Otomobil piyasasında fiyat artışlarını durdurmak için sıfır kilometre araç satışında yapılan yeni düzenleme yarından itibaren uygulamaya konulacak. 16 Ağustos tarihli Resmi Gazete ilanıyla yürürlüğe giren kararla birlikte ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretine yönelik pazarlama ve satış kısıtlaması denetimlerine 15 Eylül’de başlanacak.
Ticaret Bakanlığı’nın ikinci el otomobil ve arazi taşıtlarının satışına getirdiği kısıtlama, yarından itibaren ikinci el piyasasında yeni dönemi başlatacak.
“İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”e göre ikinci el otomobiller ilk tescil tarihinden itibaren 6 ay ve 6 bin kilometre sınırına tabi olacak. Araçlarda tarih ve kilometre sınırı dolmadan satış yapılamayacak.
İlgili düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce tescil edilen otomobil ve arazi taşıtlarının ise 15 Eylül 2022 tarihine kadar satılması ya da pazarlanmasının mümkün olacağı bildirilmişti.
Düzenlemenin 1 Temmuz 2023 tarihine kadar geçerli olacağı, Ticaret Bakanlığı’nın ise söz konusu uygulamayı 6 ay uzatma hakkına sahip olduğu açıklanmıştı.
Paratic Denetimler Üç Aşamada Yapılacak
Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, düzenlemenin uygulamaya alınması noktasında denetimlerin 3 aşamada yapılacağı aktarıldı. Açıklamaya göre ilk olarak satış kayıtları günlük olarak takip edilecek, ardından iş yerleri denetlenecek ve son olarak internet ilanları mercek altına alınacak.
Türkiye Noterler Birliği, ikinci el motorlu kara taşıtı satış kayıtlarını Ticaret Bakanlığı’na iletecek ve takipler günlük olarak yapılacak.
Bu kapsamda, pazarlama ve satış kısıtlamasına tabi olan her bir satış için ilgili kişilere doğrudan idari para cezası uygulanacak. Bakanlık açıklaması şöyle:
“Ticari faaliyet kapsamında (bir takvim yılında 3’ten fazla satış yapan) yetki belgesi olmadan doğrudan veya vekâleten otomobil ve arazi taşıtı satışı yapan gerçek veya tüzel kişilerin 6 ay ve 6 bin kilometrenin altındaki satışları tespit edilecek ve söz konusu satışlara ilişkin izahat talep edilecektir. Yapılan inceleme neticesinde ticari faaliyet kapsamında yapıldığı tespit edilen bu tür satışların her biri için satış yapan gerçek veya tüzel kişilere idari para cezası uygulanacaktır. Bu kişilere ayrıca yetki belgesi bulunmaksızın ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti faaliyetinde bulunmaktan da idari para cezası verilecektir.”
Notere İbraz Edilen Ekspertiz Raporu Kontrol Edilecek
Satış kayıtlarının günlük takibinin yanı sıra ekspertiz raporu alma ve bu raporu notere ibraz etme yükümlülüğünde de kontroller sağlanacak.
Ticari faaliyet kapsamında, yetki belgesinin olup olmadığına bakılmazsınız otomobil ve arazi taşıtı satışı yapan herkesin, her bir satıştan en fazla 3 gün önce ekspertiz raporu alma ve bu raporu notere ibraz etme yükümlülüğü olacak.
Bu yükümlülüğü yerine getirmeyenlere idari para cezası uygulanacak.
81 İlde Oto Galericiler, Araç Kiralama Firmaları ve Yetkili Bayilerde Denetim Yapılacak
Bakanlıktan yapılan açıklamada, yarından itibaren Ticaret İl Müdürlükleri’nin tüm illerdeki oto galericiler, araç kiralama firmaları ve yetkili bayilerde iş yeri denetimleri yapacakları belirtildi.
6 ay ve 6 bin kilometrenin altındaki taşıtlara yönelik pazarlama ve satış faaliyetlerinin inceleneceği açıklandı. Denetimlerin ise bir defaya mahsus olmadığı, belirli aralıklarla devam edeceği eklendi.
Söz konusu sınırlamaya uyulmadığına yönelik gelen şikâyetlerde de Ticaret İl Müdürlükleri tarafından iş yeri denetimlerinin yapılacağı bildirildi.
Açıklamada, “Mevzuata aykırı hareket edenler hakkında her bir satış için ayrı ayrı idari para cezası uygulanacaktır” denildi.
Taşıt İlanları Denetlenecek
Bakanlık, ilan sitelerindeki satışlar için de takip sağlanacağı bilgisini paylaştı. Mevzuata aykırı durum tespitinde idari para cezası uygulanacağı belirtildi. Bakanlık açıklaması şöyle:
“Yapılan takip, kontrol ve denetimler neticesinde 6 ay ve 6 bin kilometre pazarlama ve satış kısıtlamasına aykırı hareket eden oto galericiler, araç kiralama firmaları, yetkili bayiler ile ticari faaliyet kapsamında satış yapan tüm gerçek veya tüzel kişilere her bir satış için ayrı ayrı olmak üzere idari para cezası uygulanacaktır.”
Şirket, Galeri, Rentacar’lara Kısıtlama Getirilecek
İlgili düzenlemeyi kamuoyuyla paylaşan ilk isim Ticaret Bakanı Mehmet Muş olmuştu. Bakan, yönetmelik yayımlanmadan önce ilk detayları paylaşmıştı.
Şirket, galeri ve oto kiralama acentelerinin (rentacar) aldıkları sıfır araçların satışına kısıtlama getirileceğinin altını çizerek, otomobil sektörüne getirilen bu düzenleme sayesinde haksız rekabet durumunun ortadan kalkacağını savunmuştu.
Şirketlerde ortak fiyat belirleme ya da piyasayı manipüle etme durumlarının önüne geçileceği mesajını veren Ticaret Bakanı, “Yönetmelik yayınlandıktan sonra vatandaşın birinci elde daha fazla erişime ulaşacağını düşünüyoruz. İkinci el sıfır diye bir ilanla karşı karşıya kalmayacağız” demişti.
