Küresel çapta birçok ekonomist ve analist, Rusya’nın hamleleriyle ilgili değerlendirmeler yapıyor. Bu kez bazı analistler, Rusya’nın enerji gücünün yakında tamamen son bulacağını söylüyor.
Son aylarda, Rusya’nın Avrupa’ya gaz arzında keskin düşüşler görüldü. Süreçler, Brüksel ile Moskova arasındaki tarihsel anlaşmazlığı daha da derinleştirdi. Avrupa’daki durgunluk ve kış mevsimindeki gaz kıtlığı, işleri daha da kötüleştiriyor.
Rus enerji şirketi olan Gazprom, geçtiğimiz günlerde Kuzey Akım üzerinden gaz tedarikini durdurmuştu. Kesintinin Moskova saatiyle 04:00’e kadar süreceği belirtilmişti. Gazprom, gerekçe olarak Batı’nın uyguladığı yaptırımlardan kaynaklanan bakım sorunlarını gösterdi.
Avrupalı politikacılar, kesintilerin enerji fiyatlarını artırmak amacıyla yapılan siyasi bir hamle olduğunu düşünüyor.
“Rusya’nın Etkisi Sona Erebilir”
Siyasi risk danışmanlığı şirketi Eurasia Group’un başkanı Ian Bremmer, Rusya’nın muslukları tamamen kapattığını, en kötü senaryoda bile Almanya’nın kışı karne olmadan atlatabileceğini söyledi. Bremmer, Rusya’nın Avrupa üzerindeki enerji etkisinin sona erme ihtimalinin de olduğunu belirtti.
Analistler, Avrupa Birliği’nin (AB) gaz tesislerini depolama hedeflerinin tek başına yeterli olmayacağı konusunda uyarıyor. Depolanan yakıtın kış boyunca yeterli olmayacağını, talebi azaltmak için hamleler atılacağını bekliyor.
Jacob Mandel, AB’nin en iyi senaryoda depoladığı rezervin yaklaşık üç ay yeteceğini söyledi. Kıtlık tehdidin devam ettiğini, ithalatta meydana gelebilecek bir sorunda stokların hızla tükenebileceğini aktardı.
Son veriler, AB’nin gaz depolarının yüzde 80 oranında dolu olduğunu gösteriyor. Andreas Schroeder, Rusya’nın Avrupa üzerindeki enerji baskının henüz sona ermediğini, ancak yavaşça etkisin kaybettiğini belirtti.
Schroeder, hala rekor yüksek seviyelerde olan fiyat ortamında bulunduklarını, Avrupa pazarlarının bu durumdan olumsuz etkilenmeye devam ettiğini ifade etti. Kışın ılıman geçmesi halinde tüketimi azaltmaları gerektiğini, ancak kışın şiddetli geçmesi halinde daha fazla yakıt ihtiyacı duyacaklarının altını çizdi. Konuyla ilgili olarak “Her şey hava durumuna bağlı” dedi.
“Köprüleri Yakıyor”
Bir araştırma ve danışmanlık firması olan The Economist Intelligence Unit’in küresel tahmin direktörü Agathe Demarais, konuyla ilgili düşüncelerini paylaştı. Verdiği demeçte, Kremlin’in enerji kaynaklarını silahlandırdığını ve Avrupa ile “köprüleri yakıyor” gibi göründüğünü söyledi.
Demarais, Avrupa’nın çok zor bir kışla karşı karşıya olduğunu, sancılı bir sürece doğru gittiğini belirtti. Rusya’nın, enerji kıtlığının Avrupa’ya zarar vereceğini bildiğini aktardı. Direktör, “Rusya, Avrupa’ya zarar vermek istiyorsa bunu şimdi yapması gerektiğini biliyor.” dedi.
Gaz Depolarını Doldurma Yarışı
Almanya, yakın zamana kadar kullandığı gazının yarısından fazlasını Rusya’dan aldı. Avrupa’nın en büyük ekonomisi, kış şartlarında haneleri sıcak tutmak için ve yeterli yakıta sahip olmak için yeraltı gaz depolama tesislerini doldurmaya çalışıyor.
Analistler, Almanya’nın son haftalarda gaz stoklarını hızla doldurabildiğini söyledi. Norveç, Hollanda ve diğer ülkelerden gelen güçlü arz sayesinde Almanya kış için hazırlıklarını sürdürebiliyor.
Enerji endüstrisi birliği olan BDEW’in tahminleri, Rusya’dan Almanya’ya giden gazın Ağustos ayında yüzde 9,5 düştüğü yönünde.
BDEW’e göre Norveç, Almanya’nın en büyük gaz tedarikçisi olmak için adım attı. Almanya’nın en büyük ikinci gaz tedarikçisi olan Hollanda’nın, Ağustos ayında Alman gazının yaklaşık yüzde 24’ünü karşıladığı düşünülüyor.