Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) blog sayfasında yayımlanan bir yazıda, TCMB Uzman Yardımcısı Kadir Gürci ve TCMB Genel Müdürü Ünal Seven, firmaların ihracat bedeli satışlarını takiben döviz geri alım davranışlarını mercek altına aldı.
kolayca yatırım yapın
“İhracat Bedeli Satışı Yapan Firmaların Döviz Geri Alım Davranışları” başlıklı bu çalışma, 3 Ocak 2022 – 7 Haziran 2024 tarihleri arasında gerçekleşen işlemleri analiz etti.
Araştırma, ihracat bedeli satışı gerçekleştiren firmaların yüzde 79’unun bu satışları takip eden hafta içinde döviz geri alımı yapmadığını ortaya koydu. Ayrıca, firmaların yüzde 12’si satış tutarından daha az döviz geri alımı yaparken, sadece yüzde 9’u satış tutarının tamamını ya da daha fazlasını geri aldı.
Toplamda, ihracat bedeli satışlarının yüzde 67’si, geri alım yapılmayan firmalar tarafından gerçekleştirildi. Çalışmada ayrıca döviz geri alımı yapan firmaların yüzde 74’ünün nette ithalatçı olduğu belirtildi.
Bu bulgu, döviz geri alımı yapan firmaların büyük kısmının ithalatçı olduğunu ve ihracatçı firmaların genel olarak döviz geri alım eğiliminde olmadığını gösteriyor. Merkez Bankası ayrıca, aynı gün içinde spot piyasada daha yüksek bir kurdan döviz geri alımı yapan firmaların maruz kaldığı kur farkı yükünü de inceledi.
Bu yükün ortalama binde 8 civarında olduğu, ancak 2023 yılının ilk yarısında bankalar arası piyasadaki kur alım-satım farklarının yüksek olduğu dönemlerin hariç tutulduğunda, bu oranın daha düşük seviyelere indiği belirtildi.
