Swift Nedir? Önemi ve Tüm Bankaların Swift Kodları

Yıllardır kullanılan Swift sistemi, Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte tüm dünyanın gündemine yerleşti. Batılı ülkeler Rus bankalarını Swift sisteminden çıkarırken bunun ne anlama geldiği ve önemi merak edilmeye başladı.

Bu yazıda ayrıntılarıyla ele alacağımız Swift, uluslararası ticaretin gelişmesi ve para transferlerinin artmasıyla birlikte kullanılan uygulamalar arasında.

Özellikle uluslararası para gönderme ya da alma işlemlerinde kullanılan swift kodu, ticaret için oldukça önem taşıyor. Rusya’nın sistemden çıkarılması da ülkeyi ekonomik olarak izole etme amacı taşıyor. Çünkü SWIFT, özellikle de uluslararası bankacılık işlemlerinde döviz cinsinden elektronik fon transferi için standart sağlayan lider kod sistemi olma özelliğini taşıyor.

Araştırılan SWIFT hakkında detaylarsa aşağıdaki alt başlıklarda inceleniyor.

Swift Nedir?

Açılımı Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication (Dünya Bankalararası Finansal Telekomünikasyon Birliği) olan Swift, yurt içi ya da yurt dışı bankalar arası döviz transferlerinin yapılabildiği sistemdir.

Dünyanın dört bir yanındaki finans kuruluşlarının döviz transferi işlemleriyle ilgili bilgileri, güvenli ve standartlaştırılmış bir ortamda gönderip almasını sağlayan bir ağdır.

SWIFT, resmi sitesinde şöyle tanımlanmaktadır:

Aynı zamanda günümüzde mallar ve hizmetler her zamankinden daha hızlı ve daha uzak mesafeler arasında hareket ettiği için değerin de aynı doğrultuda ilerlemesi gerektiğinin altı çizilmektedir. “Ödemelerin yalnızca güvenilir değil, anında gerçekleştirilebildiği bir dünya” vizyonuna sahiptir.

Buna ek olarak SWIFT’in tanımına göre kendisi dışında dünyanın hiçbir yerinde böyle bir organizasyon bulunmuyor.

SWIFT’in CEO’luk koltuğuna 2019 yılında oturan Javier Pérez-Tasso, sistem için şu ifadeleri kullanıyor:

The Washington Post savaşla gündeme gelen sistemi; dünya çapındaki bankaları birbirine bağlayan ve uluslararası finansın bel kemiği olarak kabul edilen bir mesajlaşma ağı olarak tanımlamıştır.

Bankaların kullandığı bir mesajlaşma sistemi olan SWIFT, uluslararası ticarette akışı kolaylaştıran en önemli uygulamalardandır. Paranın sınırlar arasında sorunsuz ve hızlı bir şekilde transferini sağlayan küresel finans ağı, 1973 yılında, 15 ülkeden 239 banka ortak bir sorunu çözmek için bir araya gelmesiyle kurulmuştur.

Ortak sorunsa, sınır ötesi ödemeler hakkında nasıl iletişim kurulacağıdır.

Merkezi Belçika’da bulunan Swift, günümüzde 200’den fazla ülkede 11 bini aşkın banka ve kurumu birbirine bağlamaktadır. Sistemde geçen yıl trilyonlarca dolar el değiştirirken; siparişler ve ödemeler, işlemler ve döviz işlemleri için onaylar dahil günde ortalama 42 milyon mesaj almıştır. Bu mesajların yüzde 1’inden fazlasının Rus ödemelerini içerdiği düşünülüyor.

Swift’in Kontrolü Kimde?

Swift, tek bir kurumun kendi sistemini geliştirmesini ve tekel olmasını istemeyen Amerikan ve Avrupa bankaları tarafından yaratıldı. Ağ şu anda 2 binden fazla banka ve finans kuruluşunun ortak mülkiyetindedir.

ABD Merkez Bankası ve İngiltere Merkez Bankası dahil olmak üzere dünyanın dört bir yanındaki büyük merkez bankalarıyla ortaklaşa Belçika Merkez Bankası tarafından denetlenmektedir.

Swift, üyeleri için güvenli uluslararası ticareti mümkün kılar ve anlaşmazlıklarda taraf tutmaması gerekir.

Ancak İran, nükleer programı üzerindeki yaptırımların bir parçası olarak 2012 yılında Swift sisteminden men edilmişti. Petrol ihracat gelirlerinin neredeyse yarısını ve dış ticaretinin yüzde 30’unu kaybetti.

Bununla birlikte Swift, yaptırımlar üzerinde hiçbir etkisinin olmadığını ve bunları uygulama kararının hükümetlere ait olduğunu söylüyor.

Swift Kodu Nedir?

Swift kodu, bankaya özel olan ve para transferlerinin yanında haberleşmede kullanılan bir koddur. Yani bankaların döviz hesaplarına yapılan transferlerin gerçekleşmesini sağlayan uluslararası kod olarak tanımlanabilir.

Daha basiti, yurt dışından Türkiye’deki herhangi bir bankaya veya Türkiye’den yurt dışındaki herhangi bir bankaya para transferi yapmak için kullanılan koddur. Aynı zamanda bankalar tarafından kendi aralarında haberleşme amacıyla da kullanılabilir.

8 ya da 11 haneden ve büyük harflerden oluşmaktadır. İstisnai durumlarda daha fazla hane olabilir.

İlk dört hane bankanın kodunu, sonrasındaki iki hane ülke kodunu (Türkiye için TR), takip eden 2 ya da 3 hane yerel kodu, devamındaki 3 hane ise şube kodunu ifade etmektedir. Merkez şube için genellikle XXX kullanılmaktadır.

