Faizsiz bankacılık işlemleri konusunda son yıllarda büyük gelişim gösteren katılım bankaları, şimdi de swap piyasasına giriyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası bünyesinde döviz karşılığı TL swap piyasasının açılmasından sonra, katılım bankaları için de faaliyet göstereceği öğrenildi. TCMB’nin katılım bankalarının çalışma prensiplerine uygun olarak düzenleme yaptığı, bu anlamda yazılımlar ve test çalışmaları yapıldığı öğrenildi.
Bu adım ile TCMB, katılım bankalarının likidite ihtiyacını karşılamak için de faaliyet göstereceğini açıklamış oldu.
Swap piyasasında işlemler reel olarak gerçekleştirilecek; yani para ve mal değişimi gerçek olarak yapılacak. Dünya’dan Jülide Yiğittürk Gürdamar’ın haberine göre; ürünün ismi, faizsiz finans literatürüne göre “vaad bazlı türev işlem piyasası” olacak. Piyasa ile konvansiyonel bankalar gibi depo işlemi yapamayan katılım bankaları, benzeri bir likit sağlama yöntemine kavuşmuş olacak. Aynı zamanda geleneksel bankaların kullandığı ürünlere de ulaşacak.
Daha önce Taahhütlü İşlemler Pazarı, katılım bankalarının çalışma prensiplerine uygun olarak faaliyete geçirilmişti.
Borsa İstanbul kapsamında 2 Temmuz 2018 tarihinde kira sertifikalarının işlem gördüğü Taahhütlü İşlemler Pazarı kuruldu ve katılım bankalarının çalışma prensiplerine uygun olarak faaliyete geçirildi. Aynı zamanda diğer bankalar da bu pazarda işlem gerçekleştirebiliyor. Yapılan bu işlem ise kira sertifikalarının ikinci el piyasası oluşturulması anlamına geliyor. Ayrıca likiditeye ihtiyaç duyan finansal kuruluşlar, borsa bünyesindeki pazarda kira sertifikalarını satabilecekler.
Taahhütlü İşlemler Pazarı için yaklaşık 3 yıl çalışıldığı ve Nasdaq ortaklık anlaşmasının ikinci ayağının tamamlanmasına dahil olduğu söyleniyor.
Üst düzey yöneticilerden gelen bu yorumlara ek olarak “Bu piyasada Merkez Bankası da piyasanın derinlik kazanması ve yeterli likiditeye ulaşması için işlem yapacak. Finansal kuruluşlar için ikinci el bir piyasaya ihtiyaç vardı,” dendi. Katılım bankaları, yurt içinde TL cinsi kira sertifikası ihraç eden Hazine’nin yine iç piyasada dövize dayalı kira sertifikası yapmasına yönelik talepleri olduğu biliniyor. Yönetici dövizde likidite fazlasını değerlendirmek istediklerini de ifade etti.
Katılım bankalarının toplam aktiflerinin, 2017 yılı sonuna göre yüzde 16 arttığı ve 185 milyar lirayı aştığı biliniyor.
Öz varlıkları ise aynı döneme göre yüzde 11 büyüyerek 15,2 milyar lira seviyesine ulaşmış durumda. 2018 yılının ikinci çeyreğini 1,16 milyar lira net kar ile kapatan katılım bankaları tarafından kullandırılan fonlar, 2017 yılının sonuna göre yüzde 17 arttı ve 129 milyar liraya ulaştı. Toplanan fonlar ise yüzde 18 artış ile 127 milyar lira seviyesinde gerçekleşti. Katılım bankalarının şube sayısında 2017 yıl sonuna göre yüzde 3 artış yaşanarak 1065’e ulaşıldı ve personel sayısı yüzde 2 artışla 15.312’ye yükseldi.
