IHS Markit ve İstanbul Sanayi Odası tarafından açıklanan İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), Mart 2022 döneminde 49,40’a geriledi.
Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında en hızlı ve güvenilir referans kabul edilen İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI, son 10 ayda ilk kez eşik değer 50 altına düştü.
İmalat PMI’da Savaş Etkisi
Rapora göre Ukrayna’daki savaş müşteri talebini baskılayan unsurlardan biri olurken, fiyat artışları da alıcıları caydırarak üretimde olumsuz etki yarattı. Ukrayna’nın işgali, ihracat talebindeki artışın da ivme kaybetmesine yol açtı.
İstihdam artışı da yavaşlayarak 22 aydır süregelen genişleme döneminin en düşük oranında kaydedildi. Sektörlerin büyük bölümünde üretim ve yeni siparişler yavaşladı, tedarik zinciri aksamaları ve enflasyonist baskılar genel olarak yüksek düzeyde kaldı.
Üretimde en belirgin yavaşlama metalik olmayan mineral ürünler sektöründe yaşanırken üretimi artıran iki sektör giyim ve deri ürünleri ile kara ve deniz taşıtları oldu.
Martta yavaşlama eğilimi üretimde dört, yeni siparişlerde ise altı aya ulaştı. Her iki alt endekste de yavaşlamalar şubat ayı ile kıyaslandığında daha belirgin gerçekleşti.
Toplam yeni siparişlerdeki yavaşlamaya karşın, uluslararası talepte gözlenen iyileşme yurt dışından alınan yeni siparişlerin artmaya devam etmesini sağladı. Ancak Ukrayna’nın işgali bu alanı da olumsuz etkiledi.
Türk lirasındaki değer kaybı ve Ukrayna’daki savaş, ham madde fiyatlarının yükselmesinde etkili oldu. Girdi maliyetleri enflasyonu son beş ayın en düşük seviyesine gerilemekle birlikte yüksek seviyelerini korudu. Ankete katılan bazı firmalar petrol fiyatlarındaki yükselişe dikkat çekti.
Öte yandan, girdi maliyetlerindeki artışın müşterilere yansıtılmasına bağlı olarak nihai ürün fiyatları enflasyonu hızlandı ve anket geçmişinin en yüksek düzeylerinden birinde kaydedildi.
Malzeme teminindeki zorluklar, Ukrayna’daki savaş ve fiyat yükselişlerine bağlı olarak tedarikçilerin teslimat süreleri artmaya devam etti. Ayrıca tedarikçi performansındaki bozulma son üç ayın en belirgin düzeyinde gerçekleşti.
Yeni siparişler ve üretim gereksinimlerindeki düşüşe bağlı olarak firmaların satın alma faaliyetleri Mayıs 2020’den bu yana en hızlı düşüşü sergiledi. Kapasite üzerinde baskı olmaması, imalatçıların birikmiş işlerini yaklaşık bir yılın en yüksek oranında azaltmalarına imkan sağladı.
