Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Başkanı Erhan Çetinkaya, gazetecilere açıklamalarda bulundu. Haziran ayı enflasyon oranının beklentilerin altında gerçekleşmesinin nedenlerine değinen Çetinkaya, kamu zamlarının Temmuz ayına ertelenmesini, kurdaki istikrar ve tarihsel olarak yaz aylarının düşüşe katkısına dikkat çekti.
Neden tam da maaş zam oranlarının belirleneceği zaman böyle bir rakam açıklanıyor?” eleştirilerine değinen Çetinkaya, “Sorunun muhatabı biz değiliz” diye yanıt verdi ve zamların zamanlaması konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığı’nı işaret etti.
Çetinkaya, elektrik zammını 1 Temmuz’da veya 1 Haziran’da yapmanın inanılmaz bir farkı olduğunu, yarım puan veya daha fazla etkileğini belirterek, tercihin bu yönde kullanıldığını ifade etti.
Çetinkaya: Yaz Aylarında Enflasyon Düşük Olur
Çetinkaya yaz aylarında enflasyonun genellikle düşük olduğunu belirterek, “Son 30-40 yılın verilerine baktığınızda, Haziran ayı en düşük enflasyon ayıdır” diye konuştu. Geçmiş iki yılda seçim atmosferi ve döviz kurlarındaki hareketlilik nedeniyle birikmiş enflasyon olduğuna dikkat çekti.
TÜİK’in madde fiyatlarını açıklamayı durdurması tartışmalarına değinen Çetinkaya, bu kararı savunarak dünya genelinde endeks açıklama yönteminin kullanıldığını söyledi. Aylık ortalama fiyatların cari durumu yansıtmadığını ve bu nedenle tek tek madde fiyatlarının anlam ifade etmediğini belirtti.
Şirket kârlılıklarının enflasyona etkisi konusunda da konuşan Çetinkaya, Türkiye’deki şirket kârlarının enflasyon üzerinde arttırıcı bir etkiye sahip olduğunu ifade etti ve bu durumun akademik araştırmalarla da desteklendiğini belirtti.
Enflasyonun yavaşlama eğilimine gireceğini öngören Çetinkaya, enflasyonun yüzde 75 ile 45 arasında olmasının tüketici açısından büyük bir fark yaratmadığını fiyatların yine arttığını belirtti.
ENAG’ın Hesaplamasına Tepki
Enflasyon Araştırma Grubu’nu (ENAG) da eleştiren Çetinkaya, ENAG’ın hesaplama yönteminin belirsiz olduğunu ve sahibinden.com’daki ev fiyatlarını takip ederek enflasyon hesapladığını belirtti. TÜİK’in 5 bin kiralık konutu takip ettiğini ve kiradaki fiyat artışlarının enflasyona geç yansıdığını söyledi.
Çetinkaya, algılanan enflasyon ile açıklanan enflasyon arasındaki farkın Türkiye’de diğer ülkelere göre daha az olduğunu, ancak Türkiye’de enflasyonun nominal olarak yüksek olması nedeniyle daha can acıtıcı olduğunu ifade etti.
