FED Başkanı Jerome Powell, bu hafta ABD ekonomisinin güçlü olduğunu doğrulaması ile tahvil piyasasından gelen sıkı bir testle karşı karşıya kaldı. Devletin sabit gelir getirileri, 2007’den bu yana görülmeyen güçlü bir durgunluk belirtisi gösteriyor.
3 aylık ve 10 yıllık Hazine tahvilleri arasındaki spread (verim eğrisi), 10 baz puanın (0,1 puanın) üzerinde olan en uzun çizgiyi kırdı. Bespoke Yatırım Grubu’na göre; söz konusu iki vade, Eylül 2007’de 3,009 işlem günü olan seviyenin altında kaldı.
İki vade, Cuma sabahının tersine döndü ve durgunluğun geldiğine dair işaretler alındı. Tersine çevrilmiş bir verim eğrisi durgunluğun yakın olduğu anlamına gelmezken, bunun bir sonraki yıl içinde olmasının muhtemelliği yorumlandı.
Ekonomistler Tahviller için Kötümser
Ekonomistler, ekonominin toparlanmaya başladığı 2009 yılının ortasından bu yana tahvil veriminin, en iyi yılından sonra en kötüye işaret ettiğini görüyorlar.
Beakley Advisory Group’ta yatırım müdürü olan Peter Boockvar, “Getiri eğrileri, ekonomik yavaşlama olduğuna dair gördüklerime cevap veriyor. Siz eğrilerde bu tür bir hareket görmüyorsunuz, sadece burada değil, her yerde, bir tane almadığınız sürece,” dedi.
Kısa vadeli getiriler, uzun vadeli emsallerinden ilerleyerek, büyümenin gelecekte olacağından daha yüksek olacağının bir işareti olarak görülüyor.
New York FED araştırması, birçok kişiye 3 ay ile 10 yıllıklar arasındaki verim yayılmasının önemsiz olduğunu düşündürdü. Bununla birlikte birçok piyasa katılımcısı, 10 baz puan olan 2 ila 10 yıllık tahviller arasındaki yayılımı izliyor.
FED için para politikası belirleyen Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC), Çarşamba günü yaptığı açıklamasında, ekonomik şartlar değişmediği sürece en azından yılın geri kalanında büyük olasılıkla yakında herhangi bir zamanda artış olmayacağını söyledi.
Powell, ABD ekonomisinin Avrupa ve Çin’deki yavaşlamaların baskısı ile karşı karşıya kalmasına rağmen “iyi bir yer” olduğunu söyledi. Kendisi ve meslektaşları toplu olarak GSYİH büyümesi beklentilerini yurt içinde indirdi. Şimdi ise 2019’da GSYİH’te sadece yüzde 2,1 ve 2020’de yüzde 1,9’luk bir kazanç sağladılar.
Tahvil Piyasası için Uyarı Yapıldı
Tahvil ve bono yatırımcıları, büyümenin bu ılık seviyelerin altında bile iyi bir anlaşma olabileceğini düşündüklerini gösteriyor. Finansal piyasalar her zaman FED kararlarını etkilemektedir. Bu nedenle FOMC tahmininde, üyelerin ikisinin Aralık 2018 gibi yakın bir zamanda ortaya çıkma ihtimalinin yüksek olduğunu belirtmesine rağmen, bu yıl daha fazla faiz artışı gelmeyeceği tahmininde rol oynadı.
Gluskin Sheff’in Baş Ekonomisti ve Stratejisti David Rosenberg, “Herkesin tek yapması gereken, merkez bankasının ekonomik görünüm hakkındaki değerlendirmesini işaretlediğini görmek için FED basın açıklamasının ilk paragrafını okumaktır,” dedi. Burada ise kelimelerin seçimi, sayısal projeksiyonlara yapılan ayarlamanın çok daha ötesine işaret edildiğini belirtti.
Diğer finansal piyasa gözlemcileri gibi Rosenberg de tahvil ve borsalar arasındaki farklı tepkilerin düşük büyüme gösterdiğine dikkat çekti. “Borsa, Hazine piyasasındaki durgunluk mesajı ile aynı fikirde olmayabilir, ancak bu tahvil eğrisi hareketini tamamen göz ardı etmek aptallık olur. Enflasyon kıyasla 10 yıllık bir tahvilin asıl verimi, 14 ayın en düşük seviyesi olan %0,56’ya düştü,” ifadelerini kullandı.
Rosenberg ayrıca bunun 2008/09 Büyük Durgunluğu’nun herhangi bir bölümünde bir bakıma hiçbir zaman düşük olmadığını dile getirdi. Tahvil piyasasından gelen korkunç uyarılar, geçen yıl boyunca geliyordu, ancak görüş durgunluğu yaşanmadı. Bazı pazar gazileri bunun borsaya yansımasının bir örneği olabileceğine ve sabit gelir tarafının çok temkinli olabileceğine bahse giriyor.
