Cumartesi günü Suudi Arabistan’ın milli petrol şirketi Saudi Aramco’ya ait 2 fabrikaya saldırı düzenlendi. Silahlı insansız hava aracı (SİHA) ile yapılan saldırıların Bekik ili ve El-Ahsa iline bağlı Haris beldesinde yer alan fabrikalara yapıldığı bildirildi.
kolayca yatırım yapın
Yapılan açıklamada çıkan yangında ölen ya da yaralananın olmadığı bildirilirken saldırıların büyük olasılıkla Husiler tarafından yapıldığı aktarıldı. Nitekim İran destekli Husiler daha önceleri de Suudi Arabistan’ın hava savunma sistemini hedef alan çeşitli saldırılar düzenlemişti. Gerçekleşen saldırı sonrasında küresel petrol arzı %5 oranında düşüş gösterdi.
Suudi Arabistan Enerji Bakanı Prens Abdulaziz bin Selman yaptığı açıklamada meydana gelen patlamaların etkisiyle şirketin günlük petrol üretiminin yarısının durduğunu söyledi. 5,7 milyon varile denk gelen kesinti sonrasında fiyatlar 72 dolara yaklaştı. Ham petrolün varili ise 63 doların üzerine çıktı.
Petrol fiyatları Suudi Arabistan’da düzenlenen SİHA saldırıları sonrasında 71,95 dolara kadar yükseldi.
Brent petrolün varili açılışın ardından 12 dolarlık artış göstererek 1988 yılından bu yana dolar bazında en büyük gün içi yükselişini kaydetti. Bu yılın ilk yüzde 20’lik artışının yarısını geri veren petrolün varili TSİ 08:57’de 66,70 dolardan işlem görüyor. Fakat buna rağmen üç yıl aşkın bir süre en büyük yükselişini göstermiş durumda.
Ülkedeki günlük petrol üretimi yapılan saldırı sonrasında 5.7 milyon varillik bir azalma gerçekleştirdi. Bu düşüşün 1990 yılında Saddam Hüseyin’in Irak ve Kuveyt’i işgal ettiği zamanda gerçekleşen kaybın da üzerinde olduğu bildirildi. Uluslararası Enerji Ajansı, 1979 yılında yaşanan İslam Devrimi sırasında İran’ın üretiminde görülen üretim kaybının da üzerinde olduğunu belirtti.
Uzmanlar yaşanan saldırının piyasalara etkisini değerlendirirken bugüne kadar bu denli keskin bir fiyat tepkisi görmediklerini belirtti. Nymex piyasasında, Batı Teksas petrolü (WTI) vadelileri, fiyat dalgalanması nedeniyle piyasa açılışının gecikmesinden dolayı yaklaşık 2 dakikalık bir durma süreci yaşadı.
Şu dakikalarda 59,78 dolardan işlem görse de gün içi en yüksek 63,47 dolara kadar yükseldi. Energy Aspects Ltd. analistlerinden Virendra Chauhan, Suudi Arabistan’a düzenlenen saldırının piyasanın uğraşması gereken yeni bir paradigma olduğunu ve ham petrol akışının ne zaman başlayacağının bilinmediğini aktardı.
Saudi Aramco’nun Üst Yöneticisi Amin Nasser, saldırı sonucu oluşan hasarın onarılmasının haftalar sürebileceğini ancak kesintiye uğrayan üretimin yaklaşık üçte birinin Pazartesi sonuna kadar yeniden başlayabileceğini açıkladı. Bu açıklama sonrasında fiyatlar hafif geriledi.
Lipow Oil Associates’ın Başkanı Andrew Lipow, olayın önemine değinerek, en kötü ihtimalin gerçekleşmesinden korktuğunu dile getirdi.
Saldırı sonrasında varil başına 5-10 dolardan fazla artış olabileceğini söyleyen Lipow, bunun da galona 12-25 cent olarak yansıyabileceğini yorumladı. Meydana gelen hasarın onarılmasının haftalarca sürebileceğini söyleyen Clearview Energy Araştırma Birimi Yöneticisi Kevin Book ise arzın dengelenmesi için tedariğin en geç üç hafta içinde sağlanması gerektiğini vurguladı.
Citigroup Inc.’nin Emtia Araştırma Küresel Başkanı Ed Morse, Pazartesi günü yazdığı notunda, “Suudi Arabistan’ın petrolü tekrar üretime koymasının beş gün ya da daha uzun sürmesinden bağımsız olarak, bu haftasonu Kraşşol’ın altyapısına düzenlenen saldırılardan çıkan rasyonel bir ana fikir var. Bu altyapı saldırılara karşı yüksek oranda kırılgan ve piyasa petrolü inatçı bir biçimde yanlış fiyatlamakta” ifadesine yer verdi.
