Özbekistan’da yapılması öngörülen anayasal değişikliklerin yanlış anlaşılması nedeniyle Karakalpakistan Cumhuriyeti’nde son birkaç gündür halk gösterileri yaşanıyor. Yüzlerce kişi Karakalpakistan Cumhuriyeti’nin statüsüne ilişkin, egemenlik ve cumhuriyetin genel referandumla ayrılma hakkı ifadelerinin çıkarılmasını protesto etmek için sokağa döküldü.
Tansiyonun tırmanması üzerine Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Karakalpakistan’a giderek başkent Nukus’ta bölgenin önde gelenleriyle bir araya geldi.
Halkın görüşlerinin dikkate alındığını söyleyen Mirziyoyev, Karakalpakistan’ın statüsüyle ilgili anayasa maddelerinin değiştirilmeyeceğini açıkladı.
Özbekistan Cumhurbaşkanı, yüzyıllar boyunca; dostluk, kardeşlik, karşılıklı sevgi, saygı, barış ve istikrar gibi kavramları koruduklarını ve bunların anayasal reformların temel amacı olduğunu söyledi.
Toplumun huzurunu bozmaya çalışanlar için sıkı tedbirler alınacağını belirterek, “Mevcut durumda tüm vatandaşlarımızı birlik ve dayanışma göstermeye, akılcı davranmaya, çeşitli kötü niyetli çağrı ve eylemlere kapılmamaya çağırıyorum. Asil ve hoşgörülü Karakalpak halkının zekasına ve bilgeliğine inanıyorum.” ifadesini kullandı.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Şerzod Asadov, bu gelişmelerin ardından yaptığı açıklamada, Karakalpakistan topraklarında vatandaşların güvenliğini sağlamak, hak ve özgürlüklerini korumak, asayiş ve düzeni yeniden sağlamak amacıyla 3 Temmuz 2022 saat 00:01’den, 2 Ağustos 2022’ye kadar Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile olağanüstü hal ilan edildiğini (OHAL) duyurdu.
Karakalpakistan Nerede? Özelliği Ne?
Özbekistan’a bağlı özerk bir cumhuriyet olan Karakalpakistan, ülkenin batı tarafında yer alıyor. 165 bin km yüzölçümüne sahip olan bölge 1,8 milyon nüfusa sahipken, bunun 400 bini Özbeklerden, 500 bini Karakalpak’lardan oluşuyor.
Kazak Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nin özerk bir bölgesi olan Karakalpakistan, 1930 yılında Sovyetler Birliği’ne geçti. 2 yıl sonra Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti statüsünü elde etti.
1936 yılında ise Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’ne bağlanan bölgenin kendi egemenliği ve anayasası bulunuyor.