Rusya ile Ukrayna arasında başlayan savaş petrol piyasasını doğrudan etkilemiş ve bunu katı yaptırımlar takip etmişti. Bu yaptırımlar ile Rusya ekonomisinin hedef alındığı belirtilmişti. Uzmanlar Rus ham petrolüne uygulanan yaptırımları şimdiye kadar başarısız olduğunu ve yeni tavan fiyat uygulamalarının da önemsiz olabileceğini belirtti.
Avrupa Birliği, Rusya’dan dizel ve jet yakıtı da dahil olmak üzere rafine edilmiş petrol ürünlerinin ithalatını Pazar gününden itibaren yasaklamayı planlıyor. Daha önce alınan karar ile Aralık ayından bu yana deniz yoluyla taşınan Rus ham petrolünün satın alınmasını ve ithal edilmesini zaten yasaklanmıştı.
Uzmanlara Göre Yaptırımlar Önemsiz
Sankey Research’ün başkanı ve baş analisti Paul Sankey, yaptırımları uygulayanlarla ilgili, “Bunların hiçbiri petrol piyasalarını gerçekten anlamıyor. Tam bir bomba oldu, tamamen başarısız oldu.” değerlendirmesinde bulundu.
Sankey, Rusya’nın petrol arzının gerçekten kesintiye uğramaması ve ihracatı yüksek seviyelerde tutması nedeniyle uygulanan yaptırımların işe yaramadığını söyledi. Rusya’nın rafine edilmiş ürünleri için 5 Şubat’ta teklif edilen tavan fiyatlar öncesinde, üye devletler henüz bir fiyat tavanı üzerinde anlaşmaya varmamıştı.
Sankey ayrıca, petrol dostluklarının farklı yollardan ilerlediğini ve Rus petrolünü dünya çapında fiyat tavanlarını atlayarak hareket ettirmenin birçok farklı yolu olduğunu belirtti. Analitik firması Vanda Insights’ın kurucusu Vandana Hari de, kendisinin de Rus rafine petrol ürünlerine yönelik yaklaşmakta olan kısıtlamalara şüpheyle baktığını söyledi.
Çin ve Hindistan Talebi Etkisi
Hari, Çin ve Hindistan’ın geçen yıl Rusya’daki ağır indirimli ham petrol fiyatlarından oldukça büyük fayda sağladığını ve aynısının Rus rafine ürünlerine de olacağını belirtti. Moskova’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından hem Çin hem de Hindistan, indirimli oranlardan yararlanarak Rus petrolü alımlarını artırdı.
Hari ayrıca Çin’in yeniden açılmasının yakın vadede petrol fiyatlarında yükseliş getireceğine inanmadığını söyledi. Bunun sonucu olara petrol fiyatlarının yakın zamanda varil başına 100 doları göreceğine inanmadığını, ancak bunun daha kademeli olabileceğini vurguladı.
Rusya ile Ukrayna arasında patlak veren savaş sonrası ham petrolün varil fiyatı 130 dolara kadar çıkmıştı. Sonrasında yüksek enflasyon ve faiz artırımları resesyon endişelerini tırmandırdı ve fiyat 70 dolara kadar geriledi. Ham petrol yazım itibarıyla 75 dolardan alıcı buluyor.
