Varlıkları bakımından ABD’nin en büyük bankası JPMorgan’ın Başkanı ve CEO’su Rusya kaynaklı 1 milyar dolarlık kayıp için uyarıda bulundu. Piyasalar tarafından izlenen hissedarlara yönelik yıllık mektubunda Jamie Dimon, Ukrayna’daki çatışmadan kaynaklanan potansiyel kayıpların boyutunu ilk kez ayrıntılı olarak açıkladı.
ABD’yi Avrupa’da askeri varlığını artırmaya çağıran Dimon, aynı zamanda ABD’ye kendisi ve müttefikleri için enerji güvenliğini sağlama amacıyla bir plan geliştirme çağrısını yineledi.
Ekonomik beklentilerini paylaşan ünlü CEO’nun öne çıkan değerlendirmeleri şöyle…
JPMorgan CEO’su: Rusya Nedeniyle 1 Milyar Dolar Kaybedebiliriz
Jamie Dimon, bankanın Rusya’ya maruz kalması nedeniyle yaklaşık 1 milyar dolar kaybedebileceği konusunda uyardı. JPMorgan Chase ve çalışanlarının Ukrayna insani krizine şimdiden 5 milyon doların üzerinde bağışta bulunduğunu belirten Dimon, yıllık mektupta şu ifadeleri kullandı:
“Rusya’ya doğrudan maruz kalmamız konusunda endişeli değiliz, ancak yine de zaman içinde yaklaşık 1 milyar dolar kaybedebiliriz. Devam eden yaptırımların etkisini ve Rusya’nın tepkisini aktif olarak izliyoruz. Bunların pek çok şirket ve ülke üzerindeki ikincil etkilerinden endişe duyuyoruz.”
Yani JPMorgan potansiyel zarar veya zaman çerçevesi hakkında ayrıntı vermese de etkiler konusunda ilk kez detay verdi.
Jamie Dimon’dan Rusya, ABD ve Euro Bölgesi Ekonomileri için Tahminler
Dimon, mektubunu yazarken savaşın bir aydan uzun süredir devam ettiğini anımsatarak belirsizliklik konusunda şöyle uyardı:
“Sonucunun ne olacağını bilmiyoruz, ancak Ukrayna’daki çatışmalar ve Rusya’ya yönelik yaptırımlar şimdiden önemli bir ekonomik etkiye sahip.”
Dimon, savaşın ve bunun sonucunda ortaya çıkan yaptırımların Rusya GSYİH’sini (gayri safi yurt içi hasıla) yıl ortasına kadar yüzde 12,5 oranında azaltmasını beklediklerini söyledi. Bunun 1998 temerrüdünden sonraki yüzde 10’luk düşüşten daha kötü olduğunu ekledi.
Petrol ve gazda Rusya’ya büyük ölçüde bağımlı olan Euro Bölgesi içinse 2022’de ortalama yüzde 2’lik bir GSYİH büyümesi beklendiğini aktardı. Bunun JPMorgan ekonomistlerinin sadece altı hafta önce beklenen yüzde 4,5’lik yüksek hızdan yavaşladığını belirtti.
Buna karşılık, ABD ekonomisi için daha önce tahmin edilen yüzde 3’e karşı ortalama yüzde 2,5 büyümesi öngörüldü. Ancak Dimon, bu tahminlerin Ukrayna’daki savaşa ve şu anda yürürlükte olan yaptırımlara ilişkin oldukça sabit bir görüşe dayandığı konusunda uyardı.
Daha birçok yaptırımın eklenebileceğini, savaşın kendisinin tahmin edilemezliği ve küresel emtia tedarik zincirlerini çevreleyen belirsizliğin yanında bunun patlamaya hazır bir durum yaratabileceğini kaydetti.
Savaş Jeopolitiği Onlarca Yıl Etkileyebilir
Rus saldırganlığının bir diğer önemli sonucuna değinen Dimon, jeopolitik konusunda uyardı. Bunun Avrupa ve Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) ülkelerinden Avustralya, Japonya ve Kore’ye kadar demokratik Batı dünyasını birleştirdiğini anımsattı. ABD ve Batı’nın, güçlü müttefiklerin ve güçlü orduların yerini hiçbir şeyin alamayacağını anladıklarını söyledi.
Dimon’un mektubuna göre Çin ile savaş ve önceki ticaret anlaşmazlıklarının da ekonomik ilişkilerin ve ticaretin kritik önemini vurgularken şöyle devam edildi:
“Bu iki sorunun sonucu Rusya’yı aşacak ve muhtemelen jeopolitiği onlarca yıl boyunca etkileyerek potansiyel olarak hem ittifakların yeniden düzenlenmesine hem de küresel ticaretin yeniden yapılandırılmasına yol açacaktır.”
Batı’nın nasıl uyum sağladığı ve Batı’nın birliğini sürdürüp sürdüremeyeceği, muhtemelen gelecekteki küresel düzeni belirleyecek ve Amerika’nın (ve müttefiklerinin) Çin ile olan önemli ilişkisini şekillendirecektir.”
Kalıcı Enflasyon Sıkılaştırmaya Büyük Ancak Gerekli Bir Geçiş Gerektirecek
Dimon, kalıcı enflasyonun artan faiz oranları ve niceliksel genişlemeden niceliksel sıkılaştırmaya büyük ama gerekli bir geçiş gerektireceğini söyledi. Federal Rezerv ve hükümetin, pandeminin yol açtığı talihsizliğin ardından cesur ve dramatik adımlar atarak doğru olanı yaptığını ve işe yaradığını söyledi.
Ancak mali harcamalar ile genişlemenin muhtemelen çok fazla olduğunu ve çok uzun sürdüğünü ekledi. İyileşme ne kadar güçlüyse, takip eden oranların da o kadar yüksek olacağını savunarak şu ifadeleri kullandı:
“Fed bunu doğru yaparsa, yıllarca büyümemiz olabilir ve enflasyon sonunda düşmeye başlayacaktır. Her halükarda, bu süreç çok fazla şaşkınlığa ve çok değişken piyasalara neden olacaktır. Fed, gerçek ekonomiyi etkilemedikçe oynak piyasalar için endişelenmemelidir. Güçlü bir ekonomi, piyasa oynaklığının önüne geçer.”
Fed’in sıkılaştırmasının tetiklediği fon akışındaki büyük değişikliğin, önümüzdeki on yıllar boyunca incelenecek olan piyasa ve ekonomik etkilerine yol açacağını söyledi. JPMorgan’ın çok daha yüksek oranlara ve daha değişken piyasalara hazır olduğunu bildirdi.