30 Ağustos 2020 tarihli Resmi Gazete sayısında yayımlanan Cumhurbaşkanı kararına göre bazı mallar için özel tüketim vergisi (ÖTV) miktarları artırıldı. Otomobillerin hacim ve fiyatlarında değişiklik göstermekle birlikte, uygulanan ÖTV oranları %60’da %80’e, %100’den %130’a, %110’dan %150’ye ve %160’dan %220’ye yükseltildi.
Örneğin 1600 cc motor silindir hacmini geçmeyen ve fiyatı 130 bin TL’yi aşan otomobillerde alınan ÖTV vergisi %60’tan %80’e çıkarıldı. Söz konusu değişikliğin sektörde ithalatı azaltmak, yerli otomobil satışını artırmak ve cari açığı azaltmak amacıyla yürürlüğe girdiği belirtiliyor.
Ancak sektör temsilcileri bunun pazarı olumsuz etkileyeceğinden kaygılı. Uzmanlar, Doğuş Otomotiv gibi ithalatçıların satışlarını düşüreceğini belirtirken, şirketin borsada işlem gören hisseleri satış ağırlıklı seyrediyor.
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Bilaloğlu, vergi zammının sektörde mağduriyetleri artıracağını söyledi.En düşük vergi dilimi grubuna giren otomobil model sayısının çok az olduğunu dile getiren Bilaloğlu, tüketiciye az seçenek sunulması açısından sektörün olumsuz etkileneceğini öngördü.
ÖTV artışının iç pazarın büyümesi ve satışların yanında Türkiye’ye yapılacak yatırımları ve istihdamı da kötü etkileyeceğini sözlerine ekledi. Karar sonrasında fiyatlarda çok ciddi artış olacağını söyleyen OYDER Başkanı Murat Şahsuvaroğlu, Türkiye’de satılan her 10 araçtan 6 tanesinin ithal modeller olduğunu hatırlattı.
https://twitter.com/uyanhadi_/status/1299998731337633797
“Gerek pandemi etkisi ile gerekse de faizlerin yükselmesi ile hem yetkili satıcılara hem de markalara planlama ve stoklama açısından ciddi ek yükler de getirecektir.” diyerek karara ilişkin beklentilerini paylaştı.
Sektörün kısa ve orta vadede daralacağını dile getiren Şahsuvaroğlu, özellikle ikinci el piyasasında fiyat istikrarını bozacağının altını çizdi.
Doğuş Otomotiv Servis ve Ticaret A.Ş. (DOAS) hisse senedi saat 14:48’de %4,29 ekside seyrediyor.Cuma günü 15,6 liradan kapanan Doğuş hisse fiyatı yeni haftaya hafif düşüşle 14,92’den başladı. Gün içi kaybı %5’e yaklaşan şirketin borsada işlem gören hissesi 14,83 – 15,3 arasında hareket etti. Yıllık bazda ise %197 pozitifi gösteriyor.
Yatırım Finansman tarafından yapılan değerlendirmede ÖTV zammından en çok ithalatçı ve premium markaların etkileneceğini söyledi. Diğer yandan yerli üreticilerin ve düşük fiyatlı markaların daha dirençli olacağı aktarıldı.
Maliyet artışının talep üzerinde ciddi bir baskı yaratacağını ifade eden otomobil distribütörleri, sektörün sağlığı açısından vergi indirimlerinin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini belirtiyor.
ÖTV Zamı Öncesi ve Sonrası pic.twitter.com/VfzNEv05wj
— Deniz (@eurodolar1980x) August 30, 2020
Pazartesi günü piyasa zamlanan ÖTV oranlarını eleştirirken, Doğuş ve Ford gibi otomotiv şirketlerinin hisse senetlerinde satışlar hızlandı. Ford Otomotiv (FROTO) hisse fiyatı gün içinde 84,25 liraya kadar geriledi. Şu dakikalarda da %4,21 ekside 84,10’dan işlem görüyor.
Öte yandan Tofaş (TOASO) hissesi %0,72 artıya yönelmiş durumda. İş Yatırım Analisti Esra Süner Şirinel, “Matrah artışı bir anlamda yerli üreticiye destek oluyor. Tofaş’a olumlu yansır, Doğuş gibi ithalatçılara ise olumsuz yansıyacaktır.” yorumunda bulundu.