İngiltere’de enflasyon baskıları ve ekonomik gidişatın istikrarsız olması nedeniyle birçok kişi koltuğundan oldu. Çiçeği burnunda Başbakan Liz Truss geçtiğimiz günlerde istifasını duyurmuştu. 14 Ekim’de ise Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng görevden alınmıştı. İngiltere için bu çalkantılı süreç, enerji krizleri, artan yaşam maliyetleri ve endüstrilerin güç kaybetmesiyle daha tehlikeli bir boyuta sürükleniyor.
kolayca yatırım yapın
İşletmeler ve hane halkları finansal olarak yıkım içinde olduklarını sıklıkla bildiriyor. İngiliz halkı, ekonomik belirsizlik içinde.
Avrupa ülkeleri, İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Rusya-Ukrayna savaşında ilk günden beri Ukrayna’yı hem finansal hem de askeri olarak destekliyor. Rusya’ya sayısız yaptırım uygulayan masadaki Ukrayna yandaşları, Rusya’nın ekonomisine ve istikrarına büyük bir darbe vurmayı amaçladı. Rusya ise yaptırımlara cevap olarak enerji kozunu kullandı ve özellikle Avrupa ülkelerine büyük bir darbe vurmayı başardı.
Bazı uzmanlar, uygulanan yaptırımların bir işe yaramadığını, aksine yükselen enerji fiyatlarından dolayı Rusya’yı daha zengin hale getirdiğini vurguladı.
Rusya-Ukrayna savaşının başladığı günden beri enerji kriziyle boğuşan Avrupa ülkeleri, enerji krizine hala net bir çözüm bulabilmiş durumda değil. Katar ve Körfez ülkelerine yönelen ülkeler, çoğunlukla elleri boş dönüyor. İngiltere, Katar ile sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) için görüşmelere bir yıl öncesinde başlamıştı. Ancak Katar, sahip olduğu LNG’nin yüzde 70’ini uzun vadeli sabit sözleşmelerle Asyalı müşterilerine veriyor ve İngiltere için çözüm seçeneği olmaktan çıkıyor.
Kraliçe 2.Elizabeth’in 8 Eylül tarihinde 96 yaşında ölmesiyle önemli bir dönem sona erdi ve yeni bir başlangıç yapıldı. İngiltere’de hem monarşide değişiklik yaşanırken hem de hükümet tarafında değişiklik yaşandı. İngiltere’de monarşinin başına 2. Elizabeth’in oğlu Kral Charles gelirken Başbakan da Liz Truss oldu.
Liz Truss’tan İddialı Vaatler
İngiltere’nin enerjik ve mücadeleci tavırları ile oldukça dikkat çeken yeni Başbakanı Liz Truss, iktidara gelir gelmez kolları sıvayarak iddialı vaatlerde bulundu. Truss, “Putin’in neden olduğu enerji kriziyle başa çıkacağım”, “Cesur bir planım var” gibi ifadeler kullanmıştı.
Rusya-Ukrayna savaşı ile başlayan küresel enerji krizi, İngiltere’de de tehlike çanlarının çalmasına neden oldu. Liz Truss, İngiltere’nin son dönemdeki en büyük problemlerinden biri olan enerji konusunda teşvik paketi açıkladı. Teşvik paketiyle birlikte hane halklarının enerji faturalarında iyileştirme planlayan yeni Başbakan için işler umduğu gibi gitmedi.
Truss’ın Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng de 45 milyar sterlinlik vergi indirimine gidileceğini, oluşacak açığın ise borçlanarak finanse edileceğini duyurmuştu. Ancak ekonomik istikrarsızlık ve alınan bu karar piyasalar tarafından hoş karşılanmadı. Bu duyuruların ardından sterlin/dolar paritesi tarihi dibi görmüştü. Tepkiler neticesinde vergi indirimi kararında geri adım atılmıştı.
Gelişmelerin ardından Kwarteng görevden alındı ve İngiltere’nin yeni Maliye Bakanı Jeremy Hunt oldu.
Faturalardaki Üst Sınıra Yüzde 80 Zam
Rusya-Ukrayna savaşının başlamasıyla ciddileşen enerji kriziyle boğuşan dünyanın en güçlü ülkelerinden biri olan İngiltere, Ağustos ayında faturalardaki üst sınırın yüzde 80 artacağını bildirmişti.
İngiltere’deki kış felaketi için kapıyı daha da aralayan bu hamle, büyük bir tepkiye neden olsa da karardan vazgeçilmedi.
Çocukların Yemekleri Bile Dert Oldu
Enerji krizleriyle baş edemeyen İngiltere’de her detay düşünülür hale geldi. Okullarda öğrencilere verilen yemeklerin kalitesinin azalacağı ve porsiyonların küçüleceğine dair uyarılar yapıldı.
Gıda yardım kuruluşları, artan enerji maliyetlerinden dolayı okullarda sınıfları ısıtmak ve yemekleri ısıtmak arasında seçim yapmak zorunda kalındığını söyledi.
Müşteriler Musluk Suyu İçiyor
Geçtiğimiz ay İngiltere’deki işletme ve bar sahipleri salgın sürecinin etkilerinden kurtulmaya başlarken şimdi de enerji kriziyle karşı karşıya kaldıklarını söylediler. İşletmeciler, kar oranlarının durma noktasına geldiğini, bazı işletmelerde fiyatların 5 kata kadar arttığını belirtti.
İngiltere’de bir bar sahibi, “Aynı gün içinde üç müdavimimizin öğle yemeğinde musluk suyu içtiğini gördüm.” ifadelerini kullandı.
Enflasyonla mücadeleyi çok daha güç hale getiren enerji krizi, işletmeler için özellikle kış mevsimine yönelik korkuları artırdı. İngiltere’deki balıkçılar pandemiden önce 70 Euro ödenen bir balığa artık 270 Euro ödendiğini dile getirdi.
İşletme sahipleri, geleceklerinden endişe duyduğunu ve korktuklarını söylüyor.
“Her Şeyi Hükümetten Beklemeyin”
Almanya’dan gelen “duş almayın” önerisinin ardından İngiltere’de vatandaşlara “Her şeyi hükümetten beklemeyin, kaloriferleri kapatın.” şeklinde öneri yapılmıştı.
Monarşiden Ayrılmak İsteyen Ülkeler Var
Kraliçe 2. Elizabeth’in ölümü sonrasında monarşiye dahil olan birçok ülkede cumhuriyet tartışmaları ortaya çıktı.
Avustralya, Antigua, Barbuda gibi ülkeler monarşiden ayrılmayla ilgili referanduma gidileceğini duyurdu.
Yeni Zelanda Başbakanı ise yaptığı açıklamada “Zamanla cumhuriyete geçeceğiz.” ifadelerini kullandı.
Büyük Vaatler ve Sonucunda İstifa
Geçtiğimiz günlerde, Boris Johnson’dan koltuğu devralan Başbakan Liz Truss için tehlike çanları çalmaya başlamıştı. İşlerin beklendiği gibi gitmediği İngiltere’de Truss için istifa çağrıları yapılmıştı.
Muhafazakar Parti üyeleri, Truss’ın mevcut ekonomik krizi atlatamayacağını, İngiltere’nin daha iyisini hak ettiğini belirtti. Ayrıca İngiltere’nin ekonomik güvenilirliğini baltaladığını, partiyi onarılamayacak şekilde parçaladığını vurguladı.
Baskılara dayanamayan çiçeği burnunda Liz Truss, 45 günlük serüvenine son vererek istifa kararı aldı. Kendinden sonraki başbakan seçilene kadar görevde kalacağını belirtti.
