ABD, yeni bir krizin ortasında Tayvan’ı işgal etmekten caydırmak için Çin’e karşı bir yaptırım paketi için seçenekler düşünüyor. Avrupa Birliği’nin (AB) ise benzer bir adım atması için Taipei tarafından diplomatik baskı altına girdiği iddia ediliyor.
Kaynaklar, Tayvan Boğazı’nda askeri gerilimler tırmanırken büyüyen Çin işgali korkularına bir yanıt olarak Washington ve Taipei’nin, AB elçileri için yürüttüğü ayrı lobi çalışmalarının her ikisinin de erken bir aşamada olduğunu söylüyor.
Söz konusu düşünce, bilgisayar çipleri ve telekom ekipmanları gibi hassas teknolojilerde Çin ile bazı ticaret ve yatırımları kısıtlamak için Batı’da alınan önlemlerin ötesinde yaptırımları kapsıyor.
Değerlendirmeye alınan yaptırımların içeriği konusunda herhangi bir bilgi verilmiş değil. Ancak, dünyanın en büyük ikinci ekonomisi ve küresel tedarik zincirinin en büyük halkalarından biri üzerindeki yaptırım fikrinin beraberinde bazı fizibilite sorularını gündeme getirdiği belirtiliyor.
Nikakhtar: Çin Yaptırımları, Rusya’ya Kıyasla Çok Daha Karmaşık Olur
ABD Ticaret Bakanlığı’nın eski üst düzey yetkilisi Nazak Nikakhtar konuyla ilgili yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“ABD ve müttefiklerinin Çin ekonomisiyle geniş çaplı ilişkisi göz önüne alındığında, Çin’e olası yaptırımların uygulanması, Rusya’ya yönelik yaptırımlardan çok daha karmaşık bir uygulamadır.”
Çin, bilindiği üzere Tayvan’ın kendi toprakları olduğunu iddia etmeye devam ediyor. Geçen ay, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin, Pekin’in provokasyon olarak gördüğü Taipei ziyaretinin ardından adaya füzeler fırlatmış ve ülkenin savaş gemileri resmi olmayan deniz sınırlarını aşmıştı.
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ise demokratik olarak yönetilen Tayvan’ı ana kara ile yeniden birleştirme sözü vermiş ve güç kullanımını dışlamamıştı.
ABD’li ve Washington ile yakın koordinasyon içinde olan bir ülkenin yetkili isimleri, Xi’yi Tayvan’ı işgal etmeye çalışmaktan caydırmak için Çin’e karşı olası bir yaptırım paketi seçeneklerini düşündüklerini söyledi.
İki kaynak, ABD’nin yaptırımlarla ilgili görüşmelerinin Rusya’nın Şubat ayında Ukrayna’yı işgal etmesinden sonra başladığını, ancak Çin’in Pelosi’nin ziyaretine verdiği tepkinin ardından yeni bir aciliyet kazandığını söyledi.
ABD’li olmayan yetkili, Beyaz Saray’ın Avrupa ve Asya arasında koordinasyon sağlamak ve Pekin’i kışkırtmaktan kaçınmak da dahil olmak üzere ülkeleri ortak noktada tutmaya odaklandığını ifade etti.
Tayvan Dışişleri Bakanlığı ise Çin’in son savaş oyunları ile Tayvan ve bölgeye getirdiği büyük zorlukları ABD, Avrupa ve benzer düşünen diğer ortaklarla tartıştığını, ancak ayrıntıları açıklayamayacağını belirtti.
Tayvan’ın AB’den İstekleri Neler?
Tayvan ve AB görüşmeleri hakkında bilgi veren bir kaynak ise Tayvan’ın özel bir şey istemediğini, yalnızca Avrupa’nın Çin saldırırsa ne gibi önlemler alacağını planlamasını istediğini söyledi. Ayrıca, Avrupa’dan Çin’i özel olarak bunun sonuçlarıyla yüzleşeceği konusunda uyarmasını istediğini ifade etti.
Konuya aşina bir başka kaynak, birliğin ekonomisi için Rusya’dan çok daha büyük bir rol oynadığı için AB’nin insan hakları meseleleri nedeniyle Çin’e sert yaptırımlar uygulamaktan kaçındığını söyledi.
Kaynaklar, Tayvanlı ve Avrupalı yetkililerin Çin’in askeri tatbikatları başladığından bu yana kapsamlı, özel temaslar kurmasına rağmen, Vatikan hariç tüm Avrupa’nın Pekin ile resmi diplomatik ilişkileri olduğunu, ancak Taipei ile olmadığının da altını çiziyor.
