en az 20 olması gerektiğini savunmaktadır. Hem çeşitlendirme hem büyüme için 20 sınırını aşmak makul görülmektedir.

Size daha iyi hizmet verebilmek için Yasal Mevzuat çerçevesinde, veri politikalarımızda belirtilen amaçlarla sınırlı olmak üzere çerezler (cookies) kullanıyoruz. Detaylı bilgi ve izin iptali ile ilgili olarak Gizlilik Politikamızı inceleyebilirsiniz.

Ayrıntılar
Sponsorlu | 2023/4Ç Kar/Zarar %36.13/63.87%
Piyasalar yükselişte veya düşüşte olabilir.
Fiyat beklentini iki yönlü değerlendir.