BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Birleşmiş Milletler ve Türk yetkililerin Ukrayna’nın Karadeniz tahılını yeniden başlatmak için Rusya ve Ukrayna ile anlaşma zemini ararken, İstanbul’a gideceğini açıkladı.
BM sözcü yardımcısı Farhan Haq konuyla ilgili, “Durum biraz değişken, bu yüzden bir şeyin ne zaman imzalanacağını gerçekten söyleyemem. Henüz tam olarak orada değiliz.” açıklamasında bulundu.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, bir anlaşmaya varma konusunda umutlu olduğunu ve görüşmelerin iyi gittiğini söylemişti. Bakanlıktan yapılan açıklamada, geçen hafta İstanbul’da yapılan görüşmelerde BM öncülüğündeki bir plan üzerinde genel bir anlaşmaya varıldığını ve bunu bu hafta yazıya geçirilmesinin planlandığı belirtilmişti.
Geçen haftaki görüşmelerden önce diplomatlar, planın ayrıntılarının, tahıl gemilerini mayınlı liman sularından içeri ve dışarı yönlendiren Ukrayna gemilerini içerdiğini söylemişti.
Rusya, sevkiyatlar hareket ederken ateşkesi kabul ediyor ve Birleşmiş Milletler tarafından desteklenen Türkiye, Rusya’nın silah kaçakçılığına ilişkin korkularını yatıştırmak için gemileri denetliyor.
Birleşmiş Milletler ve Türkiye, geride kalan iki aydır Ukrayna’dan Karadeniz tahıl ihracatını yeniden başlatmak ve Rusya’dan tahıl ve gübre sevkiyatlarını kolaylaştırmak için arabuluculuk yapıyor.
Rusya ve Ukrayna büyük küresel buğday tedarikçileri, ancak Şubat ayında başlayan savaş, gıda fiyatlarını artırdı ve uluslararası bir krizi alevlendirdi. Savaş, Kiev’in ihracatını durdurdu, düzinelerce gemi karaya oturdu ve 20 milyon ton tahıl Odesa limanındaki silolarda mahsur kaldı.
Moskova, gıda krizini artırma suçlamasını reddediyor ve kendi gıda ihracatını yavaşlattığı için Batı yaptırımlarının caydırıcı etkisini ve Ukrayna’yı Karadeniz limanlarında madencilik yapmakla suçluyor.