Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve İngiliz Dışişleri Bakanı Elizabeth Truss’ın Ankara’da gerçekleştirdiği ortak basın açıklamasında ülke ilişkileri, Ukrayna işgali ve NATO konuları hakkında değerlendirmeler yapıldı.
Ukrayna’nın tahıl konusunu görüşmek için Türkiye’ye geldiğini açıklayan Truss, güvenlik koridoru oluşturmaya çalıştıklarını söyledi.
Tahıl sorununun çözülmemesi durumunun ciddi bir açlığa sebep olacağını ifade etti. Aynı zamanda Türkiye ile ticaretin geliştirileceğini vurguladı.
Ticaret Anlaşmasının Kapsamı Genişliyor
İngiliz Bakan, toplantı sonrası yazılı basın açıklamasında Türkiye ile imzalanan ticaret sözleşmesinden bahsetti.
Aralık 2020’de imzalanan ve ikili ticarette gümrük vergilerinin kaldırıldığı Serbest Ticaret Anlaşması’na tarım ve hizmetler gibi alanların dahil edileceğini bildirdi.
Uzun süredir devam eden ittifakın son dönemde yaşanan gelişmelerle daha önemli hale geldiğinin altını çizdi.
Mart ayında, İngiltere ile gelişen ilişkiler kapsamında ülkeden Türkiye’ye rekor yatırım açıklanmıştı. İngiltere’nin Uluslararası Ticaret Bakanı Anne-Marie Trevelyan, 1,7 milyar sterlin değerinde tarihi finansman hakkındaki açıklamasında Türkiye’yi hayati bir ticaret ortağı olarak nitelendirmişti.
“Putin, Dünyayı Fidyeye Mahkum Ediyor”
Ukrayna işgali hakkında da görüş bildiren Truss, Putin’in açlığı silah olarak gördüğünü ve gıda güvenliğini duygusuz bir savaş aracı olarak kullandığını ifade etti. Rusya’nın Ukrayna limanlarını bloke ettiği 20 milyon ton tahıl ile dünyayı fidyeye mahkum ettiğini vurguladı.
Truss’ın açıklaması şöyle;
“Ticari gemilerin Ukrayna limanlarından ayrılabilmeleri için güvenli bir geçişe sahip olmaları gerektiği konusunda netiz. Ukrayna limanları Rus saldırılarından korunmalıdır. BM görüşmelerini destekliyoruz. Ancak Rusya’nın geciktirmesine ve yanlış yapmasına izin verilemez. Yeni hasattan önceki ay içinde önlem alınması acil. Ve bunu sağlamak için müttefiklerimizle birlikte çalışmaya kararlıyız.”
Ayrıca Birleşik Krallık ve Türkiye’nin Rusya-Ukrayna savaşının sonuçlarını hafifletmek için birlikte çalıştıklarını söyleyerek, “Ukrayna egemenliği geri kazanılana kadar dinlenmeyeceğiz” dedi.
“İttifakın Açık Kapı Politikası Kutsal Kalmalıdır”
Truss, basın toplantısında, gelecek hafta düzenlenecek olan NATO zirvesinde İsveç ve Finlandiya’nın birliğe katılabilmesi için Türkiye’yi ikna etmek istediğini söyledi.
Yazılı açıklamasında ise zirveye hazırlanmak için Türkiye ile birlikte çalıştıklarını belirterek; “İttifakın açık kapı politikası kutsal kalmalıdır” dedi.
İngiltere’nin, Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya katılmasına destek verdiğinin altını çizerek her iki ülkenin katılımının da ortak savunma ve güvenliği güçlendireceğine inandığını ifade etti.
“Ukrayna Tahılının Çalınıp Satılmasına Karşıyız”
Bu arada Çavuşoğlu, Ukrayna ve ilgili tahıl krizi hakkında söylemleriyle dikkat çekti.
Ukrayna tahılının ya da başka bir ürünün herhangi bir ülke tarafından alınıp illegal şekilde satılmasına karşı çıkıldığını ifade etti. Anlaşma sağlanması durumunda İstanbul’da kontrol merkezi, Ukrayna karasularının dışında güvenli bölge kurulacağını bildirdi.
İstanbul’da bir toplantı planlandığını ve henüz bunun tarihinin netleşmediğini söyleyen Çavuşoğlu, Rusya tarafından olumlu yanıt beklediklerini dile getirdi.
Ukrayna tahıllarının çalındığı iddiası ile ilgili ise Çavuşoğlu’nun açıklaması şöyle oldu;
“Bu iddialar bize de geldi. Ukrayna tarafından da ara ara bu tür bilgiler geliyor. Biz, her iddiayı ciddiye alıyoruz ve ciddi şekilde araştırıyoruz. Sonucunu da özellikle Ukrayna tarafına bildiriyoruz. Yaptığımız incelemelerde, menşeinin kayıtlarda Rusya olduğunu da gördük. Türkiye olarak bu ürünlerin bize gelmesine de kesinlikle müsaade etmeyiz, bu konuda devletimizin ve yetkili kurumlarımızın kararlılığı tamdır.”
Ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi Vasyl Bodnar, bu ayın başlarında Türkiye’nin çalıntı buğday satın aldığını iddia etmişti. Bodnar; “Rusya utanmaz bir şekilde Ukrayna buğdaylarını çalıyor ve bunları yabancı ülkelere satıyor, Türkiye de bunlar arasında” şeklinde ifadelerle gündeme gelmişti.