İran’da 1979 tarihinden beri uygulanan zorunlu başörtüsü yasası, 43 yıl sonra toplumda kırılma yaşattı. Başörtüsü kuralına riayet etmediği gerekçesiyle ahlak polisi tarafından gözaltına alınan Mahsa Amini’nin ölümü, rejimi derinden sarstı.
Eylül ayından itibaren süren protestolarda kolluk kuvvetleri ile protestocular karşı karşıya geldi, çok sayıda can kaybı yaşandı. “Kadınlar, yaşam, özgürlük” sloganlarının atıldığı sivil protestolar ise molla rejiminde karşılık buldu.
22 yaşındaki Amini ve ardından yaşanan çatışmalardaki birçok göstericinin ölümünde fail olarak gösterilen İrşad devriyeleri feshedildi.
İranlı Öğrenciler Haber Ajansı (ISNA) tarafından paylaşılan habere göre İran Genel Başsavcısı Muhammed Cafer Muntazeri, ahlak polisinin yargı sisteminde yeri olmadığını ve uygulamasının kaldırıldığını açıkladı.
Ahlak polisi olarak da bilinen İrşad devriyeleri, 2006 yılında dönemin Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad tarafından, ahlak kurallarını uygulamak ve günlük hayatta denetim sağlamak için bir tür yargı kolu olarak ortaya çıkarılmıştı.
Dış Güçleri Suçladı
Ülke genelinde yürütülen protestoları bir tür ‘hibrit savaş’ olarak tanımlayan İran Genel Başsavcısı, ülke tarihine geçmiş İran-Irak Savaşı’ndan daha kapsamlı bir savaşla karşı karşıya kaldıklarını ifade etti.
2 buçuk aydır devam eden protestoların, 8 yıl süren savaşın verdiği tahribatı verdiğini savunarak şöyle konuştu:
“İran-Irak Savaşı ile kıyaslanamayacak boyuttaki hibrit savaşın, siyaset, sahte ve yalan haber yayma, siber, kültürel ve diplomatik savaş, diğer ülkelerle ilişkileri bozma, dini ve etnik azınlıkların arasını açma ve ekonomik yaptırımları artırma gibi birçok yönü var.”
İran’da yapılan türlü saldırılarda ise dış güçleri hedef gösterdi. İranlıların yürüttüğü protestoları isyan boyutuna taşıyan ülkeler arasında; ABD, Almanya, Fransa, İngiltere, İsrail ve bazı Arap ülkelerinin olduğunu söyledi.
Muntazeri, Ahlak Polisi Kapatılmayacak Demişti
İran Genel Başsavcısı Muntazeri’nin dün konuya ilişkin yaptığı konuşmada bugün paylaştığı açıklamadan farlı ifadeler kullandığı görüldü.
Dün yaptığı konuşmada, “Ahlak polisi kapatılmayacak” diyen Muntazeri, gelen eleştirileri kabul etmemiş, Amini’nin ölümünde fail olarak gösterilen ve uygulamaları tartışma yaratan ahlak polislerini “sosyal güvenlik polisi” olarak gördüğünü söylemişti. (AA)