Uluslararası Enerji Ajansı’nın (UEA-IEA), çeyreklik gaz piyasası raporunu yayımladı. Rusya’nın Avrupa’ya arzı daha da azaltması nedeniyle doğal gaz piyasalarının 2023’e kadar sıkı kalacağı öngörüldü.
kolayca yatırım yapın
Avrupa’da LNG talebi düşerken ve Asya’da büyüme dururken bile, Avrupa’nın LNG talebinin, tedarik için küresel rekabeti tetiklediği vurgulandı.
Rusya’nın Avrupa’ya doğal gaz akışını sürekli olarak kısıtlamasının, uluslararası fiyatları yeni zirvelere sürüklediğini anımsatan IEA, bunun ticaret akışlarını bozduğunu ve bazı yükselen ekonomilerde akut yakıt kıtlığına yol açtığını belirtti.
Gaz Piyasaları için Görünüm Kasvetli
Rapora göre gaz piyasaları için görünüm kasvetliyken Avrupa’da yüzde 10’luk rekor bir daralmanın ve Asya Pasifik bölgesindeki değişmeyen talebin sonucu olarak küresel gaz tüketiminin 2022’de yüzde 0,8 düşmesi bekleniyor.
Küresel gaz tüketiminin ise gelecek yıl yalnızca yüzde 0,4 oranında artacağı tahmin ediliyor. Bununla birlikte görünüm, özellikle Rusya’nın gelecekteki eylemleri ve yüksek enerji fiyatlarının ekonomik etkileri ile yüksek düzeyde belirsizliğe tabi.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından uygulanan yaptırımlara misilleme olarak Avrupa’ya gaz tedarikini büyük ölçüde kesmesinin yalnızca Avrupa için değil, aynı LNG tedarik havuzuna dayanan tüm pazarlar için önümüzdeki kış öncesinde piyasa gerilimlerini ve belirsizliği derinleştirdiği aktarıldı.
UEA Enerji Piyasaları ve Güvenliği Direktörü Keisuke Sadamori, bu durumu şöyle anlattı:
“Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ve Avrupa’ya doğal gaz arzındaki keskin düşüşler, tüketicilere, işletmelere ve tüm ekonomilere -sadece Avrupa’ya değil, aynı zamanda yükselen ve gelişmekte olan ekonomilere de- önemli zararlar veriyor. Gaz piyasalarının görünümü, en azından Rusya’nın güvenilir bir tedarikçi olarak itibarını paramparça eden pervasız ve öngörülemeyen davranışı nedeniyle bulutlu olmaya devam ediyor. Ancak tüm işaretler, piyasaların 2023’e kadar çok sıkı kalacağına işaret ediyor.”
Doğal Gaz Fiyatlarında Rekor Seviyeler Görüldü
ABD doğal gaz fiyatları, Mayıs ayında 2008’den bu yana ilk kez 10 doların üzerine çıktı. IEA, mevcut gaz krizinin, doğal gazın geleceğine dair uzun vadeli bir belirsizliğe yol açtığını söyledi.
ABD doğal gaz fiyatlarının 2008’den bu yana en yüksek yaz seviyelerine ulaştığını anımsattı. Avrupa doğal gaz fiyatları ve Asya spot LNG fiyatlarının 2022’nin üçüncü çeyreğinde rekor seviyelere çıktığını, bunun gaz talebini azalttığını ve elektrik üretimi için kömür ve petrol gibi diğer yakıtlara geçişi teşvik ettiğini ekledi.
Aynı zamanda bazı yükselen ve gelişmekte olan ekonomilerdeki fiyat artışlarının kıtlıkları ve elektrik kesintilerini tetiklediğini aktardı.
Gaz Tasarrufu Önlemleri Kritik Önem Taşıyor!
IEA, arzı çeşitlendirmeye ek olarak, Avrupa Birliği ve üye devletlerinin, asgari depolama yükümlülüklerini belirlemek ve önümüzdeki kış için enerji tasarrufu önlemleri uygulamak gibi gaz güvenliğini artırmak için attığı adımlara atıfta bulundu.
Gaz tasarrufu önlemlerinin çok önemli olacağını savunan IEA, Rusya’nın Avrupa’ya gaz akışını 1 Kasım itibarıyla tamamen kesmesi halinde Avrupa gaz piyasasının nasıl etkileneceğine ilişkin tahminlerde bulundu.
Doğal gaz talebi azaltılmaz ve Rus gaz tedarikinin tamamen kesilirse, AB gaz depolarındaki doluluğun Şubat 2023’te yüzde 20’nin altına inebileceği öngörüldü. Ve bu oran LNG ithalatının düşük seyretmesi halinde yüzde 5’e kadar gerileyebilir. Bu seviyelere düşen depolama, tedarik kesintisi riskini artıracak.
LNG akışı düşük seyretse de kış döneminde doğal gaz talebinin son 5 yıl ortalamasına göre yüzde 9 azaltılmasının depolardaki doluluğu yüzde 25’in üzerinde tutacağı hesaplandı.
Düşük LNG girişleri durumunda depolama seviyelerini yüzde 33’ün üzerinde tutmak için kış dönemi boyunca talepte 5 yıllık ortalamadan yüzde 13’lük bir azalma gerekli olacak. Söz konusu nedenlerden dolayı, gaz tasarrufu büyük önem taşıyor.
