Geçtiğimiz haftalarda İngiliz Kraliyet Deniz Piyadeleri, İran’ın petrol tankerlerinden birini ele geçirmişti. Bu haber Tahran’da öfkeye sebep olurken, alıkoymanın gerekçesi olarak petrol tankerinin Cebelitarık açıklarında AB yaptırımlarını ihlal edecek şekilde Suriye’ye petrol taşıdığına dair şüphe yaratması gösterilmişti.
İngiltere, tankerin 14 gün gibi bir süre boyunca rehin tutulacağını bildirmesinin ardından İran da bir tehditle İngiltere karşısına geçmiş ve bir İngiliz gemisini aynı şekilde rehin alabileceğinin sinyalini vermişti. Tüm bu gelişmeler gerilimin artmasına sebep olmuştu.
Acil durum kabine toplantısında alınan bir karar kapsamında İran’ın alıkoyma tehdidi üzerine İngiltere’nin gemilerinin Hürmüz Boğazı’ndan uzak durmasını istediği öğrenildi.
Ülkenin yerel basınında yayılıp, bir hükümet yetkilisinin açıklamalarından öğrenilen bu bilgiye göre, İngiltere’nin İran tehditlerinden endişe duyup buna önlem amacıyla da deniz taşımacılığında bir süre bölge dışında kalınmasını tavsiye etmiş olabileceği düşünülüyor.
Avam Kamarası Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Tom Tugendhat, İran tarafından rehin alınan petrol tankerinin serbest bırakılması için askeri harekattan yardım alınmasına sıcak bakmıyor. Ona göre askeri birlikten yardım almak “son derece akılsızca” olacak.
Tugendhat, bu konudaki görüşmelerin devam etmenin önemli olduğuna dikkat çekti ve İran’ın Londra Büyükelçisini yollamanın bir faydası olmayacağını düşündüğünü belirtti. Öte yandan İran İngiltere’ye yönelik tehditlerini boşa çıkarmayarak dün Hürmüz Boğazı’nda iki petrol tankerini alıkoymuştu.
İran tarafından yapılan açıklamada İngiltere bandıralı Steno İmpero adındaki tankerin denizcilik kurallarına uymadığı gerekçesiyle alıkoyulduğu belirtildi. Fakat aynı açıklamada İngiliz bir firmaya ait olan Mesdar adındaki tankerin yoluna devam ettiği bildirildi.
Öte yandan Cebelitarık Özerk Yönetimi, İngiltere’ye bağlı olup İspanya’nın güneyinde yer alıyor. Yönetim tarafından yapılan açıklamada İran tankerinin Avrupa Birliği’nin Suriye’ye dayattığı yaptırımları ihlal ettiği gerekçesiyle alıkoyduğu bildirilmişti.
İngiltere’nin 4 Temmuz’da İran tankerini alıkoymasının ülkeye elbet bir geri dönüşü olacaktı. İran hükümeti “Grace 1” adlı tankerin rehin alınmasının İngiltere’ye bedel ödeteceği konusunda uyarı yapmıştı.
Geçtiğimiz hafta İngilizlere ait olduğu bilinen HMS Montrose’un Hürmüz Boğazı hattını kullanmakta olan bir İngiliz petrol tankerini durdurmaya çalışan 3 İran teknesini uzaklaştırdığı konuşulmuştu. Ardından İngiltere’den gelen açıklamadan bölgeye gemilerini korumak amaçlı ikinci bir savaş gemisi göndereceği öğrenilmişti.
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, uluslararası denizcilik kurallarının korunması amacıyla İngiliz petrol tankerine el koyduklarını ifade etti. Zarif, Twitter hesabından paylaştığı ifadede Cebelitarık Boğazı’ndaki korsanlığa karşın Basra Körfezi’ndeki alıkoymanın yalnızca denizcilik kurallarını korumak amacıyla yapıldığını özellikle belirtti.
Ülkesinin Basra Körfezi ile Hürmüz Boğazı’ndaki güvenliği garantilediğini ifade eden Zarif, ABD’nin ekonomideki suç ortağı olmasını bırakması konusunda İngiltere’ye tavsiyede bulundu. Diğer bir taraftan İran’ın tankerine el koyan Cebelitarık Yüksek Mahkemesi, alıkoyma süresini dün itibarıyla 15 Ağustos’a kadar uzatmıştı.
Dün, İngiltere bandıralı Steno İmpero adındaki petrol tankerinin Hürmüz Boğazı’ndan geçişi esnasında denizcilik kurallarına uyum sağlamadığı gerekçesiyle rehin alındığı İran Devrim Muhafızları Ordusu tarafından bildirilmişti.
