Dün akşam sermaye piyasalarını doğrudan ilgilendiren iki önemli karar alındı. Bunlardan ilki halka arzlarla ilgili düzenleme olurken, ikincisi kur korumalı mevduat (KKM) sisteminde yapılan değişiklik oldu.
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), yayımladığı bültende ilk halka arzlarda satış ve dağıtımına ilişkin yeni düzenlemeyi duyurdu. Bireysel yatırımcılar uzunca bir süredir halka arzlarda, payına çok az sayıda lot düşmesinden şikayetçiydi.
Aracı kurum ve fonların yüklü alımları da adil bir dağıtım yapılmasını engelliyordu. Dün duyurulan düzenleme ile birçok konuda değişiklik yapılırken en dikkat çekici detay 750 milyon TL kriteri oldu.
Buna göre eğer halka arz edilen payların piyasa değeri 750.000.000 TL ve üzerinde ise bireysel yatırımcıya tahsis edilen paylar eşit dağıtım yöntemiyle arz edilecek.
750.000.000 TL altındaysa bütün yatırımcılara eşit dağıtım yapılacak. Yani her iki durumda da bireysel yatırımcıya oransal dağıtım yapılmayacak.
KKM Düzenlemesinin Yankısı Büyük Olabilir
Günün daha önemli ve yatırımcıların odağında olan konu ise kur korumalı mevduat (KKM) uygulamasında yapılan düzenleme oldu. Resmi Gazete’de yayımlanan kararnameye göre Hazine destekli kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarında faiz üst sınırı kaldırıldı.
Bu adım dolaylı faiz artışı olarak yorumlanırken, borsada çıkışların artacağı beklentisi yükseldi. Seçim öncesinde zaten hükümetin değişme ve faiz artışına geçileceği olasılıkları borsa üzerinde baskı yaratıyordu.
Geçen yıl yüksek enflasyon, düşük faiz ve sakin kur nedeniyle borsa alternatifsiz yatırım aracı olmuştu. Enflasyon üzerinde getiri sunan borsadaki ralli 2023 yılının gelmesiyle birlikte sona erdi.
Alınan son karar doğrultusunda KKM’de faiz üst sınırının kaldırılması, zaten sancılı olan piyasaya bir darbe daha vurabilir. Bu adım birikimlerin borsadan çekilerek KKM’ye aktarılmasına zemin hazırlayacak. Nitekim bugünkü tablo da piyasa üzerinde olumsuz etki yarattığını gösteriyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası eski başekonomisti Hakan Kara, sosyal medya hesabında yaptığı paylaşımda KKM’nin kamuya yükünün ne denli büyük olabileceğini gösteren bir grafik sundu.
KKM sonrası döviz açık pozisyonunun 2022 sonunda 258 milyar dolara çıktığını söyleyen Kara, kurdaki her 1 TL artışın, kamuya net yükünün 280 milyar TL olacağını açıkladı.
TCMB’nin yıllık raporuna göre ise 2021 Aralık ayında doların ateşini söndürmek için devreye alınan KKM’nin bugüne kadar Hazine’ye yükü 181,5 milyar TL oldu.
Borsa İstanbul’da Kayıplar Sürüyor
Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi haftanın son işlem gününe yüzde 0,41 düşüşle 4.876 puandan başladı. Açılışta sektör endeksleri arasında en fazla gerileyen yüzde 1,05’le bankacılık oldu. BIST 100 endeksi dün yüzde 1 değer kaybıyla kapanırken, işlem hacmi 50 milyar TL’nin biraz üzerinde gerçekleşti.
Küresel piyasalar bankacılık krizine dair endişeleri geride bırakarak pozitif yönde hareket ederken, yurt içinde seçim belirsizliği ve yeni açıklanan KKM düzenlemesinin baskısı artmış durumda.
Saat 13.22’de yüzde 1,20 ekside 4.837 puandan işlem gören endeks, günün ilk yarısında 4.812’ye kadar geriledi. İlk yarıda BIST 100 hisselerinden 19’u yükseldi, 80’i değer kaybetti. En çok işlem gören hisse senetleri Tüpraş, Koza Altın İşletmeleri, Ereğli Demir Çelik, ASELSAN ve Türk Hava Yolları oldu.
An itibarıyla Borsa İstanbul’da işlem gören hisselerden 376 tanesi ekside, 105 tanesi artıda fiyatlanıyor.
BIST 100 endeksi Mart ayını yüzde 6’nın üzerinde kayıpla bitirmeye hazırlanıyor. Endekste teknik olarak 4.850 ve 4.750 puanları destek, 5.000 ve 5.100 puanları direnç seviyeleri olarak izleniyor. Ancak iyimserliğin korunması için 5.000 puan üzerinde kalması son derece önemli.
Saat 13.30 itibarıyla sektör endekslerinden en fazla düşüş yüzde 2,25 ile elektrikte, en fazla artış yüzde 2,08’le finansal kiralama ve faktöringde gerçekleşti.
