Döviz kurları yılbaşından bu yana güçlü bir yükseliş gösteriyor. Yerel seçimler sonrasında kurların güçlü yükseleceği beklentisi vatandaşın döviz talebini hızlı artırırken, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) bu konuda yeni bir adım atması beklenmeye başlandı.
Dolar kuru 30,90 liranın üstüne yerleşirken 31 liraya ramak kaldı. 15 Şubat gününde 31,1615 liraya anlık bir tırmanış gerçekleştiren dolar, tüm zamanların zirvesini buraya taşımıştı. Dolayısıyla dolarda 31 liranın görülmesi an meselesi haline geldi.
Bugünkü işlemlere yükselişle başlayan dolar kuru, 30,95 liranın üstünde güçleniyor. Euro kuru ise nispeten zayıf bir performans gösterirken, 33,50 lira sınırında hareket ediyor.
Döviz kurlarında güçlü yükseliş sürerken, Merkez Bankası’nın döviz rezervlerinde azalma gözleniyor. Ekonomist hesaplamalarına göre 16 Şubat ile biten hafta itibarıyla döviz rezervleri 0,7 milyar dolar, net rezervler ise 0,4 milyar dolar azalma gösterdi.
Ocak 2024 verilerine; resmi rezerv varlıklar Aralık 2023 verilerine göre yüzde 5 azalarak 133,9 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Döviz varlıkları ise bir önceki aya göre yüzde 8,4 azalarak 78 milyar dolar olurken, altın varlıkları yüzde 0,4 artışla 48,4 milyar dolar düzeyinde bulunuyor.
Haftalık verilere baktığımızda ise 9 Şubat haftasında net uluslararası rezervler 28 milyar 801,2 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Bir önceki haftaya göre 761 milyon dolar artsa da 22 Aralık zirvesinden 11,3 milyar dolarlık azalmaya işaret etti.
Rezerv Erimesi Döviz Çıkışı Kaynaklı
Ekonomim yazarı Şebnem Turhan’ın yazısına göre; ekonomistler net rezerv içinde değerlendirilen yurt içi bankalarla yapılan swap hacminin 16 Şubat haftasında 2 milyar dolar azalmasını, net rezervi olumsuz etkilediğini kaydediyor. Ayrıca ekonomistlere göre altın fiyatlarının gerilemesinin de net rezervde 0,5 milyar dolarlık azalmaya yol açıyor.
Seçim sonrası kurların artacağı beklentisinin, döviz talebini artıran en büyük etken olduğu düşünülüyor. Aynı zamanda ekonomistler, TL kaynaklı kur korumalı mevduat hesaplarının artık açılamamasının da buradan çıkan paranın bir kısmının dövize kaymasının talebi artırdığını düşünüyor.
Turhan’ın yazısına göre; Türk lirası mevduat faizlerinin de piyasadaki likidite fazlasının da etkisiyle yeterince cazip olmaması KKM’den çıkan paranın çoğunun standart TL mevduata geçmesini engelledi. Sosyal medyada yapılan bir paylaşıma işaret eden Turhan, KKM hacminin 123 milyar dolar seviyesinden 9 Şubat itibarıyla 80 milyar dolara gerilediğini belirtti. Ayrıca kapanan KKM’lerin 24 milyar dolarının TL kaynaklı KKM hesabı olduğunun belirtildiğini ve TL KKM bakiyesinin de 10 milyar dolar seviyesinde olduğuna dikkat çekti.
TCMB’den Yeni Adım Beklentisi
Borsa İstanbul repo-ters repo piyasasında ortalama gecelik faizin önceki gün yüzde 45’in altına düşerek yüzde 44,94 olduğunu belirten Turhan, uzmanların bu durumu TCMB’den yeni bir adım beklentisi olarak yorumladığını yazdı.
Ortalama repo faizinin haftalık repo ihale faizinin de altına gerilemesinin TCMB’den önümüzdeki aylarda TL likiditesini çekmeye yönelik yeni adımlar gelmesi gerekebileceğine işaret ediyor. Uzmanlar, önceki gün TCMB’nin TL depo alım ihaleleri yoluyla toplam 223 milyar lira likiditeyi sterilize ettiğini hesapladı.
Bu konuda uzmanlar, “Bu ihalelerin vadesinin bir hafta gibi kısa bir süre olması bankaların likidite konusundaki öngörüsünü artırıyor ve mevduat faizlerinin yükselişini bir anlamda engelliyor. Bu nedenle, TL depo alım ihaleleri parasal sıkılaştırma adımlarının mevduat faizlerine yeterince yansıması konusunda kalıcı etkide bulunamıyor,” yorumunda bulundu.
