Ekonomist Mahfi Eğilmez, 7 Aralık’ta kaleme aldığı yazısında Türkiye ekonomisine yönelik değerlendirmelerini ve eleştirilerini paylaştı. Eğilmez, yazısında politika faizine, hükümet politikalarına, enflasyona ve tüketime dikkat çekti.
2021 Eylül ayında enflasyon ve faiz yüzde 19 olarak eşit düzeydeyken “faizi düşürerek enflasyonu düşürmek” denemesinin bir kez daha uygulanmasıyla yüksek enflasyonun çok yüksek enflasyona dönüştüğünü belirtti.
O gün bugündür enflasyonla uğraşıldığını vurgulayan Eğilmez, “2021’in Eylül ayında faizi düşürmeye başlamak yerine 2 puan artırsaydık bugün içinde bulunduğumuz ekonomik sorunların çoğu olmayacaktı.” dedi.
Kaynak: Mahfi Eğilmez
1999 ile 2021 yıllarını kapsayan gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) ve tüketim harcamalarının önceki yıla göre artış oranlarını paylaşan ekonomist, tüketim harcamalarının gelirdeki artışa paralel ve çok yakın bir yol izlediğini ve onunla birlikte arttığını aktardı.
2022’de görünümün değiştiğini, GSYH’nin artış hızının önceki yıla göre ciddi bir düşüş sergilemesine karşılık tüketim harcamalarındaki artış hızının önceki yıla göre önemli bir artış gösterdiğini ifade etti.
Paylaştığı grafiğin 2022’de tüketim patlamasının yaşandığına işaret ettiğini, bunun başlıca nedeninin faizdeki düşüş olduğunu savundu. Ulusal parası dünyada tanınmayan bir ülkede faizin enflasyonun altında belirlenmesiyle her şeyin bozulduğunu dile getirdi.
Kaynak: Mahfi Eğilmez
Gelir Düzeyi ve Faiz İlişkisi
Mahfi Eğilmez, kapitalist sistemde tüketim harcamalarının, tasarrufların, yatırımların en önemli iki belirleyicisinin gelir düzeyi ve faiz olduğunun altını çizdi.
Faiz reel olarak negatif olduğunda insanların tasarruf etmeyi bırakıp satın alma gücünü daha da kaybetmeden bir an önce ellerindeki paraya yöneldiğini kaydetti.
“Yanlış Ekonomi Politikası”
Hükümetin, bu yanlış ekonomi politikasıyla ekonomiyi, tasarrufu değil tüketimi özendiren bir girdaba sürüklediğini belirtti. Bu yanlışı çözebilmek için başka yanlış yaparak kur korumalı mevduatı devreye soktuğunu, böylece bütçe açığının büyümesine yol açtığını aktardı. Sonuç olarak hükümetin bütün bu yanlışların faturasını bir yandan enflasyonla, bir yandan da vergi artışıyla halka ödetmeye çalıştığını savundu.
“İşin İçinden Çıkmak Mümkün Değil”
Eğilmez, bu işin içinden artık faizi artırarak çıkmanın mümkün olmadığını, baz etkisiyle ortaya çıkacak geçici toparlanmaların görülebileceğini, fakat kalıcı ve gerçek çözüm için mutlaka hukukun üstünlüğünün ilk aşamada devreye sokulacağı bir yapısal reform paketinin başlatılması gerektiğini vurguladı.
