İstanbul Sanayi Odası (İSO), Temmuz 2023 dönemine ait imalat satın alma yöneticileri endeksi (PMI) verilerini açıkladı. Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayine dair gelişmeleri aktaran verilere göre imalat PMI Temmuz’da 49,9’a geriledi.
Gelen veri faaliyet koşullarının genel olarak değişim göstermediğini ve böylece altı aylık genişleme döneminin sona erdiğini ortaya koydu. İmalat sektöründeki büyümenin duraksaması genel olarak enflasyonist baskıların güçlenmesi sebebine bağlandı. Temmuz ayında girdi maliyetleri enflasyonu 2022’nin Mart ayından bu yana en yüksek düzeyde oldu.
Söz konusu değer Haziran’da 51,5 ile üst üste üçüncü ay yükseliş göstermişti. Bu durum imalat sektöründe ılımlı iyileşmenin sürdüğüne işaret etti.
Sektörlerin Çoğunda Maliyet Baskıları Güçlendi
Raporda 10 sektörün tamamında girdi maliyetleri enflasyonunun üst üste ikinci aydır arttığı belirtilirken sektörlerin çoğunda maliyet baskılarının çok güçlü bir yoğunlaşma sergilediği ifade edildi.
Girdi fiyatlarında en hızlı artış gıda ürünlerinde gerçekleşti. Yeni siparişlerde yine tek artış gıda ürünlerinde olurken tekstil ve ana metal grubunda belirgin bir düşüş yaşandı.
Temmuz ayında 50 eşik değerin altına inen imalat PMI sektöre dair İyimserliğin bozulmasına yol açtı. Araştırmaya katılan katılımcıların yarısından fazlası girdi fiyatlarının yükseldiğini ve bunun genel olarak döviz kurlarındaki artıştan kaynaklandığını söyledi. Bazıları ise ücretlerdeki artışın girdi maliyetlerinde artışa yol açtığını aktardı.
Fiyat baskılarının güçlenmesi söz konusu dönemde müşteri talebini olumsuz etkilerken yeni siparişler son beş aydır ilk defa yavaşlama bölgesine geçti.
Üretimde dört aylık büyüme eyleminin sona erdiği fakat Şubat ayında gerçekleşen Kahramanmaraş depremlerin ardından devam eden toparlanmanın etkisiyle üretim hacminde önemli bir değişim gözlenmediği bildirildi.
Temmuz ayında imalatçılar satın alma faaliyetlerini azalttı, girdi talebinin azalması tedarikçilerin ürün teslimatlarında gecikme olmasına yol açarken, girdi stokları Mayıs 2020’den bu yana en yüksek oranda azaldı.
S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker, rapora dair yaptığı değerlendirmede “Yeniden güçlenen fiyat baskıları, temmuz ayında Türk imalat ürünlerine yönelik talebi olumsuz etkiledi. Hem girdi maliyetleri hem de satış fiyatları üçüncü çeyreğin başında çok daha yüksek oranlarda artarak firmaların yeni sipariş almasını zorlaştırdı. Bunun sonucu olarak üretimde dört aydır süren büyüme eğilimi durdu. İmalatçılar, yeni sipariş alma yönündeki çabalarını desteklemesi bakımından enflasyonun yeniden dengelenmeye başlamasını ümit ediyor olacak.” ifadesini kullandı.
