Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayımlanan yazıda, yabancı para (YP) kredilerindeki son duruma ilişkin değerlendirmelere yer verdi. TCMB ekonomisti Tanju Çapacıoğlu tarafından hazırlanan raporda, 23 Mayıs 2024’te yabancı para (YP) kredilere yönelik yeni bir düzenlemenin hatırlatıldı.
Artan YP kredi taleplerini kontrol altına almak amacıyla, yatırım dışındaki YP kredilerde aylık yüzde 2 büyümenin aşılması durumunda zorunlu karşılık tesisi uygulamasını başlatıldığı belirtilen yazıda, bu kararın TCMB’nin sıkı para politikası duruşunu destekleyen ilave adımların bir parçası olarak değerlendirildiği belirtildi.
YP Krediler Yükselişe Geçti
2018 sonrası düşüş eğiliminde olan YP kredilerin son dönemde yeniden yükselişe geçtiği kaydedilen açıklamada, TCMB’nin aldığı bu yeni önlemlerin, YP kredilerin gelişimi ve kompozisyonunun iç talep koşulları, fiyat istikrarı ve makro finansal istikrar açısından önem taşıdığı belirtildi. Bu artışın ardındaki dinamikler ve kredi vadelerindeki gelişmeler ise arz ve talep yönlü faktörlerle analiz edildiği kaydedildi.
2023 yılının ikinci yarısından itibaren başlayan parasal sıkılaştırma döngüsü ile birlikte, TL ve YP kredi faiz oranları arasındaki farkın belirgin şekilde açıldığı belirtilen raporda, “İyileşen kur beklentileri, firmaların YP cinsi kredi taleplerini artırdı. Aynı dönemde bankaların uluslararası piyasalardan borçlanma koşulları da iyileşti ve yurtdışı YP borçların sektörün toplam yükümlülükleri içindeki payı arttı.” ifadelerine yer verildi.
Artan sermaye ve efektif girişleri ile kapatılan TCMB taraflı swap işlemleri sonucunda bankaların YP likidite pozisyonunun güçlendiği belirtildi.
TCMB yazısında, YP kredilerin gelişiminde büyüme hızının yanı sıra vade kompozisyonunun da finansal istikrar açısından büyük önem taşıdığına vurgu yaptı. Uzun vadeli kredilerin genellikle yatırım amaçlı kullanıldığı ve firmaların kredi standartlarında yaşanabilecek değişimlerden daha az etkilenmesini sağlayarak finansal istikrarı desteklediği ifade edildi.
YP Kredi Vadeleri Kısalıyor
Yazının sonuç bölümünde, YP kredilerin tutarı ile yurtdışı borçlanma ve döviz likiditesi arasında pozitif bir ilişki bulunurken, YP kredi vadelerinin sektörün güçlenen döviz likiditesi ile kısaldığı kaydedildi.
Artan döviz kuru riskinin finansal istikrar açısından potansiyel risk teşkil ettiği uyarısına yer verilen açıklamada, “Bu kapsamda, YP kredilerin yatırım amaçlı ve uzun vadeli kullanımı, bu risklerin yönetilmesi açısından büyük önem taşımaktadır. Mayıs ayında getirilen YP kredi düzenlemesinde, iki yıldan uzun vadeli yatırım kredilerinin istisna tutulması da bu amaca hizmet etmektedir.” ifadelerine yer verildi.
