Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Ocak ayına dair çarpıcı verileri açıkladı. Yapılan değerlendirmelere göre, market raflarında en fazla zam gören ürün kuru fasulye oldu.
Kuru fasulyenin fiyatı Ocak ayında yüzde 14,9 oranında artış göstererek zam şampiyonu unvanını aldı. Bu artışı, yüzde 12 ile kırmızı mercimek, yüzde 10,7 ile sivri biber ve kuru kayısı takip etti.
Üretici ile market arasındaki fiyat farkında limon lider
Bayraktar, üretici ile market fiyatları arasındaki en yüksek farkın limonda yaşandığını belirtti. Limonda fiyat farkı yüzde 597,4’e ulaşarak rekor seviyeye çıktı. Örneğin, üreticiden 4 liraya alınan limon, markette 27 lira 90 kuruşa kadar yükseldi. Limonu, yüzde 379,9 ile patates, yüzde 267,2 ile mandalina ve yüzde 215,4 ile kuru kayısı izledi.
Ocak ayında üretici tarafında en fazla fiyat artışı yüzde 25,8 ile portakalda gerçekleşti. Portakalı, yüzde 22,7 ile havuç, yüzde 15,5 ile maydanoz ve yüzde 13,2 ile sivri biber takip etti.
Öte yandan, en büyük fiyat düşüşü yüzde 46,8 ile karnabaharda yaşandı. Karnabaharın ardından yüzde 45,4 ile limon, yüzde 29,5 ile patlıcan ve yüzde 28,1 ile mandalina fiyatlarında da düşüş kaydedildi.
Bayraktar, karnabahardaki fiyat düşüşünün havaların sıcak gitmesi nedeniyle ürün fazlalığından kaynaklandığını belirtti. Ayrıca, patlıcan üretiminde verim artışı ve yeşil sebzelere olan talebin azalması da fiyatların gerilemesinde etkili oldu.
Girdi maliyetlerindeki artış üreticiyi zorluyor
Ocak ayında gübre fiyatlarında da önemli artışlar yaşandı. ÜRE gübresi yüzde 10, amonyum nitrat gübresi yüzde 10, amonyum sülfat gübresi yüzde 6,3 ve 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 5,6 oranında zamlandı. Yıllık bazda ise ÜRE gübresinde yüzde 35,3, amonyum sülfat gübresinde yüzde 34,4 ve DAP gübresinde yüzde 32,9’luk artışlar kaydedildi.
Besi yemi ve süt yemi fiyatları da yıllık bazda yüzde 24’ün üzerinde artış gösterdi. Ayrıca, son bir yılda elektrik fiyatları yüzde 30,4, tarım ilaçları yüzde 30,2 ve mazot fiyatları yüzde 13,3 oranında zamlandı. Bayraktar, üreticilerin bu maliyet artışlarına rağmen rekabetçi kalabilmek için büyük çaba harcadığını vurguladı.
