Son dönemde aldığı kararlarla kumanda ekonomisinin sinyallerini veren Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), seçim öncesi bankalara uyguladığı döviz müdahalelerini artırdı. Aldığı son kararda firmaların döviz alımı için bankalara yüksek kur talimatı veren Merkez Bankası, çoklu kur döneminin kapılarını aralamış oldu.
Ekonomistler, Merkez Bankası’nın gittiği yolun serbest piyasa ekonomisinin ayarlarını bozacağı ve yabancı yatırımcıları Türkiye ekonomisinden uzaklaştıracağı yönünde eleştirileri ve uyarılarını sürdürüyor.
Sözcü gazetesi yazarı Dr. Nedim Türkmen’e göre yabancının kaçacağı ortamda yaşanacak döviz kıtlığı yüksek kur sorunu ile Türkiye’yi baş başa bırakacak. Türkmen’in konuya ilişkin yorumu şöyle:
“Türkiye sermaye hareketlerinin kısıtlandığı ve fiili çoklu kur uygulandığı bir ülkeye dönüşüyor. Bu dönüşüm, ülkemizi fiziki yabancı para sorunu ve kurların aşırı yükseleceği bir döneme sürükleyecek.”
Piyasa rekabetinin baltalanacağına dikkat çeken Türkmen, TCMB’nin döviz alımında bir bankaya başvuruda bulunan A firmasına 19.10 TL’den, C firmasına 19.30 TL’ten döviz alımı onayı verebileceğini söyledi.
Söz konusu ortamda C firmasına ise “döviz alamaz” kararı çıkararak rekabetçiliğin arka planda kalabileceğini belirten Türkmen, “İşte bu durumlar ortaya çıktığında serbest kur rejimi sona ermiş olacak. Merkez Bankası kuru dikte ettiren ve belirleyen konuma gelecek. Çoklu kur dönemi ortaya çıkacak. Rekabetçi bir piyasa ortadan kalkacak” diye özetledi.
Ekonomist Mahfi Eğilmez: Sermaye Hareketlerinin Serbestliği Artık İllüzyondan İbaret
Ekonomist Dr. Mahfi Eğilmez’in konuya ilişkin yorumu, sermaye hareketlerinin serbestliğinin artık sadece illüzyon olduğu yönünde.
Eğilmez, “Ekonomideki üçlü açmaz hipotezine göre; sermaye hareketlerinin serbestliği, sabit döviz kuru ve bağımsız para politikası uygulaması aynı anda var olamaz” şeklinde ifadede bulundu.
Baskılanan döviz kurunun daha fazla suni ilerleyişte devam edemeyeceğine dikkat çekerek, “Dış ticaret de aynı şekilde askıya alınmadığı sürece faizi ve kuru aynı anda uzun süre kontrol altında tutmak kolay değil” dedi.
