Nobel Ödüllü Ekonomist Shiller Borsada Kötü Zamanlar Öngörüyor!

Yale ekonomisti ve Nobel ödül kazananı Robert Shiller, uzun vadeli stok değerlendirmelerinin önümüzdeki dönemlerde çok daha zayıf geri dönüşlere işaret ettiğini söyledi. Buna göre Shiller, yatırımcıların şirket karlarındaki son patlamaları görmezden gelerek uzun vadeli değerlemelere odaklanmaları gerektiğini, bunun borsa için önsezisel haberler verdiğini dile getirdi. Kazançların tek çeyrekte % 25 yükseldiği bir zamanda, Shiller bunun piyasada uzun vadeli sonuçların ne olacağını göstermeyeceğini vurguladı.

Tarihin önceki yıllarda bu görüşü kanıtladığını, özellikle de 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı öncesinin ve enflasyonun çok yüksek olduğu 1980’lerin örnek olduklarını söyledi.

Mevcut davada, karlardaki son artışların geçen yıl ABD Başkanı Donald Trump’ın desteklediği, şirket tarifelerini % 35’den % 21’e düşüren vergi indirimlerinden kaynaklandığı vurgulandı. Cuma günü New York’ta Wharton School tarafından verilen bir konferansta konuşan Shiller; “bana göre bu aşırı reaksiyon göstermeye benziyor” dedi. Ve konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Bir ticaret savaşı başlatıyoruz, insanlar bunun hakkında düşünmüyor mu, bu iyi bir şey mi, bilmiyorum fakat bence borsada kötü zamanlar yaşanacak.”

Bu noktada; Yale Üniversitesi profesörü ekonomist Shiller’in piyasada çığır açan görüşleriyle ve borsayla ilgili teorileriyle tanındığı, fakat en çok borsa değerlemelerini ölçmek için kullandığı ölçüyle bilindiği vurgulandı. Shiller CAPE ya da Shiller PE olarak adlandırılan oranın, geçmişe dönük 10 yıllık hisse başı karlarının enflasyonla düzeltilmesi sayesinde daha iyi bir gösterge ortaya çıkarttığına inanıldığı kaydedildi.

İlaveten; fiyat kazanç oranları genellikle 1 yıl için gösterge olurken CAPE’in uzun dönemli olmasının hata payını azalttığı söylendi.

Oranın 2001 Haziran’ından bu yana en yüksek seviye olan % 33.3’e ulaştığı ve endeksin 2000 yılının ortalarında balon patlamadan hemen önce 45’e yaklaşarak zirveye çıktığı vurgulandı. Modelin zaman içinde denenmesiyle, 1929 ve 1987’deki piyasa çöküntülerini aynı zamanda internet şirketleri balonunu gördüğü bildirildi.

Öte yandan haberde, Shiller’in piyasada büyük bir felaket öngörmediği ancak yatırımcıların 9 yıllık boğa piyasasında beklediklerinden % 2.6 daha düşük bir getiri almalarını beklediği söylendi.

Tarihteki en uzun rallinin Mart 2009 tabanından bu yana % 335’ten fazla artış gösteren S&P 500 olduğunun üzeri çizildi. Shiller de görüşünü; “bu, bir çöküş gördüğüm anlamına gelmiyor. Bu 10 yıllık bir ilerleyişin geri dönüşü. Bu harika olmayacak çünkü biz halihazırdaki değerde çok yüksek konumdayız” ifadesiyle anlattı.

Shiller diğer şeylerin yanı sıra mevcut vergi ikliminin kalıcı olmayacağını ve şirket kazançlarının geçmişte olduğu gibi geri döneceğini dile getirdi. Ayriyeten Shiller; “Donald Trump kalıcı mı?” dedikten sonra gülerek; “bu konuya girmeyeceğim, bununla ilgili pek çok fikir ayrılığı var” sözlerini kullandı.