Diğer ülkelerle kıyaslandığında Türkiye koronavirüs ile nispeten daha geç tanıştı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ilk Covid-19 vakasını 10 Mart tarihinde açıklamıştı. Şu ana kadar 174 bin enfekte hasta bildirilirken, alınan sıkı tedbirler ve doğru stratejiler sayesinde salgın ülkemizde kontrol altına alınabildi.
Ancak iki aydan fazla bir zamandır getirilen kısıtlamalar işgücü faaliyetlerini ve ticareti aksatırken bunun yankıları açıklanan rakamlarda etkisini devam ettiriyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası bugün Nisan ayına ilişkin ödemeler dengesi gelişmelerini açıkladı.
Nisan ayında cari işlemler hesabı 5 milyar 62 milyon dolar açık verdi.Ödemeler Dengesi İstatistikleri (Nisan 2020): https://t.co/eNFmYfWIWx pic.twitter.com/ocPZV76X0v
— Merkez Bankası (@Merkez_Bankasi) June 12, 2020
Bu rakam 2019’un aynı döneminde 469 milyon dolar açık olarak gerçekleşmişti. Ekonomistlerin çoğunun beklentisi Nisan ayı için 4,5 milyar dolarlık artış olmasıydı. AA Finans anketine göre cari işlemler dengesinde Nisan’da 4,3 milyar dolar, 2020 sonunda 10,9 milyar dolar açık olması bekleniyordu.
Bunun yanında Mart ayına ilişkin cari işlemler açığı 4 milyar 923 milyon dolardan 4 milyar 844 milyon dolara revize edildi. TCMB tarafından açıklanan veriler doğrultusunda 12 aylık cari açık 3 milyar 291 milyon dolara çıkmış oldu.
Söz konusu artışta dış ticaret açığının yıllık bazda 2 milyar 279 milyon dolar artmasının etkisi gözlendi. Bu artışla birlikte dış ticaret açığı Nisan’da 3 milyar 810 milyon dolara dayandı. Bir önceki ay olan Mart’ta cari açık 4,92 milyar dolar olmuştu.
Ticaret Bakanlığı’nın son açıkladığı verilere göre Mayıs ayında ise dış ticaret açığımızda %104 oranında artış oldu. Nisan ayında altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı 3 milyar 315 milyon dolar açık verdi. Oysaki geçen yılın aynı döneminde 3 milyar 257 milyon dolar fazla vermişti.
Bu dönemde birincil gelir dengesi kalemi altında yatırım geliri kaleminden kaynaklanan net çıkışlar, 111 milyon dolar azalarak 1 milyar 36 milyon dolara geriledi. Geçen yılın Nisan ayında 13 milyon dolar çıkış olan ikincil gelir dengesi kaleminde ise 74 milyon dolarlık giriş kaydedildi.
Yılın dördüncü ayında TCMB resmi rezervlerinde 8.605 milyon dolarlık düşüş gerçekleşti.
Doğrudan yatırımlarda Nisan ayında 133 milyon dolarlık çıkış gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı döneminde 433 milyon dolarlık giriş olmuştu. 2 milyar 365 milyon dolarlık net çıkışın gerçekleştiği ay yurt dışı yerleşikler hisse senedi piyasasında 847 milyon dolar, devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 1 milyar 13 milyon dolar net satış yaptı.
Bankalar yurt dışındaki tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak 1 milyar 30 milyon dolar, diğer sektörler ise 763 milyon dolar net geri ödeme yaptı.
Ekonomi daralırken cari açık büyüdü ve sermaye çıkışı ile birlikte TCMB rezervleri 4 ayda 25 milyar dolar eridi.
Pandemi dönemi Mart ve Nisan'da ihracat ve turizm gerilemesi ile cari açık 10 milyar $'ı buldu,
sermaye çıkışı da 7 milyar doları geçti. pic.twitter.com/q9XBmkZ08c— Mustafa Sönmez (@mustfsnmz) June 12, 2020
Yatırımlar bazında inceleme yapıldığında; yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 2 milyar 262 milyon dolar, yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları 742 milyon dolar net artış kaydetti. Genel hükümet Nisan ayına yurt dışından sağladığı kredilerin 70 milyon dolarını, bankalar 843, diğer sektörler ise 62 milyon dolarını geri ödedi.
Ocak-Nisan döneminde cari açık 12 milyar 855 milyon dolara yükseldi.2020 ilk 4 ayda,
-cari açık -12 milyar 855 milyon $
-kaçan yabancı sermaye çıkışı -8 milyar 572 milyon $
-Net hata noksan -3 milyar 685 milyon $
-Net yabancı para çıkışı -25 milyar 128 milyon $ https://t.co/ZAk7DtPUMl— İbrahim Kahveci (@Kahvecibrahim) June 12, 2020
TCMB verilerine göre bu dönemde 51 milyar 897 milyon dolarlık ihracat yapılırken, ithalat 65 milyar 277 milyon dolar oldu. Yılın ilk dört ayında sermaye çıkışı 8 milyar 572 milyon dolar olarak gerçekleşti. Resmi rezervlerde 25 milyar 128 milyon dolarlık kayıp oldu.
