Son 6 aydır, Dalian limanındaki Çin kıyılarında oturan yaklaşık 20 milyon varil İran petrolü, ABD’nin Tahran’dan ham petrol alma konusundaki duruşunu sertleştirdiği için karamsarlığa neden oluyor. İran, ABD’nin yaptırımlarının yeniden başlatılmasının önünde, elindeki ham petrol birikimi için alternatif bir depo arayışına girmiş, sonra da bu petrolü Çin’e göndermişti.
kolayca yatırım yapın
Çin’in bazı İran ithalatını südürmesine izin veren Mayıs ayının başındaki altı aylık muafiyet olmasına rağmen, nakliye verileri bu petrolün çok az hareket ettiğini gösteriyor. Tüccarlar ve rafineri kaynakları, muafiyet koşullarındaki belirsizliğe işaret ediyor.
Bağımsız rafineriler ödeme veya sigorta kanallarını güvence altına almazkan, devlet rafinerileri gemi bulmakta zorlanıyor. Mevcut fiyatlarda 1 milyar doların üzerinde değer sahip olan ham petrolün geleceği, geçen hafta Washington’ın Mayıs ayındaki tüm yaptırım muafiyetlerine son vereceğini söylemesiyle İran’a olan baskısını artırmasının ardından belirsizleşti.
Uzmanlar ise Çin hükümetinin özel olarak yapmayı istemediği takdirde İran petrolü ile hiçbir ilgisinin olmayacağını söylüyor.
Singapur’daki Stancil & Co’nun petrol ve gaz danışmanlığı Muse’dan Tilah Doshi, “Herhangi bir uluslararası maruziyetten sorumlu hiçbir Çinli şirketin, Çin hükümetinin özel olarak yapması istenmedikçe, İran petrolüyle hiçbir ilgisi olmayacak,” dedi.
Geçen hafta Çin, ABD’nin tek taraflı İran yaptırımları nedeniyle şikayetçi olmuştu. Ama ABD yetkilileri Washington’ın kısa vadeli bir muafiyet ve geri alma dönemi olarak düşünmediğini belirtmişti.
İran, ABD yaptırımlarına karşı petrol ihraç etmeye devam edeceğini açıkladı. Anonimlik koşuluyla konuşan Ulusal İran Tanker Şirketi (NITC) ile üst düzey bir yetkili Reuters’e “Petrolümüzü satmaya devam edeceğiz,” dedi. Doshi ise “İran şimdi çaresiz ve bir şekilde para kazandıkları sürece dik indirimleri olan herkesle ilgilenecek,” ifadelerini kullandı. Refinitiv’deki bir gemi takip analistine göre; Dalian’a gönderilen bazı İran petrolü hareketlilikleri gözlendi.
Refinitiv verilerine göre; NITC’nin sahip olduğu bir süper tankçı olan Dan, Mart’ta 2 milyon varil petrolü Dalian’dan 1000 kilometre güneydeki Ningbo Shi Hua ham petrol terminaline taşıdı. Bu terminal, günde 500.000 varil kapasiteli ve İran’ın en iyi işlemcisi olan ülkenin en büyük petrol tesislerinden biri olan Sinopec’in Zhenhai rafinerisine ev sahipliği yapıyor.
Refinitiv analisti Emma Li’ye göre; İranlı tanker, devlete ait Çinli tüccar Zhuhai Zhenrong Corp. tarafından kiralandı.
NITC yetkilisi de petrolün Zhuhai Zhenrong tarafından alındığını doğruladı. Zhenrong, 1990’larda başlamış ve İran ile Çin arasındaki ilk petrol tedarik anlaşmalarına aracılık etmiştir. O sırada İran, 1980 – 88 İran-Irak savaşı sırasında Pekin’in sağladığı silahların ödenmesi için Çin’e petrol tedarik ediyordu. Zhenrong ise İran petrolünü satın alma konusunda uzmanlaşmış durumda.
Ham Petrol Fiyatlarını Canlı Takip Etmek için Tıklayın!
Refinitiv verilerine göre; şu an için daha fazla İran petrolünün Çin’e yöneldiği biliniyor. 5 ve 7 Mayıs tarihlerinde İran’dan doğu Çin’e Stream ve Dream II adlı süper tankerler gelecek. Bu ham petrolün bir kısmı, Çin’in yatırımlarından gri bir alan olan İran petrol sahalarına yapılan yatırımlardan olabileceği tahmin ediliyor.
Çin’in İran’dan petrol almaya devam edip etmeyeceği hala belirsizliğini sürdürüyor. Ancak Fitch Solutions’ın analist notunda “takas yoluyla ithalat yapmak için bir alan ve Çin ile uyumsuzluk olabilir,” ifadeleri dikkat çekiyor.
