Genel seçimlerin ardından değişen ekonomi kadrosuyla uygulanan ortodoks politikalarla faiz oranları 5 ayda yüzde 8,5’dan yüzde 35’e yükseltildi. Yüksek faiz oranlarından Türkiye ekonomisindeki tüm aktörler etkileniyor.
kolayca yatırım yapın
Ticari krediler 20 yılın en yükseğine ulaştı. Kredi kullananlar artan kredi faizleri sebebiyle finansal sıkıntıya girdi. Tasarruf sahipleriyse yükselen faizler nedeniyle yatırım tercihlerini yeniden değerlendiriyor.
Diğer taraftan finansal piyasaların işleyişinde önemli bir paya sahip tahvil faizlerindeki yükseliş de hem yatırım amaçlı hem de teminat amaçlı tutulan tahvillerin değerlerinde büyük değişikliklere sebep oluyor.
Dünya’da Emrah Lafçı, Türkiye ekonomisine ilişkin gündemde olan konuları ele aldı. Yeni kadro ile Hazine ve Maliye Bakanlığı koltuğuna oturan Mehmet Şimşek’in tutumunu değerlendiren Lafçı, şöyle konuştu;
“Yeni ekonomi yönetiminin en büyük şansı uygulanan ekonomi politikaları anlamında gerçek bir enkaz devralmış olmaları. Mehmet Şimşek’in bu hafta Körfez İşbirliği Konseyi-Türkiye Ekonomi Forumu’nda yaptığı sunumda düşen CDS primlerine dikkat çekmesi de bu anlamda dikkate değer.”
CDS Primi Alışılmışın Dışındaydı
Türkiye gibi uzun vadede ekonomik anlamda rüştünü ispatlayan bir ülke için 700 bps’lik bir CDS primi alışılmışın dışında yüksek bir rakam olduğunu kaydetti.
CDS priminin 370’e inmesi bir başarı olduğunu kabul eden Lafçı, ancak bu durumun büyütülmemesi gerektiğini savundu. Türkiye’nin CDS priminin 2018 yazına kadar 300 bps’in üstüne neredeyse hiç çıkmadığına işaret etti.
2018 yılından sonraki dönemdeyse pandeminin öncesinde bir kere, Naci Ağbal döneminde de bir kere olmak üzere sadece iki kez 300 bps’in altına düştüğünü hatırlattı.
Emrah Lafçı yazısında, “Kaba bir yorumla doğru yapılan işler devam ettikçe 300 bps’e doğru bir hareket şaşırtıcı olmayacaktır.” ifadelerine yer verdi.
Küresel Jeopolitik ve Finansal Gelişmeler Etkileyecek
Asıl başarının CDS priminin 300 bps’in altında tutmak olacağını söyleyerek, bu noktada sadece ekonomi yönetimine değil ülkenin yönetimindeki diğer paydaşlara da görevler düştüğünü belirtti. Ayrıca uluslararası jeopolitik ve finansal gelişmelerin de etkileyeceğinin altını çizdi.
Bir dönem Türkiye’nin yan yana anıldığı ülkeler olan Brezilya, Meksika, Güney Afrika’da bugün sırasıyla CDS rakamlarının 166, 107, 263 bps seviyesinde olduğunu hatırlatarak, “Oysa 2013-2018 arası dönemde CDS primlerimiz bu ülkelerle yakın seyrediyordu.” dedi.
Lafçı, “Buradan da net bir şekilde görüldüğü gibi Türkiye 2018’den itibaren bu alanda lig düşmüştür. Bizim doğru işler yapıp bir üst lige çıkmamız gerekirken, şimdi doğru işleri yapıp önceki bulunduğumuz lige tekrar çıkmaya çalışıyoruz.” ifadeleriyle dikkat çekti.
Kontrollü Bir Dalgalı Kur Sistemi İçindeyiz
Mehmet Şimşek’in CDS primlerini bir başarı kriteri olarak göstermesinin sebebininse diğer birçok değişkenin eski ekonomi yönetiminin uygulamaları sonucunda büyük sapmalara uğraması olduğunu vurguladı.
TL’nin nominal değerinin şu anda yabancılar için gerçek bir gösterge olmadığını belirterek, kontrollü bir dalgalı kur sistemi içinde olduğunu aktardı.
Diğer güvenilir göstergeninse kredi derecelendirme notu olduğunu paylaşarak, “Bu gidişat devam ederse muhtemelen orada da olumlu sonuçlar gelecektir. Ama asıl mesele olan yatırım yapılabilir seviyeye erişme konusuna daha çok yolumuz var gibi gözüküyor.” dedi.
2018 sonrası uygulanan Taşçı’nın söylemiyle, “Biz bu ligde oynamak istiyoruz ama bu ligin kurallarıyla değil, kendi kurallarımızla oynayacağız!” politikasının bedelinin ağır olduğunun altını çizdi.
Söz konusu dönem boyunca uygulanan politikadan dönebilmeninse, zaman alacağına dikkat çekti.
