6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen ve asrın felaketi olarak adlandırılan Kahramanmaraş merkezli depremlerin üzerinden tam bir yıl geçti. 11 ili etkileyen ve on binlerce vatandaşın hayatını kaybettiği depremlerin yaraları hala tam olarak sarılmadı. Özellikle Hatay yerle bir olurken binlerce hane hala konteynır kentlerde yaşıyor.
Türkiye son yıllarda birçok büyük depremle sınandı. 1999 yılında meydana gelen Marmara depreminin ardından hükümet deprem vergisi olarak adlandırılan özel iletişim vergisini (ÖİV) uygulamaya başladı. Burada amaç toplanan deprem vergileriyle olası bir depremin yarattığı yıkımların inşası için gerekli kaynağın oluşturulması idi.
Deprem Vergilerinin Reel Değeri 731,5 Milyar TL
Geçen 24 yıllık dönemde deprem vergisi adı altında 104.6 milyar TL para toplandı. Dünya gazetesinden Naki Bakır’ın tespitine göre 2000 yılından Ocak ayı sonuna kadar olan geçen sürede gerçekleşen kümülatif enflasyonla hesaplandığında bu miktar reel değeri 731.5 milyar TL’ye denk geliyor.
2000 yılında 415,9 miyar TL olan deprem vergisi 2003 yılında 1 milyar TL’yi, 2021’de 6 milyar TL’yi, 2023 yılında 16.7 milyar TL’yi geçti. 24 yıllık dönemde tahsis edilen toplam vergi değeri ise 14 trilyon lirayı geçti.
Bu rakamların kümülatif enflasyonla indirgendiğinde reel anlamda çok daha büyük bir değeri olduğuna dikkat çeken Bakır, bunların ayrı bir fonda tutulup çeşitli finansal araçlarla nemalandırılması olasılığında getirisinin çok daha yüksek olacağının altını çiziyor.
