Türkiye’nin takip edilen isimlerinden İktisatçı Dr. Mahfi Eğilmez, sosyal medya üzerinden sıklıkla karşılaştığı Çin sorusuna yanıt verdi. Bugün X hesabı üzerinden “yine geldik Çin’de hukuk mu var da gelişmiş ülke oldu sorusuna” ifadeleriyle detaylı bir açıklamada bulundu.
“Çin’de bizim anladığımız anlamda hukuk yok. Buna karşılık ekonomilerinde öngörülebilirlik var.” diyen Eğilmez, dünyanın ikinci en büyük ekonomisinin ikide bir karar değiştirmediğini ya da merkez bankasına kimsenin faiz konusunda talimat vermediğini anlattı.
Hal böyle olunca Batı sermayesinin Çin’i öngörülebilir ülke olarak gördüğünü, emek de ucuz olduğu için yatırım yaptığını ekledi.
Açıklamasında Çinlilerin çalışkan ve IQ düzeyi yüksek insanlar olduğunu, önce Batının yatırımlarını değerlendirerek taklit ürünler yaptıklarını, son on yıldır da artık kendi ürünlerini yapıp kendi buluşlarını piyasaya sürdüklerini belirtti.
Ancak Çin, dünyada en yüksek ikinci GSYH’ye sahip olmasına karşılık gelişmiş ülkeler arasında değil. Ekonomist, bunun birçok nedeni olsa da üç tanesinin önemli olduğunu şöyle yazdı:
- Kişi başına gelirin düşüklüğü (12 bin dolar.) Gelişmiş ülke statüsüne geçebilmek için 25 – 30 bin dolara ulaşmak gerekiyor.
- Öngörülebilirlik olsa da bu, gelişmiş ülke sayılmak için gerekli olan hukukun üstünlüğünün yerini tutmuyor.
- Demokrasi ve gelişmiş insan hakları sistemi yok. Vietnam, Endonezya, Tayvan gibi ülkeler de benzer konumdalar. Hukukun üstünlüğü meselesi ülke yönetiminin dış politikada nasıl davrandığından çok kendi halkına nasıl davrandığı, yolsuzlukların soruşturulup soruşturulamadığı, şeffaflığın olup olmadığı, kuralların herkese aynı şekilde uygulanıp uygulanmadığıyla ilgili olarak alınıyor.
Nedenleri bu şekilde sıralayan Eğilmez, paylaşımının sonundaki yorumuyla da dikkat çekti.
“Varsayalım ki Çin, hukukun üstünlüğü ve demokrasi olmadan, insan haklarına da değer vermeden gelişmiş ülke statüsüne çıkmış olsaydı bu, bize örnek mi olmalıydı?” ifadelerini kullandı. Ayrıca Mecelle’nin (Osmanlı’nın Medeni Kanunu) “sui misal emsal olmaz” hükmüne atıfla “kötü örnek, örnek olarak alınmaz” dedi.
