Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın politika faiz oranını yüzde 40’a çıkarmasının ardından, bankaların TL mevduatları için verdiği faiz oranı yüzde 50’ye dayandı. Bu durum insanların parasını mevduatta bekletmesine yol açarken, piyasada işler daha şimdiden yavaşlamaya başladı bile.
Zaten sıkıntılı olan satın alma gücü ve artan maliyetler ise hem işçiye hem işverene zor günler yaşatıyor. Bugün 2024 yılında uygulanacak olan asgari ücret için ilk görüşme başlayacak.
Yapılacak zammın ardından firmalar üzerindeki maliyet baskısı daha da artacak. Son iki aydır istihdamını daraltan firmaların bu ay sonunda küçülme sürecini tamamlayıp, önümüzdeki Mart ayında yapılacak seçime kadar bekle-gör pozisyonuna geçmesi bekleniyor.
Firmalar Önlem Amacıyla Küçülmeye Gidiyor
Yeni yıla zayıf işletme sermayesiyle girecek olan birçok şirket, maliyet artışlarına karşı önlem amacıyla operasyonlarını küçültmeye gidiyor. Birçok firma, Ocak ayında yapılacak asgari ücret zammından önce işten çıkarmalara başladı.
Bu durum İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) imalat PMI verilerinde de kendini gösterdi. Kasım ayında açıklanan rakamlar imalat sektöründe istihdamın iki aydır azaldığını ortaya koydu.
Reel sektör temsilcileri Mart ayında yapılacak yerel seçime kadar bekle-gör pozisyonunda kalıp, daha sonra ekonomideki gidişata göre aksiyon alma üzerine planlarını yapıyor.
Asgari Ücret Artışı Tekstil ve Hazır Giyimde Sıkıntıyı Artıracak
İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Başkanı Ahmet Öksüz, çalıştıracak elemanın bulunamadığı ve emek yoğun sektörlerde maliyetlerin çok arttığı zor bir süreçten geçildiğini söyledi.
Asgari ücrete yapılacak zammın ardından tekstil ve hazır giyim sektöründe sıkıntıların artacağını, bu nedenle 2024 yılında bu sektörlerde istihdam artışı beklemediğini ifade etti.
Şirketlerin daha verimli olma adına küçülme ve daha az inşanla aynı işi yapmaya çalışma gibi projeleri olduğunu belirten Öksüz, “İş dünyasında değerli TL algısı varken, idarecilerde böyle bir algı yok. Hala TL’nin değersiz olduğu düşüncesi hakim. Halbuki biz TL değerli derken neye göre diyoruz, yurt içindeki maliyetlerin döviz karşılığına bakarak söylüyoruz. Önce bu sıkıntıyı çözmemiz gerekiyor.” dedi.
Ekim Ayından Beri İşten Çıkarma Yapılıyor
TOBB Hazır Giyim ve Konfeksiyon Sanayi Meclis Başkanı Şeref Fayat, şirketlerin asgari ücret maliyetinin altında kalmamak için Ekim ayından bu yana istihdamını azaltmaya başladığını söyledi.
Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Başkanı Berke de kendi sektöründeki istihdam kaybının yüzde 50’yi bulduğunu açıkladı. Birkaç fabrikanın konkordato ilan ettiğini, döviz kurunun rekabetçi yapıdan uzaklaşmasının kendilerini dünyadan kopardığını ifade etti.
İstanbul Tüccarlar Kulübü Başkanı İlker Önel ise faizlerde sıkılaşmanın artacağı beklentilerinin reel sektörü tedbirli olmaya ittiğini belirterek oluşan maliyetlerin mevcut taleple karşılanamayacağının çok açık olduğunu dile getirdi.
