Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Haziran 2024 dönemine ilişkin kısa vadeli dış borç istatistiklerini paylaştı. Mayıs’ta yüzde 3,6 artarak 182,5 milyar dolara çıkan borç, Haziran’da yüzde 2,3 artarak 180,5 milyar dolar oldu.
kolayca yatırım yapın
Aynı dönemde bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 10,2 oranında artarak 75,4 milyar dolar, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 1,6 oranında azalarak 60,4 milyar dolar oldu. Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 2023 yıl sonuna göre yüzde 38,7 oranında artarak 17,5 milyar dolara yükseldi.
Banka hariç yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabı yüzde 5,8 azalarak 18,8 milyar dolar, yurt dışı yerleşik bankaların mevduatı da yüzde 4,9 azalarak 19,7 milyar dolara geriledi.
Yurt dışı yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları geçen yıl sonuna göre yüzde 28,2 oranında artışla 19,4 milyar dolar oldu. Diğer sektörler altında yer alan ithalat borçları, 2023 yıl sonuna göre yüzde 1,9 oranında azalarak 53,2 milyar dolar oldu.
Borçlu bazında incelendiğinde, tamamı kamu bankalarından oluşan kamu sektörünün kısa vadeli borcu 2023 yıl sonuna göre yüzde 11,1 artışla 38,3 milyar dolar, özel sektörün kısa vadeli dış borcu yüzde 2,3 artışla 97,5 milyar dolar seviyesinde kaydedildi.
Alacaklı bazında özel alacaklılar başlığı altındaki parasal kuruluşlara olan kısa vadeli borçlar yıl sonuna göre yüzde 3,4 oranında artışla 99,3 milyar dolara ulaştı. Parasal olmayan kuruluşlara olan borçlarda yüzde 2,4 düşüş yaşandı ve 76,7 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.
2023 yıl sonunda 1,2 milyar dolar olan kısa vadeli tahvil ihraçları, 2024 Haziran sonu itibarıyla 4,4 milyar dolar, resmi alacaklılara olan kısa vadeli borçlar 165 milyon dolar olarak kaydedildi.
2024 Haziran sonu itibarıyla, kısa vadeli dış borç stokunun döviz kompozisyonu yüzde 49,5’i ABD doları, yüzde 21,5’i Euro, yüzde 13,4’ü TL ve yüzde 15,6’sı diğer döviz cinslerinden oluştu.
Borç Stokunda Yeni Rekor!
2024 Haziran sonu itibarıyla, orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku, 236,6 milyar dolarla rekor seviyeye yükseldi.
Mayıs’ta söz konusu rakam, 235,3 milyar dolardı.
Haziran’daki 236,6 milyar dolarlık stokun 20,9 milyar dolarlık kısmı, Türkiye’de yerleşik bankaların ve özel sektörün yurt dışı şubeleri ile iştiraklere olan borçlarından oluştu.
Borçlu bazında değerlendirildiğinde, toplam stok içinde kamu sektörünün yüzde 23,0 Merkez Bankası’nın yüzde 18,9, özel sektörün ise yüzde 58,1 oranında paya sahip olduğu görüldü.
Kırılganlık Artıyor
Ekonomist Dr. Murat Kubilay, TCMB’nin aylık raporunu X hesabından şu ifadelerle değerlendirdi:
“Kısa vadeli dış borçtaki düzenli rekor serisi devam ediyor. Son 3-4 aydaki dış sermaye girişine rağmen buradaki kırılganlık artıyor. Son verilere göre önümüzdeki 1 yılda 236 milyar dolarlık dış borç çevrilecek. Aynı dönemde 24-34 milyar dolar arası cari açığı da ödeyeceğiz.”
