Euro, Rusya’nın Avrupa’ya yönelik doğal gaz ihracatını durdurmasıyla çöktü. Azalan risk iştahı dolara yönelimi artırırken euro 5 yılın en düşük seviyesini gördü.
Bu arada doları emsal sepetine karşı izleyen Amerikan dolar endeksi (DXY) Ocak 2017 sonrası ilk kez 103’lere çıktı. Yükseliş, ABD Merkez Bankası’nın (FED) sıkılaşma politikasına ilişkin agresif beklentiler ve savaşı getirdiği jeopolitik belirsizliklerin güvenli liman isteğini artırmasıyla yönlendirildi.
Euro Dolar Karşısında Çöküyor
Majör paritelerden EUR/USD, dünkü kayıplarını artırarak yeni düşük seviyeyi gördü. Dünkü seansta 1,05’e kadar gerileyen euro dolar paritesi, bugün 1,05’in altına geriledi.
Dolar karşısında açılışı 1,0557’de yapan euro, en yüksek 1,0563’e kadar çıkarken TSİ 08.30 sonrası 1,0482’ye kadar düştü. Bu euronun dolar karşısında Ocak 2017’den bu yana gördüğü en düşük değer oldu. Yani euro dolar karşısında 5 yıldan fazla sürenin en zayıf değerini kaydetti.
22 Nisan’dan bu yana aşağı yönlü hareket eden parite, bugün 1,05 altına inerek kayıplarını genişletti. Haftalık kaybı yüzde 3’e yaklaşan euronun aylık kaybı yüzde 5 oldu. Bir yılda dolara karşı yüzde 13 düştü.
Dün derinleşen çöküş Rusya’nın Bulgaristan ve Polonya olmak üzere iki Avrupa ülkesine gaz ihracatını kesmesiyle yönlendirildi. Avrupa Komisyon Başkanı Ursula Von Der Leyen, Rus yaptırımından etkilenen AB ülkelerine tam destek verileceğini taahhüt etse de enerji arzına ilişkin endişeler silinmedi.
Rusya’nın Yanında Düşük Ekonomik Büyüme Beklentileri ve Para Politikası Farklılıkları Etkili
Savaşın getirdiği belirsizlik ve Ukrayna’da süregelen çatışmanın Avrupa’ya yayılabileceğine ilişkin endişeler ortak para birimini baskılıyor. Savaş sonrasında ekonomik tahminlerini güncelleyen birçok kurum, Rusya ile Ukrayna’nın ardından en kötü etkilenecekler arasında Avrupa Birliği’nin (AB) olacağı konusunda uyarıyor.
Örneğin IMF (Uluslararsı Para Fonu) geçen haftaki raporunda Rusya ile Ukrayna dışında Avrupa Birliği’nin bu yılki büyüme görünümünün, savaşın dolaylı etkileri nedeniyle 1,1 puan aşağı revize edilerek, genel aşağı yönlü revizyona en büyük ikinci katkıyı yaptığını söyledi.
ABD ekonomisi için 2022 ve 2023 tahminleri yüzde 3,7 ile yüzde 2,3 olurken Euro Bölgesi’nin yüzde 2,8 ve yüzde 2,3 büyüyeceği öngörüldü. Aynı zamanda IMF, Avrupa için Bölgesel Ekonomik Görünüm raporunda Rus enerji akışındaki ani bir kesintinin Orta ve Doğu Avrupa’daki birçok ekonomi için önemli üretim kayıplarına yol açacağını tahmin etti.
Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Lagarde de savaş kaynaklı ekonomik risklere yönelik uyarısında bölgenin büyümesini olumsuz etkileyeceğini söyledi.
Tüm bunların yanında FED ile ECB arasındaki politika farklılıkları para biriminin zayıflığında etkili oldu. FED Mayıs’ta 50 baz puan artırıma işaret ederken ECB borçlanma maliyetini Temmuz ayından önce artırmayacağının sinyalini verdi.
