Borsa İstanbul, uzun süredir beklentilerin altında sergilediği performansla özellikle borsaya yeni katılan küçük yatırımcının dilinin yanmasına neden oldu. Özellikle 2023’ün son aylarında gerçekleşen aşağı yönlü hareketlilikler tansiyonun iyice artmasına ortam hazırladı.
kolayca yatırım yapın
2024’ün ilk işlem gününe pozitif başlayarak yatırımcıya ümit veren BIST 100 endeksi, henüz ikinci işlem gününde yüzde 2,7 düşerek 7412 puana geriledi.
Kaynak: Paratic Piyasalar
Endeksteki sert düşüşlere rağmen borsada kalmayı tercih eden yatırımcılar, kendilerini neyin beklediğini merak ediyor. Borsadaki aşağı yönlü hareketlilik ve beklenti altındaki performansın nedeni de gündemde tartışılan konular arasında yer alıyor.
“Biz Bizeyiz”
Ekonomim yazarlarından Şeref Oğuz, 3 Ocak’ta “Borsa İstanbul; küçüklerin efendisi” isimli kaleme aldığı yazısında Borsa İstanbul’daki genel durumu değerlendirdi.
Borsa İstanbul’un yüzde 80’inin sahibinin 15 bin 400 yatırımcı olduğunu, geriye kalan yüzde 20’lik dilimin ise 7,5 milyon kişiyi kapsadığını belirten Oğuz, “Yabancı ortaklıkta pek görünmüyor.” Biz bizeyiz” ifadelerini kullandı. Büyüklerin kuralı koyduğu borsada 10 milyon lira ve üstü portföy sahibi olan 15 bin 371 kişi olduğunu ve bunların toplamda 3,2 trilyon liraya hükmettiğini söyledi.
Küçük yatırımcının hükmünün 10 bin TL’nin altında ve sayılarının 4 milyon 270 bin kişi olduğunu paylaştı.
Figüranlı Borsa Sahnesi
Rekorlar kitabına giren en kalabalık figüranlı 1982 yapımı biyografik film olan Gandi’ye dikkat çeken Oğuz, bu filmde 300 bin figüranın filme derinlik kazandırdığını ifade etti.
Borsa İstanbul’u da figüranıyla derinleşme gayretindeki finansal filme benzettiğini, daha düne kadar 8,6 milyon yatırımcının İstanbul Borsası’nda sahne aldığını hatırlattı. Halka açılma furyasının boy gösterdiğini, bu durumun Z kuşağının dikkate çektiğini ve “Nerede benim yüzde 10’um” nidaları içinde coşkulu seanslar yaşandığını kaydetti.
Yatırımcı Neden Geldi Neden Gitti?
Elindekini avcundakini enflasyondan kurtarmak isteyenlerin, halka açılmaların yoğunlaştığı dönemde kimi cep harçlığını çıkarmak için kimi az miktardaki parasını ziyadeleştirmek için borsaya katıldığını belirtti.
Son zamanlarda borsa oyuncularının sayısı 8,6 milyondan 7,5 milyona gerilediğini, sebebinin ise halka açılmaların eskisi gibi tatlı kar sunmaması ve mevduat faizinin de yatırım seçeneği olarak belirginleşmesi olduğunu paylaştı. Ayrıca her seansta yüzde 10 kazanç bekleyen Z kuşağının birkaç haftada umduğunun bulamamasının borsadan çıkışlarda etkili olduğunu aktardı.
Küçüklerin Efendi Olduğu Borsa
Şeref Oğuz, büyüklerin hakimiyetinde ama küçüklerin efendi olduğu bir borsanın olduğunu vurguladı ve küçüklerin korunmadığı durumda büyüklerin cirit attığı, dar alanda kısa paslaşmalarla derinleşmeden yürüyen bir borsanın ortaya çıkacağını ifade etti.
2024’ün ekonomide büyük düzeltmelerin yaşanacağı, iflası, konkordatosu, devir ve el değiştirmenin yoğunlaşacağı bir yıl olacağını vurguladı. Borsanın seçime kadar ürkek ve titrek haliyle endeks tarafında kıpraşa dursa da seçimden sonra bazı şirketlerin iyi bir performans göstereceği arena olacağını dile getirdi.
“Dramatik Etkiler”
Oğuz, enflasyon muhasebesinin en dramatik etkilerinin borsada yaşanacağına inandığını, borsaya kote bazı şirketlerin bu dönemde olağanüstü karlı duruma geçebileceğini belirtti.
2024’te borsada küçüklerin figüran ancak büyüklerin derinlik sağlayıcı olacağına inandığını, “Ne olursa alırım” yaklaşımı yerine finansal okur-yazarların el üstünde tutulacak bir yıl beklediğini paylaştı.
