Türkiye Bankalar Birliği’nin (TBB) son verilerine göre bankalara sunulan çeklerin sayısı azalırken karşılıksız çeklerin miktarı hızla artış gösteriyor. Son bir yıl içerisinde yapılan analizlere göre karşılıksız çek oranı bir önceki yılki yüzde 1,04’ten iki katına çıkarak yüzde 2,07’ye yükseldi.
Ekonomim yazarı Ferda Besli tarafından kaleme alınan yazıya göre söz konusu dönemde 5.2 trilyon lira tutarında çek bankalara ibraz edilirken, bunların 76.6 milyar TL’si karşılıksız kaldı.
2023’ün ilk iki ayında toplam 1,8 milyar lira değerinde senet protesto edilirken, bu yılın aynı döneminde bu rakam 4,4 milyar liraya yükselerek artış oranını yüzde 148’e taşıdı.
Haberde, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın sıkı para politikası sonucunda artan politika ve piyasa faizleri, şirketlerin nakit akışını olumsuz etkileyerek sıkışıklığa neden olacağı öngörüldü.
Kamu ve maliye politikalarında yapılacak olan ek düzenlemelerin piyasalar üzerindeki etkisi ise zorlu bir sürecin yaşanacağına işaret ettiği belirtildi.
İç talepteki zayıflama beklentisi ve bankaların kredi politikalarındaki sıkılaştırmanın, şirketlerin nakit akış dengesini olumsuz yönde etkileyeceği tahmin edildi. Bu duruma ek olarak, müşterilerden alınan çeklerin karşılıksız çıkma ihtimalinde de risklerin artacağı ileri sürüldü.
Kredi faizlerindeki artış da dikkat çekilen haberde, geçen hafta yüzde 69’a yükselen kredi faizlerinin BSMV ve banka komisyonlarıyla birlikte efektif olarak yüzde 80 seviyelerine ulaştığı vurgulandı.
Gelecek bir yıl içinde enflasyonun piyasa beklentilerine göre yüzde 35,17 olacağı tahmin edilirken, yüzde 45 reel faiz oranının şirketler için sürdürülemez olduğuna dikkat çekildi. Sorunlu kredi oranlarının tarihi düşük seviyelerden tekrar yükseleceği öngörüldü.
Sonuç olarak iş dünyasında yavaşlamanın yaşandığı ve piyasada çekler azalırken karşılıksız çek oranının artması gibi belirgin bir eğilim gözlendiği kaydedildi. Bu bağlamda ise risk yönetiminin önemli bir konu olarak öne çıktığı paylaşıldı.