Yardeni Research’ten Ed Yardeni, “ABD’de bir durgunluk yaratmaya gerek kalmadan, zayıf küresel ekonomik büyümenin ve düşük enflasyonun zorunlu olarak ABD’de durgunluk yaratmasına neden olmadığına işaret ediyor olabilir mi? Öyleyse neden küresel borsalar da bu kadar iyiye gidiyor? Belki de küresel ekonomik görünümle ilgili çok fazla karamsarlık var,” ifadelerini kullandı.
Piyasada FED’in Çarşamba günkü hareketinin kararlı bir güvercin duruş sergilemek için yayılmasının bir dereceye kadar genişlemesine yardımcı olabileceğine dair bazı işaretler var. Ancak ekonomi için zorluklar devam ediyor.
Boockvar, “ABD tüketicisine düşecek. Bu bizi en son tutan şey. Tüketici üzerine tavsiye vermek için borsada bir düşüşe ihtiyacımız var. Yani borsa asılabilirse ABD’nin büyümeye devam edebileceğini düşünüyorum. Aralık ayının en düşük seviyesine geri dönmeye başlarsak, bu bizi devirmek için yeterli olabilir,” dedi.
Almanya Tahvillerinde de Resesyon Korkusu Hakim
Almanya’nın 10 yıllık devlet tahvili getirileri, 2016 yılının Ekim ayından bu yana ilk kez Cuma günü negatif bölgelere kaydı. Yüzde -0,001 düşüşk seviyesine ulaşan 10 yıllık tahvil getirisi düşüşü, son aylarda Almanya’nın durgunluk yaşaabileceği yönündeki spekülatif yorumları körükledi. Euro bölgesinin bir dizi zayıf verisi ise Avrupa’nın en büyük ekonomisinin yönü hakkında endişenin artmasına neden oldu.
Berenberg’in baş ekonomisti Holger Schmieding, tahvil getirisindeki hareketin öncelikle Brexit korkusu ve imalat PMI verilerinde ihracat görünümünün daha da yumuşamasından kaynaklandığını dile getirdi.
IHS Markit’in bugün yayımladığı PMI anketi, Almanya’nın imalat sektörünün üst üste 6 yılın en düşük seviyesine yakın üretim artışı ile Mart ayında üst üste üçüncü ayda da daraldığını gösterdi.
Avrupa sabit gelir varlıkları için önemli bir kriter olan 10 yıllık Alman devlet tahvili yatırımcılar için güvenli bir bölge olarak görülmektedir. Belirsizlik ve zorlu piyasa koşullarında, yatırımcılar yatırımlarını riskli varlıklardan altın ve Alman devlet tahvili gibi güvenli varlıklara yönlendirme eğilimindedir.
Tahvil getirisi olumsuz bölgelere çarptığını gösterirken, Euro bölgesinde ekonomide süregelen belirsizliğin, Almanya’daki bir yavaşlamadan kaynaklanması, Brexit’teki politikacılar arasında diğerlerinden bir çıkmaza yol açması nedeniyle 10 yıllık tahviller için artan bir talep olduğunu gösteriyor.
Öte yandan Şubat ayında Almanya federal istatistik bürosundan (Destatis) alınan veriler, ülkenin 2018 yılının dördüncü çeyreğinde durgunluktan kaçındığını, ekonominin önceki çeyreğe göre yüzde 0 büyüdüğünü gösterdi.
Ocak ayında Alman GSYİH büyümesi, 2018’de 2017 yılının yüzde 2,2’lik büyümesiyle karşılaştırıldığında yüzde 1,5 artışa işaret etmişti. Almanya’nın beş yıldaki en zayıf büyümesi olmasına rağmen Destatis, ekonominin dokuzuncu yılında da üst üste büyüdüğünü belirtti.
Almanya’daki yavaşlamaya ek olarak İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden çıkışını belirleyen belirsizlik etkisi var. Avrupa Birliği, İngiltere’nin bloktan çekilme tarihini uzatmayı şartlı bir şekilde kabul etti.
Bu faktörlerin tümü, bölgedeki yatırımcılara temkinli davranıyor gibi görünüyor. Bu ayında başında Euro bölgesi merkez bankası, Aralık ayında yapılan %1,7’lik tahminden, 2019 yılına kadar olan büyüme tahmini %1,1 oranında düşürdü. AMB Başkanı Mario Draghi, ekonomik genişlemede cari yıla girecek oldukça büyük bir ılımlılık olduğu konusunda uyarıda bulunmuştur.
Avrupa için bir süredir yapılan kötüleşme yorumları, İtalya, İspanya ve Almanya’daki sanayi üretimi verilerinin Kasım ayında negatif gelmesiyle gerçeklik kazanmıştı. Bu durum ise Avrupa resesyona giriyor yorumlarını beraberinde getirmişti. ABD tahvil piyasasının durumu ise küresel alanda bir durgunluk yaşanabileceği yorumlarını güçlendiriyor.