Ortaya çıkan kod 11 haneyi oluşturmadığı takdirde en sona X eklenerek tamamlama yapılmaktadır.

BIC Kodu Nedir?

BIC ise Bank Identifier Codes (Banka Tanımlama Kodları) ifadesinin kısaltmasıdır. Banka tanımlama kodları anlamına gelen ibarenin baş harflerinden oluşan BIC, Swift kodu ile aynı şeyi belirtmektedir. Yani bankadan bankaya farklılık gösteren BIC kodları, bir nevi banka kimliğidir.

Swift Kodu Sistemi Ne Zaman Kurulmuştur? Swift Koduna Örnek

Swift kodu sistemi 1973 yılında kurulmuş ve 1977 yılında fiilen çalışmaya başlamıştır. Dünya Bankalararası Finansal Telekomünikasyon Birliği, 1977 yılında operasyonlarına başladığında 22 ülkeden 518 kurum SWIFT’in mesajlaşma servislerine bağlanmıştı.

Birliğin açıklamasına göre SWIFT en başından beri kullanıcılarıyla yakından ilgilenip ihtiyaçlarını dinledi. Kurulduğu günden bu yana gizliliğe, verimliliğe, güvenliğe ve güvenilirliğe öncelik veren SWIFT’in başarısı tüm beklentileri aştı. Operasyonların başlamasının ardından bir yıldan kısa süre sonra SWIFT toplam 10 milyon mesajı işledi.

1980’lerde sistemdeki kullanıcılar, trafik ve ülkeler hızla genişlerken 1990’lara damgasını vuran teknolojik değişim oldu. 2009 yılında sistemdeki ülke sayısı 209’a yükseldi.

Günümüze gelince, şu anda her bankanın kendine ait bir kodu vardır ve işlemlerini bu kodlar üzerinden gerçekleştirmektedir. Dünyanın farklı yerlerindeki bankalar arasında fon akışını sağlayan uluslararası bir kodu temsil eden Swift kodu, güvenli, takibi kolay ve hızlı bir transfer için kilit rol oynamaktadır.

Her bankanın kendine özel bir Swift kodu bulunur. Herhangi bir bankadaki hesaba para transferi yapılacaksa, alıcı bankanın Swift kodu bilinmelidir.

Swift kodları oluşturulurken, bunlar sisteme birçok veri hakkında bilgi verecek şekilde meydana getirilir. Yani swift kodu da IBAN gibi her biriminde farklı bilgiler içerir. Örnek olarak Akbank’ın Swift/BIC Kodu olan AKBKTRIS’i inceleyelim:

Garanti BBVA’nın TGBATRISXXX olan Swift kodunu bir diğer örnek olarak inceleyelim. İlk 4 hanedeki TGBA Garanti BBVA’ya verilen banka kodunu, sonra gelen TR ülkeyi, IS genel merkezi, sondaki XXX ise merkez ofisi ifade eder. Kodlarda, Türkçe karakter kullanılmamakta ve yalnızca büyük harflerden oluşmaktadır.

Swift Kodu Ne İşe Yarar?

Dünya bankaları arasında yer alabilmek ve dünya standartlarına ayak uydurabilmek için ülkemizde de her bankanın kendine ait Swift kodu vardır. Bankalar arasında gerçekleştirilen fon transferlerinin, uluslararası düzeyde yapılmasını sağlar.

Swift/BIC kodu, gerçekleştirilecek olan döviz transferinin hangi bankaya gideceğine işaret eder. Diğer bir ifadeyle herhangi bir bankadan başka bir banka hesabına para transferi yapmak isteyen bir müşteri, bankanın kodu sayesinde paranın ulaşacağı adresi yasal prosedürlere uygun olarak belirlemiş demektir.

Sonuç olarak, bankalarda kullanılan terimler arasında bulunan swift kodu, her banka için farklıdır ve özellikle para transferlerinde kullanılır. Bu sayede işlemler hem hızlı hem de güvenli olarak gerçekleşir.

Ülkeler arasındaki bankacılık işlemlerinin kolaylıkla yapılmasını sağlar. Bu yüzden uluslararası bankacılık işlemlerinde Swift kodunun kullanılması önemlidir.

Bankaların Swift Kodları

Swift kodlarının kaç haneden oluştuğunu ve hangi hanelerin neyi ifade ettiğini inceledik. Uluslararası döviz transferi yapmak için kullanılan bu kodlar sayesinde yurt dışı işlemler hızlı ve güvenli olarak yapılabilmektedir. Peki, bu kodlar nereden öğrenilir?

Swift kodu, gönderim yapılacak bankadan veya internet üzerinden öğrenilebilir. Aşağıda Türkiye’de bulunan bankaların kodları yer almaktadır.

Swift Ücretleri Ne Kadar?

Yabancı para transferlerinde alıcı banka yurt dışındaki aracı bir banka ile çalıştığı için bazı maliyetler ortaya çıkmaktadır. Fakat Swift işlemlerinde hem gönderici hem de alıcıdan alınan işlem ücretleri bankalara göre değişkenlik göstermektedir.

İlgili Haber

Provizyon Nedir? Kredi Kartı Bekleyen Provizyon Ne Kadar Sürer?

Haberi Görüntüle »

Ayrıca ücretler, işlem hacminin büyüklüğü ve işlem sayısına göre de değişiyor.

Ayrıca mobil bankacılık, telefon bankacılığı veya şubeden yapılan işlemlerin ücretlendirmesinde de farklılık olabiliyor. SWIFT işlemlerinde alıcıdan ve göndericiden istenen işlem ücretleri, işlemin bankaya maliyetinden ve bankanın fiyat politikalarından da etkileniyor.