Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 5 Eylül’de yapılan kabine toplantısının ardından kameralar karşısına geçerek Orta Vadeli Program’ın (OVP) açıklanacağını kamuoyu ile paylaşmıştı. Cumhurbaşkanı, OVP’nin üzerinde uzun süredir çalıştıklarını vurgulamıştı.
OVP ile 2024 – 2026 dönemi için ihracat, istihdam, enflasyon, büyüme ve diğer ekonomik hedefler belirlendi. Türkiye ekonomisine yönelik yol haritası, stratejik hedefler, kamu politikaları ve kaynak tahsisi gibi önemli başlıkları kapsayan program, Erdoğan tarafından paylaşıldı. Milyonlarca vatandaş OVP’de yer alan enflasyon hedefine odaklandı.
Cevdet Yılmaz’ın Açıklamaları
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, OVP’nin kamu kesimi ve özel kesim için öngörülebilirliği artıran bir yol haritası niteliğini taşıdığını belirtti. 2023’te OVP’de yenilik olarak yapısal reformları dahil ettiklerini duyurdu.
OVP’nin ilk yılında uygulanacak politikalara ayrıntılı olarak 2024 yılı Cumhurbaşkanlığı programında yer verileceğini aktardı.
“Dört Amaç Var”
Programın dört amacı olduğunu vurgulayan Yılmaz, bunların afet yaralarının sarılması, enflasyonun tek haneye düşürülmesi, yatırım, istihdam, üretim ve ihracat perspektifinde büyüme ve istihdamın devam ettirilmesi, sosyal adalet ve refahının güçlendirilmesi olduğunu dile getirdi.
Deprem harcamaları hariç mali disipline önem vereceklerinin altını çizen Yılmaz, para politikasının dönemin ihtiyaçlarına göre uygulanacağını kaydetti. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın (TCMB) araç bağımsızlığı çerçevesinde üzerine düşeni yapacağını belirtti.
Enflasyon Hedefi
2023 yılındaki enflasyon tahminlerinin yüzde 65 olduğunu açıkladı. Orta vadede yüzde 8,5 gibi tek haneli bir enflasyonu hedeflediklerini duyurdu. Enflasyon tahmininin 2024’te yüzde 33, 2025’te yüzde 15,2, 2026’da yüzde 8,5 olduğunu ifade etti.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı, yıl sonunda cari işlemler açığının 4 milyar dolar olmasını beklediklerini bildirdi.
Bütçe Açığı
Söz konusu OVP döneminde 3 trilyona yakın bir kaynağın afet yaralarının sarılmasına ayrılacağını öngördüklerini belirten Yılmaz, 2024’te bütçe açığının milli gelire oranının tahmini yüzde 6,4, 2025 için yüzde 3,4 ve 2026 için yüzde 2,9 olarak belirlendiğini aktardı.
Türkiye Ekonomisinde 3 Yıllık Hedefler
Büyüme
2023: Yüzde 4,4
2024: Yüzde 4
2025: Yüzde 4,5
2026: Yüzde 5
İşsizlik Hedefi
2023: Yüzde 10,1
2024: Yüzde 10,3
2025: Yüzde 9,9
2026: Yüzde 9,3
Enflasyon
2023: Yüzde 65
2024: Yüzde 33
2025: Yüzde 15,2
2026: Yüzde 8,5
Bütçe Açığı
2023: 1,6 trilyon lira
2024: 2,65 trilyon lira
2025: 1,82 trilyon lira
2026: 1,82 trilyon lira
Kişi Başına Gelir Hedefi
2023: 12 bin 415 dolar
2024: 12 bin 875 dolar
2025: 13 bin 717 dolar
2026: 14 bin 855 dolar
Erdoğan’dan Kritik Açıklamalar
Cumhurbaşkanlığı seçimlerini demokratik bir olgunluk içerisinde tamamladıklarını vurgulayan Erdoğan, seçimlerin üzerinden bir hafta geçmeden kabineyi açıkladıklarını hatırlattı.
Ekonomideki kurmay kadroyu kurduklarını belirtti ve ekonomi ile ilgili planlarda depremi gözardı etmediklerini aktardı. Ekonomiye maliyeti 104 milyar doları bulan deprem felaketinin yükü ağırlaştırdığını ve mücadeleyi zorlaştırdığını ifade etti.
Türkiye’nin 2023’ün ilk yarısında yüzde 3,9 büyüme kaydettiğini ve performansını kesintisiz 12 çeyreğe çıkardığını dile getirdi. Erdoğan, “Yıllık bazda 13 yıldır aralıksız büyüyoruz.” dedi.
“Enflasyon Bizim de Sorunumuz”
Cumhurbaşkanı, istihdamda iyi bir noktada olduklarını, net 220 bin istihdam artışı sağladıklarını kaydetti. Dünyada olduğu gibi enflasyonun Türkiye’nin de sorunu olduğunu vurguladı. Enerjide sübvansiyon ve kira artışına tavan uygulaması gibi önlemlerin alındığını hatırlattı.
Merkez Bankası rezervlerinin 117,3 milyar dolar seviyesinde güçlü seyrini sürdürdüğünü paylaştı.
Sermaye Piyasası Açıklaması
Erdoğan, fırsatçı ve açgözlülere yönelik denetimlerin devam ettiğini, fiyat köpüğünün indiğine şahit olduklarını bildirdi. Sermaye piyasalarının arz ve talep tarafında gelişime devam ettiğini açıkladı.
OVP’nin 2024 – 2026 döneminde Türk ekonomisi için kapsamlı bir yol haritası teşkil ettiğini, böylece Türkiye Yüzyılı vizyonunun ekonomik perspektifini yerli ve yabancılarla paylaştıklarını belirtti.
Erdoğan’dan Enflasyon Açıklaması
3 yıllık süreçte enflasyonla mücadele sürecini destekleyici süreçte ekonomik büyümede dengelenmeyi, özel sektör yatırımlarının öncülüğünde yüzde 4,5 oranında büyümeyi hedeflediklerini vurguladı.
Tarihte ilk kez 1,3 trilyon doları aşan ekonomik büyüklük ve kişi başına 14 bin 855 dolar yüksek gelir grubuna sahip ülkelerin arasına girmeyi istediklerini ifade etti.
Daha önceden olduğu gibi tek haneli enflasyon rakamlarına ulaşacaklarını, iş ve yatırım ortamını iyileştireceklerini duyurdu. Bu çerçevede özellikle dar gelirli vatandaşların alım gücünü iyileştireceklerini paylaştı.
İhracatı 300 milyar doların, turizm gelirlerini 70 milyar doların üzerine çıkartarak mal ve hizmet ihracatı gelirlerini tarihi seviyelere çıkaracaklarını bildirdi.
Kur Korumalı Mevduat sisteminin görevini yerine getirdiğini, kur istikrarını sağlamada önemli katkı sağladığını aktardı.
Kamuda Tasarruf
Kamu harcamalarında periyodik gözden geçirmelerle verimsiz harcama programını tasfiye ederek kaynakların öncelikli alanlara tahsisini sağlayacaklarını, Avrupa Birliği ile ticarete yeni boyut kazandırmak için Gümrük Birliği’nin güncellenmesine yönelik çalışmaları yoğunlaştıracaklarını ifade etti.
Bürokratik ve hukuki öngürülebilirliği sağlamlaştırarak doğrudan yatırımları Türkiye’ye çekmeyi hedeflediklerini vurguladı.