Küresel piyasalar, 2023 yılında ABD Merkez Bankası’nın (FED) faiz kararlarını yakından takip etti. Dünya, Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşa alışamazken bir kötü haber de Orta Doğu’dan, Gazze’den geldi.
Dünyanın en büyük ekonomisi olan ABD’de yılın son aylarında açıklanan enflasyon verileri, FED’in politikalarında değişiklik yapacağına yönelik beklentilerin oluşmasına ortam hazırladı. 2024’te atılacak güvercin adımlar yatırımcıların odağına yerleşti.
FED, politika faizini yüzde 5,25 – 5,50 aralığında tutarken Avrupa Merkez Bankası (ECB) 3 temel faizi sabit bıraktı ve refinansman faizini yüzde 4,50 ile yaklaşık son 22 yılın en yüksek seviyesinde tuttu. Önde gelen merkez bankaları, enflasyon hedefine ulaşabilmek için kararlarını şekillendirdi.
2023’ün Gündemini Savaşlar Oluşturdu
Rusya-Ukrayna savaşıyla ilgili gelişmelerin yakından takip edildiği 2023’te İsrail-Filistin arasındaki çatışmalar jeopolitik krizlerin boyutunu artırdı.
İsrail’in kendini savunma hakkı gerekçesiyle büyük bir insanlık suçu işlemesi, sivilleri bombalaması ve bu doğrultuda ABD’den ve bazı Avrupa ülkelerinden destek alması gündemi meşgul etti.
Devam eden süreçte Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’de İsrail ile bağlantılı gemilere düzenlediği saldırılar sonucunda önde gelen lojistik şirketler, güzergahlarını değiştirmeye karar verdi. Bu durum petrol fiyatları üzerinde kendini gösterdi.
Önde Gelen Borsalar
Yılın son çeyreğinde faiz indirimlerinin başlayabileceğine yönelik beklentiler güçlendi ve pay piyasalarında risk iştahı arttı. ABD borsalarında Dow Jones endeksi tüm zamanların en yüksek seviyesine çıktı. Nasdaq ve S&P 500 endeksleri ise son 2 yılın en yüksek seviyesinde seyrediyor.
Almanya’da DAX endeksi ve Fransa’da CAC 40 endeksi tarihin en yüksek seviyelerini gördü. İngiltere’de FTSE 100 endeksi ise ülke ekonomisine yönelik artan endişelerle diğer pay piyasalarının gerisinde kaldı.
Yurt içinde Borsa İstanbul BIST 100 endeksine bakılacak olursa düşük işlem hacmi, yabancı para girişinin olmaması ve seçim belirsizliği nedeniyle beklentilerin çok altında bir performans dikkat çekiyor. Endeks, yüzde 0,5 düşüşle 7257 puanda seyrediyor.
Kripto Para Piyasası
Geçen yıl FTX’in iflasıyla sarsılan kripto para piyasası 2023’te toparlanmayı başardı. 2022’yi 16 bin 542 dolardan tamamlayan Bitcoin, 2023’ün sonunda yıl başına göre yüzde 170’in üzerinde değer kazandı ve 44 bin 700 dolara kadar çıktı. 27 Aralık saat 14.00 itibarıyla yüzde 1,2 artışla 43 bin 146 dolardan işlem görüyor.
Altın ve Dolar Endeksi
FED’in gelecek yıl faiz indirimine başlayacağına yönelik beklentinin oluşması, yatırım araçları üzerinde en çok altını pozitif etkiledi. Ons altın 2 bin 145 doları aşarak tüm zamanların en yüksek seviyesini test etti.
Dolar endeksi 107,3 ile ortalama son bir yılın en yüksek seviyesini test ettikten sonra 2023’ün son çeyreğinde yüzde 4,2 azalarak 101,7 düzeyine kadar indi.
TCMB, Tahvil ve Yurt İçi Piyasalar
TCMB’nin faiz kararları ve ekonomi politikalarındaki köklü değişiklik, Türkiye açısından yıla damga vuran gelişmeler arasında yer aldı.
Yeni ekonomi yönetiminin göreve başladıktan sonra politika faizini toplamda 3 bin 400 baz puan artırarak yüzde 8,5’ten yüzde 42,’5 seviyesine kadar yükseltmesi, uluslararası derecelendirme kuruluşlarının Türkiye için iyimser açıklamalar yapmasına ortam hazırladı.
Türkiye’de milyonlarca vatandaşı etkileyen 6 Şubat depremlerinin ardından bölgede yeniden inşa çalışmaları hızlandı ve bölgeye ciddi bir ekonomik kaynak ayrıldı.
Deutche Bank, Türk tahvillerinin 2024’te en iyi performans gösteren gelişmekte olan tahviller arasında yer alabileceğine yönelik açıklama yapması da yine dikkat çeken konular arasında yer aldı.
Türkiye’nin 5 yıllık kredi risk priminin (CDS) 282 baz puana inerek ortalama son 3 yılın en düşük seviyesine gerilemesi, ekonomideki değişikliklere işaret etti.
Yılın son çeyreğinde dolar/TL yüzde 6,6 yükselerek 29,39 seviyesine çıktı. Türkiye’nin 10 yıllık gösterge tahvilinin bileşik faizi yüzde 29,32’ye yükselerek tarihin en yüksek seviyesini test etti ve ardından yüzde 25,72’ye geriledi. (AA)
