Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’ya güvenlik garantileri konusunda uzlaşmaya varılmasının mümkün olduğunu söylerken, Moskova’nın Ukrayna’nın NATO üyeliğini hiçbir koşulda kabul etmeyeceğini yineledi.
Ukrayna lideri Volodimir Zelenskiy, ülkesine yönelik NATO benzeri bir destek mekanizmasının, Rusya’nın dört yıldır süren işgaline ilişkin herhangi bir barış anlaşmasının parçası olması gerektiğini vurguluyor. Ukrayna ve müttefikleri, Putin ile yapılacak olası bir anlaşmanın kalıcı olabilmesi için hangi güvenlik garantilerinin sağlanabileceği üzerinde çalışmalarını yoğunlaştırmış durumda.
Moskova, savaş sonrası güvenlik mimarisinin parçası olmakta ısrar ederken, Kiev bu öneriyi reddediyor. Putin ise Salı günü Pekin’de Slovakya Başbakanı Robert Fico ile görüşmesinde, “Çatışma sona ererse Ukrayna’nın güvenliğini sağlamak için seçenekler var. Burada bir uzlaşma imkanı olduğunu düşünüyorum,” dedi.
Ayrıca konunun, Alaska’da ABD Başkanı Donald Trump ile yaptığı görüşmede de gündeme geldiğini ekledi.
Putin, Avrupa’ya yönelik Rusya tehdidi iddialarını ise tamamen saçmalık olarak niteledi ve “Rusya’nın Avrupa’ya saldırmayı planladığına dair histeri sürekli körükleniyor. Bu bir provakasyon ya da tam bir beceriksizliktir,” dedi.
Buna karşılık Rutte ve Almanya Şansölyesi Friedrich Merz’in yanı sıra bazı Avrupa istihbarat kurumları, Rusya’nın önümüzdeki beş yıl içinde NATO’ya karşı saldırı potansiyeline sahip olabileceği uyarısında bulunmuştu. Bu değerlendirmeler, Trump’ın baskısıyla NATO’nun üye ülkeleri savunma harcamalarını onlarca yılın en yüksek seviyelerine çıkarmaya zorlamasına yol açtı.
Putin, ayrıca Fico görüşmesinde, savaşın başında Rusya güçlerinin kontrolüne geçen Ukrayna’daki Zaporijya nükleer santralinin ABD ile birlikte işletilebileceğini öne sürdü. Putin, Slovakya’da da ABD’li Westinghouse firması ile nükleer santral inşa edilebileceğini söyledi.
Slovakya, Ukrayna’ya komşu kara sınırına sahip bir ülke olarak, 2034’e kadar geçerli uzun vadeli bir doğal gaz anlaşmasını Rus enerji devi Gazprom ile sürdürüyor. Ukrayna üzerinden gaz transiti sona ermiş olsa da Slovakya, Macaristan üzerinden geçen TürkAkım hattı aracılığıyla Rus gazı almaya devam ediyor.
