Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), Türkiye’nin ihracatına ilk kez uygulanacak olan yeni bir yöntem geliştiriyor. Ünlü İngiliz iktisatçı David Ricardo’nun metodolojisi olarak bilinen bu model, ihracatta rekabet üstünlüğü sağlamanın yanı sıra dış satım kapasitesinin artırılmasına katkı sağlayacak.
David Ricardo’ya ait bu kuram, bir ülkenin belirli malları daha verimli ve düşük maliyetle ürettiği takdirde bu ürünlerde uzmanlaşması ya da kaynaklarını verimli kullanması temeline dayanıyor. Bu teorinin Türkiye ihracatına uyarlanması yönünde bir karar alan TİM, bu yolda çalışmalar yürütüyor.
TİM tarafından, küresel ticaretin söz konusu olduğu ürünlerin hangilerinde ülkenin daha avantajlı bir konuma sahip olduğu araştırılıyor.
TİM Genel Sekreteri Kerem Alkin, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, Ricardo kuramının ihracata uyarlanmasına dair, ihracatta “Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksi (RCA)” kullanıldığını ve böylelikle nokta atışı pazar ile ürün hedeflemesi yapabildiklerini dile getirdi. Ayrıca Türkiye’nin avantajlı konuma sahip olduğu ürünlerde, yüksek ithalat yapan bazı ülkelerdeki payı artırması gerektiği de Alkin tarafından belirtildi. Bu kapsamda yeni ihracat kanallarının açılmasının önemine değindi.
Alkin, yapılan araştırmaların sonuçlarına bakarak, küresel ticaretin söz konusu olduğu ilk 200 ürün içerisinde Türkiye’nin karşılaştırmalı üstünlüğe sahip 47 ürünü ihraç ettiğine vurgu yaptı. Ardından “Avantajlı olduğumuz ürünlere ağırlık vermemiz durumunda bu ürünlere yönelik 1,8 trilyon dolarlık küresel talepten daha fazla pay alabiliriz. Ayrıca, Türkiye’nin bu söz konusu 47 ürün grubunda geçen 2017’de yaptığı ihracat 66 milyar dolar.” dedi.
Bahsedilen ürünlerin dünyadaki ithalatından Türkiye’nin %2,8 pay aldığı da Alkin tarafından açıklananlar arasında.
Kerem Alkin, “Bu oran yüzde 0,87 olan toplam ticaretimizin küreselden aldığı payın 3 katını aşıyor. Sadece bu hesaplamayla bile avantajlı olduğumuz ürünlere ağırlık vermemiz durumunda ihracatımızda önemli bir yükseliş sağlayabilmemiz mümkün.” şeklinde açıklamasını sürdürdü. Aynı araştırmayı dünyada ithalata konu olan tüm ürünler için geliştirip ihracatçılara sunduklarını ekledi.
Bunlara ek olarak Türkiye’nin ithal edilen ilk bin ürünün 285’inde avantajlı bir konumda yer aldığını açıklayan Alkin, küresel bir köy haline gelen dünyada coğrafi yakınlıktan çok, arzın nerede daha iyi talep gördüğüyle ilgili bir denge kurmak gerektiğini vurguladı. ABD, Avustralya, Güney Kore ve Kanada gibi uzak ülkelere, yakın olanlar kadar ağırlık verilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Kerem Alkin konuşması esnasında, Gürcistan ve Rusya gibi geleneksel pazarlarda fiyat rekabeti kavramının aşılması gerektiğini açıkladı.
Alkin bu sözlerinin ardından, “Polonya, Meksika ve Çekya gibi gelişen pazarların taleplerinde hangi ürünlerimizin öne çıkacağını belirleyerek strateji oluşturmalıyız.” ifadelerine yer verdi. Diğer yandan Ricardo Modeli’ne değinecek olursak, David Ricardo’nun ortaya attığı, 1960’larda da ABD’li akademisyen Prof. Dr. Bela Balassa tarafından geliştirilen modelin temelinde “uzmanlaşma” kavramı bulunuyor.
Bu kuram, ülkeler için karşılaştırmalı üstünlük sağladıkları belli mal ya da hizmetlere göre ihracat yapmalarını öneriyor. TİM, bu model hakkında bir rapor hazırladı ve modelin Dünya Bankası ile Dünya Ticaret Örgütü tarafından hala kullanılmakta olduğu öğrenildi.
Model ayrıca, akademisyenler tarafından hedef pazarlar ile avantajlı ihraç ürünlerinin eşleştirilmesinde en pratik ve başarıyla sonuçlanan model olarak görülüyor. Geride bıraktığımız günlerde ise TİM Başkanı İsmail Gülle, Türkiye’nin GTS’den çıkarılması ve çelikte vergi indirimini değerlendirmişti.
