
ABD Başkan Donald Trump’ın “yok etme” olarak tanımladığı İran nükleer tesislerine yönelik saldırılar, İslam Cumhuriyeti’ni küresel sahnede sahip olduğu birkaç dostundan destek almaya zorladı.
Yardım arayışında olan İran Dışişleri Bakanı Abbas Araghchi, bugün saldırılara nasıl yanıt verileceği konusunda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile “ciddi istişareler” yapmak üzere Moskova’ya gitti.
Rusya’nın İran’ın yardım çağrısına yanıtı yakından izlenirken uzmanlar Moskova’nın müttefikine yardım eli uzatmak konusunda aceleci davranmayabileceğini öngördü.
Ukrayna’daki savaş boyunca Rusya’ya askeri insansız hava araçlarıyla yardım eden İran’ın benzer şekilde yardım görmeyebileceği düşünülüyor.
Görüş bildirenlerden Berenberg Bank’ın baş ekonomisti Holger Schmieding, “İran, Putin’in Ukrayna’ya karşı savaşını silah ve teknolojiyle büyük ölçüde destekledi. İran Dışişleri Bakanı Abbas Araghchi, Moskova’ya yaptığı seyahatte Moskova’dan iyiliğin karşılığını vermesini isteyebilir. Ancak Putin’in muhtemelen birkaç sözden öte sunabileceği pek bir şey yok. Ukrayna’ya karşı devam eden saldırganlığı için silahlarına kendisi ihtiyaç duyuyor,” dedi.
Rusya’nın ayrıca müttefiki İran’ı yatıştırmak ve ona yardım etmek ile Donald Trump’ın Rusya dostu yönetimiyle bağları yeniden kurmak isteyen ABD’yi hoş tutmak arasında ince bir çizgide durduğu biliniyor.
Bu durumu vurgulayan Schmieding, “Putin, Trump’ı İran konusunda önemli bir şekilde rahatsız ederse, Trump yön değiştirebilir ve Rusya’ya yeni ağır yaptırımlar uygulayabilir ve/veya Putin’in konumunu başka şekillerde zayıflatabilir” ifadelerini kullandı.
İran’ın ciddi şekilde istikrarsızlaşması durumunda Rusya’nın yüksek petrol fiyatları gibi bazı açılardan kazanması, müttefik kaybı gibi yönlerden ise kaybetmesi bekleniyor.
Dolayısıyla Rusya’nın İran’a yardım ederek veya onu terk ederek ne kadar kazanacağını veya kaybedeceğini ölçmesi gerekiyor.
Carnegie Russia Eurasia Center’da İran’ın dış ve iç politikaları konusunda uzman olan Nikita Smagin, konuyla ilgili analizinde “Moskova’nın kendisi bile Orta Doğu’da yeni bir savaşa ne yapacağına karar vermemiş gibi görünüyor” diyerek şöyle devam etti:
“Bir yandan Rusya, son üç yıldır İran’daki çeşitli projelere büyük yatırımlar yaptı ve bunların hepsi artık boşa gidebilir. Aynı zamanda Moskova, artan petrol fiyatları ve Ukrayna’ya olan ilginin azalması yoluyla Orta Doğu’daki istikrarsızlıktan faydalanmayı umuyor.”