Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Kara Paranın Aklanmasının Önlenmesine Yönelik Mali Eylem Görev Gücü (FATF) toplantısına katılmak üzere28 Haziran’da Singapur’a gidecek. Bu toplantıda Türkiye’nin gri listeden çıkarılmasının gündeme geleceği tahmin ediliyor.
Ekonomi yazarı Şeref Oğuz bugün “Gri listeden çıkarsak yabancı gelir mi?” başlıklı bir yazı kaleme aldı. Oğuz yazısına, “Mali Eylem Görev Gücü (FATF) diye bir örgüt var. Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü (OECD) bünyesinde kurulmuş…” ifadeleriyle başladı.
Oğuz’un değerlendirmelerine göre FATF tarafından belirlenen gri liste, kara paranın aklanmasına karşı önlemler almayı yükümlü kıldığı ülkeleri içeriyor. Türkiye, 2021 yılı Eylül ayında bu listeye dahil edildi. O zamandan beri ise Uluslararası İş Birliği İnceleme Grubu tarafından özel izleme altında tutuluyor.
Türkiye’ye doğrudan Yabancı Yatırımcı Gelmesini Engelliyor mu?
Yazıda vurgulanan bir diğer nokta ise gri listede olmanın ekonomik etkileri oldu. Gri listede yer almanın, ülkeye doğrudan yabancı yatırımları olumsuz etkileyebileceğine dikkat çekildi.
“Gri listedaşlarımız kimler mi?” diyen Oğuz şöyle sıraladı;
“Bulgaristan, Burkina Faso, Kamerun, Hırvatistan, Demokratik Kongo, Haiti, Jamaika, Kenya, Mali, Mozambik, Namibya, Nijerya, Filipinler, Senegal, Güney Afrika, Güney Sudan, Suriye, Tanzanya, Vietnam ve Yemen…”
Özellikle Türkiye gibi dış kaynak ihtiyacının yüksek olduğu bir ülke için bu durumun maliyetinin büyük olabileceğine işaret etti.
Türkiye’ye Yabancı Sermaye Girişi Artabilir
Oğuz, Türkiye’nin gri listeden çıkması durumunda yabancı sermaye girişinin artabileceğini öngördü. “Türkiye 1 Temmuz 2024 Kabotaj Bayramı günlerinde gri listeden çıkarsa, yabancı sermaye akışı başlar mı?” sorusuna da yanıt verdi.
Türkiye’nin bu durumdan olumsuz etkilendiğini kabul eden Oğuz, gri listede olmasına rağmen yabancı sermayenin geldiği istisna ülkelerin de olduğunu belirtti. Yabancı sermaye için gri listeden çıkmanın “gerek şart” olsa da “yeter şart” olduğunu söyleyerek, bunun hukuki altyapı, az enflasyon ve iyi yönetim olduğunu savundu.
Oğuz, yalancı sermaye olarak adlandırılan sıcak paranın da ülke ekonomisinde önemli bir rol oynadığını dile getirerek, şöyle devam etti;
“Sıcak paranın öteki adıdır yalancı sermaye… Hangi listede olduğunla ilgili değildir. Ülkende ona sunacağım fırsatlar önemlidir. Misal dövize ihtiyacın varsa, sıcak para gelsin diye gri listeden çıkmaya uğraşma… Dövizi baskıla, faizini tırmandır, borçlanma ihtiyacını arttır, dolar bazında yüzde 20 ver, gelsin.”
Yalancı Sermaye Paranın Rengine Bakar
“Yalancı sermaye gri listeye değil paranın rengine bakar.” diyen Oğuz, Türkiye’nin şu anda sıcak paraya muhtaç olduğuna vurguda bulundu. Borsadaki yabancı yatırımcının kazancını aldıktan kısa bir süre sonra çıktığını bildirdi.
Oğuz, “Yalancı sermayenin tek derdi vardır; yüksek kazanç. Listenin grisi, karasına değil, paranın rengine bakar. Eğer dolar yeşiline çalıyorsa, gri listeye aldırmaz, gelir. Zaten risk iştahı yüksektir, kayıp yaşasa bile onu telafi edecek şekilde adımlar atmış, ülke risklerini dağıtmış, tezgâhını kurmuştur. Sorun yalancı sermayeye olan aşkımızdır aslında…” ifadeleriyle dikkat çekti.
Gelen sıcak paranın kamu veya özel sektöre şifa olmadığını savunan Oğuz, “Öncelikle vadesi sorundur, yüksek faizinden bahsetmeye dahi gerek yoktur. Aldığın para ile kafanı su üzerinde tutabilirsin fakat sıcak para çok çabuk soğuyacak ve seni “yüzdüremediğin borçların ağırlığıyla” sulara batırabilecektir.” dedi.
Normal ekonomilerin yıllık enflasyonlarını Türkiye’nin aylık olarak yaşadığına işaret eden Oğuz, sıcak paracıların yani yalancı sermayenin aradığı ortamın da bu olduğunu belirtti.
